پرش به محتوا

محمد ناصری دولت‌آبادی

از ویکی امام خمینی
محمد ناصری دولت‌آبادی
اطلاعات فردی
نام کاملمحمد ناصری دولت‌آبادی
تاریخ تولد۱۳۰۹ش
زادگاهدولت‌آباد، اصفهان
تاریخ وفات۴ شهریور ۱۴۰۱
محل دفنگلستان شهدای اصفهان
شهر وفاتاصفهان
اطلاعات علمی
استادانامام‌خمینی، سیدمحمد کشمیری، سیدعبدالهادی شیرازی، صدرا بادکوبه‌ای، میرزا هاشم آملی، سیدمحمود شاهرودی و سیدابوالقاسم خویی
محل تحصیلحوزه علمیه نجف، حوزه علمیه قم
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با حکومت پهلوی، فعال همراهی با نهضت امام‌خمینی
اجتماعیبنیان‌گذار مدرسه دارالهدی قم


محمد ناصری دولت‌آبادی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.

زادگاه و تحصیل

او در سال ۱۳۰۹ش در شهر دولت‌آباد اصفهان به دنیا آمد. پدرش شیخ محمدباقر از عالمان نامور دولت‌آباد و اصفهان بود.[۱]

محمد ناصری در ۱۴ سالگی راهی نجف اشرف شد و همراه با خانواده به پدرش که در حوزه علمیه نجف اشرف در حال تحصیل دروس حوزوی بود پیوست.[۲] او ادبیات، منطق و معالم را نزد مدرس افغانی آموخت و در شرح لمعه از محضر علی‌اصغر اراکی و شیخ ذبیح‌الله قوچانی سود برد.[۳] و بخش دیگری از شرح لمعه را نزد سیداسدالله مدنی فراگرفت.[۴] مکاسب را نزد سیدعبدالاعلی سبزواری فراگرفت و آنگاه در درس رسایل شیخ عبدالکریم کرونی ـابوالزوجه‌اش[۵] و شیخ مجتبی لنکرانی شرکت کرد.[۶] در کفایتین از شاگردان شیخ محمدحسین دهاقانی و شیخ صدرا بادکوبه‌ای بود. هم‌زمان در درس عرفان سیدمحمد کشمیری، شیخ عباس هاتف قوچانی و سیدهاشم حداد هم حضور یافت. وی سپس از درس خارج فقه و اصول آیات میرزا هاشم آملی، سیدعبدالهادی شیرازی، سیدمحمود حسینی شاهرودی و سیدابوالقاسم موسوی خویی بهره‌مند شد.[۷]

او در ۱۳۴۴ پس از ورود امام‌خمینی به عراق، به دیدار ایشان شتافت و پس از آن در نماز جماعت امام‌خمینی در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف شرکت می‌کرد. با تشکیل درس خارج فقه امام‌خمینی در آن مسجد، در آن درس حضور یافت، ولی درباره سال‌های حضور او در آن درس گزارشی در دست نیست. او هم‌زمان به تدریس در حوزه علمیه نجف اشرف می‌پرداخت.[۸]

وی در سال ۱۳۴۵ از امام‌خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.[۹] پس از آن به تحصیل و تدریس در نجف ادامه داد و در سال ۱۳۵۵ش به پیشنهاد استادش سیدمحمد کشمیری به ایران بازگشت.[۱۰] و در اصفهان مقیم شد و به تدریس در مدرسه نیم‌آورد آن شهر پرداخت.

فعالیت اجتماعی و مبارزاتی

هم‌زمان در مسجد کمر زرین آن شهر نماز جماعت را اقامه می‌کرد و به ارشاد مردم و تبلیغ دین اهتمام می‌ورزید و جمع زیادی از طلاب علوم حوزوی در جلسات تدریس اخلاق او شرکت می‌کردند.[۱۱] او در اصفهان با ایراد سخنرانی‌های انتقادی، به مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. به همین دلیل سه بار توسط نیروهای حکومت پهلوی دستگیر و زندانی شد ولی با فشار مردم آزاد گردید.[۱۲] بر اساس گزارش ساواک در سال ۱۳۵۷، او همواره در دولت‌آباد به‌طور مستقیم علیه «مصالح مملکت» سخنرانی می‌کرد و به تشویق جوانان برای مقابله با حکومت پهلوی می‌پرداخت. بر اساس آن گزارش، وی به‌طور محرمانه با روحانیان مخالف تماس و ارتباط داشت و سرمنشأ کلیه فعل و انفعالات دولت‌آباد بود و همه طلاب و روحانیان منطقه دولت‌آباد از او حرف‌شنوی دارند. همچنین در جریان درگذشت شیخ احمد کافی، به دستور او در همه مساجد دولت‌آباد مجلس ترحیم گرفته شد.[۱۳]

فعالیت‌‌ها پس از پیروزی انقلاب

وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در تشکیل کمیته‌های انقلاب اسلامی در دولت‌آباد نقش داشت و سپس مسئولیت آن را بر عهده گرفت. پس از مدتی از اداره آن استعفا داد ولی این استعفا مورد موافقت سیدحسین خادمی اصفهانی قرار نگرفت و در نهایت در ملاقات با امام‌خمینی، خواستار کناره‌گیری از آن سمت شد و با موافقت امام‌خمینی، آن مسئولیت را به فرد دیگری واگذار کرد. او مدرسه دارالهدی، ویژه تدریس اخلاق را در قم بنیان نهاد و هم‌اکنون اداره آنجا را به فرزندش واگذار کرده است.[۱۴]

پانویس

  1. قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج۴، ص۵۴۳.
  2. «آیت‌الله محمد ناصری...»، ص۳.
  3. قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج۴، ص۵۴۴.
  4. «آیت‌الله محمد ناصری...»، ص۳.
  5. قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج۴، ص۵۴۴.
  6. «آیت‌الله محمد ناصری...»، ص۳.
  7. قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج۴، ص۵۴۴.
  8. «آیت‌الله محمد ناصری...»، ص۳.
  9. صحیفه امام، ج۱، ص۵۴۳.
  10. قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج۴، ۵۴۴؛ «آیت‌الله محمد...»، ص۳.
  11. قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج۴، ص۵۴۴.
  12. «آیت‌الله محمد ناصری...»، ص۴.
  13. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان اصفهان، ج۳، ص۴۳۹.
  14. «آیت‌الله محمد ناصری...»، ص۴.

درگذشت

او در ۴ شهریور ۱۴۰۱ در اصفهان درگذشت و در گلستان شهدای آن شهر به خاک سپرده شد.

منابع

  • «آیت‌الله محمد ناصری: اخلاق در حوزه‌ها خیلی افت کرده است» (۱۳۹۳)، هفته‌نامه حریم امام، سال سوم، شماره ۱۱۵، ۱۱ اردیبهشت.
  • انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان اصفهان (۱۳۸۳)، ج۳، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
  • قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه.