محمدمهدی تاج لنگرودی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | محمدمهدی تاج لنگرودی |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۰ش |
| زادگاه | لنگرود |
| تاریخ وفات | ۶ دی ۱۳۹۶ |
| محل دفن | امامزاده ابوالحسن تهران |
| شهر وفات | تهران |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امامخمینی، سیدحسین بروجردی، محمدتقی فلسفی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم |
| تألیفات | واعظ خانواده، مجموعه گفتار وعاظ، مجموعه وعظ و خطابه |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی |
| اجتماعی | خطیب و واعظ، نماینده سازمان تبلیغات اسلامی در هواپیمایی کشوری |
محمدمهدی تاج لنگرودی، از شاگردان درس اصول امامخمینی.
زادگاه و خاندان
محمدمهدی تاج معروف به تاج لنگرودی در سال ۱۳۱۰ش در شهر لنگرود و در خانوادهای روحانی به دنیا آمد. پدرش شیخ محمدعلی و پدربزرگش شیخ محمود تاجالواعظین (از شاگردان محدث نوری و حافظ بحارالانوار) از عالمان برجسته خطه گیلان بودند.
تحصیل
تاج لنگرودی دوران ابتدایی را در زادگاهش به پایان رساند. سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و جامعالمقدمات را در لنگرود نزد شیخ جواد و شیخ علیرضا ممجّد لنگرودی و شیخ یحیی زکی به اتمام رساند. آنگاه رهسپار لاهیجان شد و در حوزه علمیه آن شهر و نزد مهدی مهدوی لاهیجی مؤسس حوزه لاهیجان، سیداحمد میرمطلبی، سیدمحمود اصفهانی و شیخ ابراهیم محقق به تحصیل ادامه داد و سیوطی و تجوید را نزد آنان خواند. در سال ۱۳۲۶ش برای ادامه تحصیل راهی قم شد و معالمالاصول را نزد میرزا جواد تبریزی فراگرفت و کتاب قوانینالاصول را نیز نزد الله حسین نوری همدانی خواند.
او در درس رسایل هم از شاگردان سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی بود و مدتی هم نزد استاد خصوصی به فراگیری دروس حوزوی ادامه داد. عمده درس مکاسب را نزد شیخ محمد لاکانی آموخت. جلد اول کفایهالاصول و مباحث الفاظ را هم پیش سیدرضا صدر و استاد عبدالحسین فقیهی گیلانی خواند. از دیگر استادان او در قم میتوان به میرزا علیاکبر مشکینی، شیخ محمد فکور یزدی و سیدابوالحسن حسینی مازندرانی اشاره کرد. سپس در درس خارج فقه آیتالله سیدحسین طباطبایی بروجردی شرکت کرد. او مدت دو سال هم در درس خارج اصول امامخمینی حضور یافت.
تاج لنگرودی در سال ۱۳۳۹ش راهی تهران شد و برای همیشه در این شهر ماندگار شد.[۱] بنابراین میتوان احتمال داد که از سال ۱۳۳۶-۱۳۳۷ش در درس خارج اصول امامخمینی که در مسجد سلماسی قم برگزار میشد، شرکت میکرده است. او درباره حضورش در درس امامخمینی و تأثیر این درس در ارتقای علمی خود میگوید:
«آن زمان حدود ۲ سال در محضر امام راحل(ره) دروس خارج اصول را در مسجد سلماسی قم فراگرفتم که برایم بسیار ثمربخش و اثرگذار بود، ولی جالب اینکه علامت قبولی در درس امام(ره) این بود که شهریه ۴۵ تومانی طلاب به ۶۰ تومان تبدیل میشد و برای من نیز همینگونه شد».[۲]
فعالیت سیاسی و اجتماعی
تاج لنگرودی پس از ده سال تحصیل در قم، بعد از مشورت و استخاره وکسب اجازه از بزرگان حوزه، در اواسط سال ۱۳۳۹ش به تهران رفت و به تبلیغ دین و ارشاد مردم همت گماشت. او کار تبلیغ را از حضور در جلسات و روضههای خانگی شروع کرد و سپس مدت سه سال بین سالهای ۱۳۴۵-۱۳۴۸ش در کلاسهای درس تفسیر قرآن و درس خطبه حضرت زهرا(س) محمدتقی فلسفی واعظ و مفسر شهیر تهران حضور داشت و محرمانه زیر عبا با ضبط صوت، بیانات او را ضبط و سپس متن سخنان فلسفی را پیاده و گردآوری کرد.[۳] بخشی از این سخنرانیها در کتاب گفتار وعاظ آمده است. همچنین در تهران در درسهای اخلاق آقایان فلسفی، شیخ عزیزالله خوشوقت و شیخ علی مقدادی اصفهانی حاضر میشد.[۴] سپس به یکی از خطیبان برجسته تهران بدل شد.[۵]
تاج لنگرودی در کنار سخنرانی در تهران، به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت و در برخی از سخنرانیهایش، از امامخمینی حمایت و از حکومت پهلوی انتقاد میکرد. به سبب این سخنرانیها، مورد آزار و اذیت مأموران حکومت پهلوی قرار گرفت و وقتی درصدد عزیمت به کربلا بود، ممنوعالخروج شد.[۶] پس از رحلت آیتالله سیدمحسن طباطبایی حکیم، ازجمله وعاظ و روحانیانی بود که با ارسال تلگرامی به امامخمینی، درگذشت آن مرجع تقلید را به «محضر مقدس آیتالله العظمی آقای خمینی مرجع تقلید» تسلیت گفت.[۷]
او پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سخنرانی در مساجد تهران ادامه داد. در نخستین سالهای پیروزی انقلاب اسلامی از سوی آیتالله بهشتی، دبیرکل وقت حزب جمهوری اسلامی، مأمور نگارش جزوههای اخلاقی برای حزب شد و مدت شش سال مشغول نگارش جزوههای اخلاقی بود. سپس نمایندگی سازمان تبلیغات اسلامی را در سازمان هواپیمایی کشوری بر عهده داشت.
تاج لنگرودی همچنین یکی از روحانیانی بود که راهنمایی حجاج را در موسم حج بر عهده داشت و در بیش از ۴۵ سفر، راهنمای حجاج و عمرهگذاران بود. او در کنار فعالیتهای فوق، به تدریس دروس معارف اسلامی در دانشگاه شهید بهشتی تهران و دانشکده تکنولوژی هواپیمایی جمهوری اسلامی میپرداخت.
تألیفات
یکی از مهمترین فعالیتهای تاج لنگرودی تألیف آثار علمی بود و میتوان او را یکی از مؤلفان پرکار در حوزه مباحث دینی نامید. از تألیفات او میتوان به موارد زیر اشاره کرد: واعظ خانواده، واعظ اجتماع، اخلاق انبیاء، اخلاق امیرالمؤمنین(ع)، اخلاق حضرت زهرا (س)، اخلاق آموزشی، زن و شوهر، اخلاق کودکان، اخلاق نوجوانان، از مدینه تا مدینه (مقتل عاشورا)، ارزشها و ضدارزشها، با امام حسین(ع) بهسوی بهشت، پندهای خدا، پاسداران حجاب، پیامهای امام زمان(عج)، پاداشها و کیفرها، تلخ و شیرین، توسلات (راه امیدواران)، چشم روشنی، خودآموز معارف اسلام و درسهایی از معلمین اخلاق، داستان زنان، داستان جوانان، زشت و زیبا، سیمای امام زمان(عج)، سیمای نمازگزاران، سیمای حضرت زینب(س)، طب ۱۴ معصوم، فرهنگ مشترک اسلام و مسیح، کشکول ممتاز، وعظ در ماه مبارک رمضان، مجموعه ۶ جلدی گفتار وعاظ، معجزات امام زمان(عج)، مجموعه ۵ جلدی وعظ و خطابه و نماز در خانواده.[۸] برخی از کتابهای او به کرات چاپ شده است؛ ازجمله کتاب واعظ خانواده به دلیل استقبال زیاد مخاطبان تاکنون ۴۰ بار تجدید چاپ شده است.[۹]
درگذشت
محمدمهدی تاج لنگرودی در ۶ دی ۱۳۹۶ در تهران درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط سیدنصرالله برهانی در صحن امامزاده ابوالحسن تهران به خاک سپرده شد.[۱۰]
پانویس
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: حجتالاسلام تاج لنگرودی»، ص۱۴۹-۱۵۰؛ «خاطرات خواندنی از ۵۵ سال وعظ و خطابه»، ص۷.
- ↑ «خاطرات خواندنی از ۵۵ سال وعظ و خطابه»، ص۷.
- ↑ «خاطرات خواندنی از ۵۵ سال وعظ و خطابه»، ص۷.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: حجتالاسلام تاج لنگرودی»، ص۱۴۹.
- ↑ شریفرازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۳۳۳.
- ↑ «خاطرات خواندنی از ۵۵ سال وعظ و خطابه»، ص۷.
- ↑ روحانی، نهضت امامخمینی در ایران، ج۲، ص۵۷۵-۵۷۷؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۲۲۲-۲۲۳.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: حجتالاسلام تاج لنگرودی»، ص۱۴۹-۱۵۰.
- ↑ «خاطرات خواندنی از ۵۵ سال وعظ و خطابه»، ص۷.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: حجتالاسلام تاج لنگرودی»، ص۱۵۰.
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۷)، «درگذشتگان: حجتالاسلام تاج لنگرودی»، دوماهنامه آینه پژوهش، شماره ۱۶۹، فروردین و اردیبهشت.
- «خاطرات خواندنی از ۵۵ سال وعظ و خطابه» (۱۳۹۴)، دوهفتهنامه افق حوزه، سال چهاردهم، شماره ۴۳۱، ۱ مهر.
- روحانی، سیدحمید (۱۳۶۴)، نهضت امامخمینی در ایران، ج۲، تهران، واحد فرهنگی بنیاد شهید با همکاری سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
- شریفرازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج۲، تهران، کتابفروشی اسلامیه.