محمدعلی شریفی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | محمدعلی شریفی |
| تاریخ تولد | ۱۳۰۸ش |
| زادگاه | روستای فردو، شهرستان قم |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | محمد صدوقی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمد محقق داماد، امامخمینی، سیدمحمدرضا گلپایگانی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با حکومت پهلوی، همراهی با نهضت امامخمینی، امام جمعه کرج |
| اجتماعی | بنیانگذار شورای روحانیت کرج، تأسیس صندوق ذخیره نهال جاویدان، احداث مجتمع دینی فرهنگی مسجد جمعه کرج، ساخت مدرسه علمیه، کتابخانه و درمانگاه در کرج، بازسازی شهر شوش و شهر صالح مشطط |
محمدعلی شریفی، از شاگردان درس اخلاق و خارج امامخمینی.
زادگاه و تحصیل
او در سال ۱۳۰۸ش در روستای فردو در شهرستان قم به دنیا آمد. او مقدمات را نزد جدش شیخ غلامحسین شریفی آموخت و در سال ۱۳۲۱ش به قم رفت و در حوزه علمیه آن شهر ادبیات را نزد شیخ قاسم نحوی خواند. آنگاه در درس سطح شیخ محمد صدوقی یزدی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و میرزا مصطفی صادقی شرکت کرد. همزمان در درس اخلاق امامخمینی[۱] که روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در مدرسه فیضیه تشکیل میشد شرکت میکرد. آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و در درس خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدمحمد محقق داماد، امامخمینی و سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی حضور یافت.[۲]
درباره سالهای حضور او در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امامخمینی گزارشی در دست نیست، ولی با توجه به حضور در قم در سال ۱۳۴۳ش،[۳] میتوان احتمال داد که از اواسط دهه ۱۳۳۰ش تا تبعید ایشان به خارج از کشور در آن درس یا درسها شرکت میکرده است. او همچنین در ۲۵ دی ۱۳۴۱ از امامخمینی اجازه دخالت در امور شرعیه دریافت کرد.[۴]
فعالیت سیاسی و اجتماعی
شریفی در سال ۱۳۴۲ش به ایراد سخنرانی علیه حکومت پهلوی در تهران میپرداخت و به همین سبب تحت تعقیب ساواک قرار گرفت.[۵] وی در اسفند ۱۳۴۳ش و پس از انتصاب امیرعباس هویدا به نخستوزیری، همراه با جمعی از علما و فضلای قمی حوزه علمیه قم در نامهای به او با اشاره به جایگاه مذهب تشیع در کشور و جسارت دولت در تبعید «مرجع تقلید بزرگ شیعه حضرت آیتاللهالعظمی آقای خمینی» علیرغم «مصونیت قانونی و حمایت شریعت اسلام»، خواستار آزادی و بازگرداندن ایشان به کشور، الغای تصویبنامههای مخالف اسلام و آزاد کردن دیگر زندانیان سیاسی شدند.[۶] وی از سال ۱۳۴۷ش در کرج اقامت گزید[۷] و در مسجد صاحبالزمان واقع در کارخانه قند آن شهر به اقامه نماز جماعت پرداخت [۸] او در آن شهر به سخنرانیهای انتقادی ادامه داد.[۹] و در آن سالها (۱۳۴۷-۱۳۵۷) به ترویج مرجعیت امامخمینی از طریق توزیع رساله عملیه ایشان پرداخت.
شریفی در آبان ۱۳۵۶ و پس از درگذشت سیدمصطفی خمینی، تلگرافی به امامخمینی ارسال کرد و آن مصیبت را به ایشان تسلیت گفت.[۱۰] بر اساس گزارش ساواک، وی در ۲۱ فروردین ۱۳۵۷ از شرکت در مراسم دعا و نیایش که همهساله و به مناسبت رفع خطر از شاه برگزار میشد خودداری کرد.[۱۱] بر اساس اسناد ساواک، وی در ۲۷ خرداد ۱۳۵۷ در تشویق مردم برای بستن مغازهها با هدف اعتراض به حکومت پهلوی نقش داشت و در جلسه روحانیان مبارز کرج در این زمینه شرکت کرد. در آن روز، ساواک با همکاری شهربانی و اتاق اصناف، از تعطیلی بازار کرج جلوگیری کرد.[۱۲]
محمدعلی شریفی در تشویق مردم برای برگزاری تظاهرات و راهپیمایی علیه حکومت پهلوی نقش داشت و وقتی شاپور بختیار نخستوزیر وقت فرودگاهها را با هدف جلوگیری از بازگشت امامخمینی به کشور بست، روحانیان در مسجد دانشگاه تهران دست به تحصن زدند، در آن تحصن حضور داشت. در ۱۲ بهمن آن سال در مراسم استقبال از امامخمینی حاضر بود و سپس به کرج بازگشت و وقتی نیروهای ارتش بهقصد سرکوبی تظاهرات مردم تهران از کرج راهی تهران شدند، در مسدود کردن مسیر حرکت آنان نقش داشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی با حفاظت از پادگان قزلحصار، مانع غارت آن پادگان شد. وی سپس کمیته انقلاب اسلامی را در کرج بنیان نهاد و سرپرستی آن را بر عهده گرفت.[۱۳]
شریفی در سال ۱۳۵۸ با حکم امامخمینی، مأمور حراست از بناها و کاخهای منتسب به خاندان حکومت پهلوی در مردآباد کرج شد. امامخمینی در آن حکم تأکید کرده بود که «بر مردم و اهالی محترم است که از دستورات جنابعالی دراینباره پیروی و تبعیت نموده و با شما همکاری کنند».[۱۴] او پس از آنکه اموال فوق را توقیف کرد، به بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی تحویل داد.
محمدعلی شریفی در ۸ اسفند آن سال به امامت جمعه شهرستان کرج منصوب شد. در سالهای جنگ تحمیلی، ستاد کمک به جبهههای جنگ و جنگزدگان را تشکیل داد. همچنین بنیانگذار شورای روحانیت در کرج بود. تأسیس صندوق ذخیره نهال جاویدان، احداث مجتمع دینی فرهنگی مسجد جمعه کرج، ساخت مدرسه علمیه، کتابخانه و درمانگاه در کرج و بازسازی شهر شوش و شهر صالح مشطط ازجمله اقدامات او بود.[۱۵]
درگذشت
او در ۱۳۶۹ براثر سکته مغزی در خانهاش بستری شد و پس از آن قدرت تکلم خود را از دست داد و از اقامه نماز جمعه بازماند.[۱۶]
پانویس
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۴۹۶.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۴۹۶.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۹ـ۱۵۰.
- ↑ صحیفه امام، ج۱، ص۱۲۹.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۹ـ۱۵۰.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۹ـ۱۵۰.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۴۹۶.
- ↑ (انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، ج۴، ص۵۳۲.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۴۹۶.
- ↑ سیر مبارزات امامخمینی در آینه...، ج۹، ص۷۳.
- ↑ انقلاب اسلامی به...، ج۴، ص۵۳۲.
- ↑ انقلاب اسلامی به...، ج۶، ص۴۳۲-۴۳۳.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۴۹۶.
- ↑ صحیفه امام، ج۲، ص۲۱۶.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۴۹۶-۴۹۷.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام...، ص۱۸۸-۱۸۹.
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۸)، ج۴، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۸)، ج۶، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- خاطرات حجتالاسلاموالمسلمین محمدتقی عبدوس (۱۳۹۲)، تدوین: حسن شمسآبادی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- سیر مبارزات امامخمینی در آینه¬ اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج۹.
- تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی؛ صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱ و ۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.
- کاظمینی، میرزا محمد (۱۳۸۴)، دانشنامه¬ ائمه¬ جمعه¬ سراسر کشور، به اهتمام سیدمحمدکاظم مدرسی و میرزا محمد کاظمینی، ج۱، بنیاد ریحانه الرسول یزد، تهران، برگ رضوان.