تألیفات و آثار امام‌خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
[[امام‌خمینی]] در سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۴ش/ ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۴ق از ۲۷ تا ۳۴سالگی دو کتاب شرح فصوص الحکم و مصباح الانس را نزد استاد خود [[محمدعلی شاه‌آبادی]] فرا می‌گرفت و هم‌زمان بر این دو کتاب تعلیقاتی نوشته است که با عنوان [[تعلیقات علی شرح فصوص الحکم]] و [[تعلیقات علی مصباح الانس|مصباح الانس]] منتشر شده است. این تعلیقه‌ها، حواشی توضیحی و انتقادی ایشان بر دو کتاب پراهمیت شرح فصوص الحکم از [[داوودبن‌محمود قیصری]] و نیز مصباح الانس بین المعقول و المشهود فی شرح مفتاح غیب الجمع و الوجود از [[ابن‌حمزه فناری]] است.{{ببینید|متن=ببینید| تعلیقات علی شرح فصوص الحکم | تعلیقات علی مصباح الانس}}.
[[امام‌خمینی]] در سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۴ش/ ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۴ق از ۲۷ تا ۳۴سالگی دو کتاب شرح فصوص الحکم و مصباح الانس را نزد استاد خود [[محمدعلی شاه‌آبادی]] فرا می‌گرفت و هم‌زمان بر این دو کتاب تعلیقاتی نوشته است که با عنوان [[تعلیقات علی شرح فصوص الحکم]] و [[تعلیقات علی مصباح الانس|مصباح الانس]] منتشر شده است. این تعلیقه‌ها، حواشی توضیحی و انتقادی ایشان بر دو کتاب پراهمیت شرح فصوص الحکم از [[داوودبن‌محمود قیصری]] و نیز مصباح الانس بین المعقول و المشهود فی شرح مفتاح غیب الجمع و الوجود از [[ابن‌حمزه فناری]] است.{{ببینید|متن=ببینید| تعلیقات علی شرح فصوص الحکم | تعلیقات علی مصباح الانس}}.
{{سخ}}
{{سخ}}
[[سر الصلاة|سرّ الصلاة]] یا معراج السالکین و صلاة العارفین نوشته دیگری برای خواص از اهل عرفان و [[سلوک]] است که امام‌خمینی آن را در سال ۱۳۱۸ش/ ۱۳۵۸ق نگاشته و در آن به بیان اسرار معنوی [[نماز]] پرداخته است {{ببینید|متن=ببینید| سرّ الصلاة}}. [[آداب الصلاة (کتاب)|آداب الصلاة]] نیز کتابی اخلاقی ـ عرفانی دربارهٔ آداب نماز و نمازگزاران است که ایشان در سال ۱۳۲۱ش/ ۱۳۶۱ق تألیف کرده است {{ببینید|متن=ببینید| آداب الصلاة (کتاب)}}.
[[سر الصلاة|سرّ الصلاة]] یا معراج السالکین و صلاة العارفین نوشته دیگری برای خواص از اهل عرفان و [[سلوک]] است که امام‌خمینی آن را در سال ۱۳۱۸ش/ ۱۳۵۸ق نگاشته و در آن به بیان اسرار معنوی [[نماز]] پرداخته است {{ببینید|متن=ببینید| سرّ الصلاة}}. [[آداب الصلاة (کتاب)|آداب الصلاة]] نیز کتابی اخلاقی ـ عرفانی دربارهٔ آداب نماز و نمازگزاران است که ایشان در سال ۱۳۲۱ش/ ۱۳۶۱ق تألیف کرده است.{{ببینید|متن=ببینید| آداب الصلاة (کتاب)}}.


== فلسفه و کلام ==
== فلسفه و کلام ==
[[امام‌خمینی]] در زمان تدریس دوره دوم [[اصول فقه]]، رساله «الطلب و الاراده» را که دربردارنده بحث‌های کلامی ـ فلسفی [[جبر و تفویض]] است، به صورت مستقل تألیف کرده است {{ببینید|متن=ببینید| الطلب و الاراده (کتاب)}}.
[[امام‌خمینی]] در زمان تدریس دوره دوم [[اصول فقه]]، رساله «الطلب و الاراده» را که دربردارنده بحث‌های کلامی ـ فلسفی [[جبر و تفویض]] است، به صورت مستقل تألیف کرده است {{ببینید|متن=ببینید| الطلب و الاراده (کتاب)}}.از ایشان تعلیقه‌ای بر دیدگاه [[ملاصدرا]] در اسفار دربارهٔ حدیث «ما تردّدتُ فی شیءٍ انا فاعله کتردّدی فی قبض روح عبدی المؤمن» نیز گزارش شده است. این نوشته در دو شماره ۱۱ و ۱۸ مجله کیهان اندیشه در سال ۱۳۶۶ و ۱۳۶۷ به چاپ رسیده است.<ref>استادی، کتاب‌ها و آثار علمی امام‌خمینی، ۱۷۳</ref>
{{سخ}}
از ایشان تعلیقه‌ای بر دیدگاه [[ملاصدرا]] در اسفار دربارهٔ حدیث «ما تردّدتُ فی شیءٍ انا فاعله کتردّدی فی قبض روح عبدی المؤمن» نیز گزارش شده است. این نوشته در دو شماره ۱۱ و ۱۸ مجله کیهان اندیشه در سال ۱۳۶۶ و ۱۳۶۷ به چاپ رسیده است.<ref>استادی، کتاب‌ها و آثار علمی امام‌خمینی، ۱۷۳</ref>
{{سخ}}
{{سخ}}
[[کشف اسرار (کتاب)|کشف اسرار]] کتابی انتقادی، کلامی و اجتماعی است که در آن امام‌خمینی کوشیده شبهات نویسنده کتاب [[اسرار هزارساله (کتاب)|اسرار هزارساله]] را دربارهٔ برخی از باورهای [[شیعه]] پاسخ دهد. این کتاب در سال ۱۳۲۳ نوشته و بدون ذکر نام نویسنده و ناشر، منتشر شده است {{ببینید|متن=ببینید| کشف اسرار (کتاب)}}.
[[کشف اسرار (کتاب)|کشف اسرار]] کتابی انتقادی، کلامی و اجتماعی است که در آن امام‌خمینی کوشیده شبهات نویسنده کتاب [[اسرار هزارساله (کتاب)|اسرار هزارساله]] را دربارهٔ برخی از باورهای [[شیعه]] پاسخ دهد. این کتاب در سال ۱۳۲۳ نوشته و بدون ذکر نام نویسنده و ناشر، منتشر شده است {{ببینید|متن=ببینید| کشف اسرار (کتاب)}}.
خط ۴۶: خط ۴۴:
# [[المکاسب المحرمه (کتاب)|المکاسب المحرمه]] و [[کتاب البیع]] دو عنوان کتاب فقهی استدلالی دیگرند که مباحث‌شان به ترتیبِ مباحث کتاب المکاسب [[شیخ‌مرتضی انصاری]] است. ایشان این دو اثر را در سال‌های ۱۳۳۸–۱۳۵۵ در [[حوزه علمیه قم]] و [[حوزه علمیه نجف|نجف]] اشرف تدریس و هم‌زمان تألیف کرده است. دو جلد از این هفت جلد در بردارنده مباحث مکاسب محرمه و پنج جلد دیگر حاوی مباحث [[بیع]] و [[خیارات]] است {{ببینید|متن=ببینید| المکاسب المحرمه (کتاب)| کتاب البیع}}.
# [[المکاسب المحرمه (کتاب)|المکاسب المحرمه]] و [[کتاب البیع]] دو عنوان کتاب فقهی استدلالی دیگرند که مباحث‌شان به ترتیبِ مباحث کتاب المکاسب [[شیخ‌مرتضی انصاری]] است. ایشان این دو اثر را در سال‌های ۱۳۳۸–۱۳۵۵ در [[حوزه علمیه قم]] و [[حوزه علمیه نجف|نجف]] اشرف تدریس و هم‌زمان تألیف کرده است. دو جلد از این هفت جلد در بردارنده مباحث مکاسب محرمه و پنج جلد دیگر حاوی مباحث [[بیع]] و [[خیارات]] است {{ببینید|متن=ببینید| المکاسب المحرمه (کتاب)| کتاب البیع}}.
# «[[رسالة فی التقیه]]» نوشته استدلالی دیگر ایشان دربارهٔ [[تقیه]] و احکام و مبانی آن است که در سال ۱۳۷۳ق/ ۱۳۳۳ش تألیف کرده است {{ببینید|متن=ببینید| رسالة فی التقیه}}.
# «[[رسالة فی التقیه]]» نوشته استدلالی دیگر ایشان دربارهٔ [[تقیه]] و احکام و مبانی آن است که در سال ۱۳۷۳ق/ ۱۳۳۳ش تألیف کرده است {{ببینید|متن=ببینید| رسالة فی التقیه}}.
# «فائدة فی لزوم التبیّن الفعلی للفجر فی اللیالی المقمره» پنجمین فائده از «الفوائد الخمسه» می‌باشد که امام‌خمینی آنها را در جوانی نوشته و شاید از نخستین تألیفات استدلالی ایشان در فقه باشد<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب الرسائل العشره، ۶–۷</ref> {{ببینید|متن=ببینید| طلوع فجر}}.  
# «[[فی لزوم تبین الفجر فعلا فی اللیالی المقمرة (رساله)|فائدة فی لزوم التبیّن الفعلی للفجر فی اللیالی المقمره]]» پنجمین فائده از «الفوائد الخمسه» می‌باشد که امام‌خمینی آنها را در جوانی نوشته و شاید از نخستین تألیفات استدلالی ایشان در فقه باشد<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب الرسائل العشره، ۶–۷</ref> {{ببینید|متن=ببینید| طلوع فجر}}.  
# همچنین «رسالة فی فروع العلم الاجمالی» در ۱۳۷۵ق/ ۱۳۳۵ش تألیف شده و در آن هفت مسئله از فروعات فقهی علم اجمالی بر اساس کتاب [[العروة الوثقی]] بررسی شده است {{ببینید|متن=ببینید| فروع العلم الاجمالی}}.
# همچنین «رسالة فی فروع العلم الاجمالی» در ۱۳۷۵ق/ ۱۳۳۵ش تألیف شده و در آن هفت مسئله از فروعات فقهی علم اجمالی بر اساس کتاب [[العروة الوثقی]] بررسی شده است {{ببینید|متن=ببینید| فروع العلم الاجمالی}}.
# [[الخلل فی الصلاة]] دربارهٔ خلل‌های واقع در نماز و احکام آنها است. این کتاب در سال‌های ۱۳۹۶–۱۳۹۸ق/ ۱۳۵۶–۱۳۵۷ش تدریس و هم‌زمان به نگارش درآمده است {{ببینید|متن=ببینید| الخلل فی الصلاة}}.
# [[الخلل فی الصلاة]] دربارهٔ خلل‌های واقع در نماز و احکام آنها است. این کتاب در سال‌های ۱۳۹۶–۱۳۹۸ق/ ۱۳۵۶–۱۳۵۷ش تدریس و هم‌زمان به نگارش درآمده است {{ببینید|متن=ببینید| الخلل فی الصلاة}}.
# [[کتاب ولایت فقیه|ولایت فقیه]] یا حکومت اسلامی نام کتابی در فقه سیاسی و به زبان فارسی است که با استناد به آیات و روایات، به [[ولایت فقیه|نظریه فقهی ولایت فقیه]] پرداخته است. امام‌خمینی مطالب این اثر را در [[نجف]] تدریس کرده و برخی از شاگردان ایشان آن را گردآوری و تدوین کرده‌اند و پس از تأیید ایشان به چاپ رسیده است {{ببینید|متن=ببینید| ولایت فقیه (کتاب)}}؛
# [[کتاب ولایت فقیه|ولایت فقیه]] یا حکومت اسلامی نام کتابی در فقه سیاسی و به زبان فارسی است که با استناد به آیات و روایات، به [[ولایت فقیه|نظریه فقهی ولایت فقیه]] پرداخته است. امام‌خمینی مطالب این اثر را در [[نجف]] تدریس کرده و برخی از شاگردان ایشان آن را گردآوری و تدوین کرده‌اند و پس از تأیید ایشان به چاپ رسیده است {{ببینید|متن=ببینید| ولایت فقیه (کتاب)}}؛
در فقه فتوایی، آثار علمی امام‌خمینی عبارت‌اند از:
در فقه فتوایی، آثار علمی امام‌خمینی عبارت‌اند از:
# در فقه فتوایی، [[تعلیقة علی وسیلة النجاة]] نخستین اثری است که امام‌خمینی در مدت هفت سال از ۱۳۶۵ق تا ۱۳۷۲ق در حاشیه کتاب فتوایی [[سیدابوالحسن اصفهانی]] نوشته است {{ببینید|متن=ببینید| تعلیقة علی وسیلة النجاة}}.
# در فقه فتوایی، [[تعلیقة علی وسیلة النجاة]] نخستین اثری است که امام‌خمینی در مدت هفت سال از ۱۳۶۵ق تا ۱۳۷۲ق در حاشیه کتاب فتوایی [[سیدابوالحسن اصفهانی]] نوشته است.{{ببینید|متن=ببینید| تعلیقة علی وسیلة النجاة}}.
# [[التعلیقة علی العروة الوثقی]] اثر فتوایی دیگری است که ایشان دیدگاه‌های فقهی خود را به صورت تعلیقه بر کتاب یادشده در ۱۳۷۵ق/ ۱۳۳۵ش به اتمام رسانده است {{ببینید|متن=ببینید| التعلیقة علی العروة الوثقی}}.
# [[التعلیقة علی العروة الوثقی]] اثر فتوایی دیگری است که ایشان دیدگاه‌های فقهی خود را به صورت تعلیقه بر کتاب یادشده در ۱۳۷۵ق/ ۱۳۳۵ش به اتمام رسانده است.{{ببینید|متن=ببینید| التعلیقة علی العروة الوثقی}}.
# [[حاشیه بر کتاب رساله ارث]] [[ملاهاشم خراسانی]] فتاوای امام‌خمینی در مسائل [[ارث]] است که به زبان فارسی و در عبارت‌های کوتاه در پاورقی کتاب یادشده ثبت گردیده است {{ببینید|متن=ببینید| حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانی}}.
# حاشیه بر کتاب رساله ارث ملاهاشم خراسانی فتاوای امام‌خمینی در مسائل [[ارث]] است که به زبان فارسی و در عبارت‌های کوتاه در پاورقی کتاب یادشده ثبت گردیده است {{ببینید|متن=ببینید| حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانی}}.
# [[نجاة العباد]] نخستین رساله عملیه امام‌خمینی به زبان فارسی است که در واقع ترجمه بخش‌هایی از حواشی ایشان بر [[وسیلة النجاة]] سیدابوالحسن اصفهانی و [[العروة الوثقی]] [[سیدمحمدکاظم یزدی طباطبایی]] است {{ببینید|متن=ببینید| رساله نجاة العباد}}.
# [[نجاة العباد]] نخستین رساله عملیه امام‌خمینی به زبان فارسی است که در واقع ترجمه بخش‌هایی از حواشی ایشان بر وسیلة النجاة سیدابوالحسن اصفهانی و العروة الوثقی [[سیدمحمدکاظم یزدی طباطبایی]] است.{{ببینید|متن=ببینید| رساله نجاة العباد}}.
# [[زبدة الاحکام (فارسی)|زبدة الاحکام]] نیز خلاصه کتاب نجاة العباد است که در آغاز [[مرجعیت امام‌خمینی]] در اختیار مقلدان گذاشته شده است {{ببینید|متن=ببینید| زبدة الاحکام (فارسی)}}. زبدة الاحکام عربی نیز بر اساس [[تحریر الوسیله]] تهیه و منتشر شده است {{ببینید|متن=ببینید| زبدة الاحکام (عربی)}}.
# [[زبدة الاحکام (فارسی)|زبدة الاحکام]] نیز خلاصه کتاب نجاة العباد است که در آغاز [[مرجعیت امام‌خمینی]] در اختیار مقلدان گذاشته شده است.{{ببینید|متن=ببینید| زبدة الاحکام (فارسی)}}. زبدة الاحکام عربی نیز بر اساس [[تحریر الوسیله]] تهیه و منتشر شده است {{ببینید|متن=ببینید| زبدة الاحکام (عربی)}}.
# [[رساله مناسک حج]] تألیف شده در سال ۱۳۸۴ق و [[رساله توضیح المسائل امام‌خمینی|رساله توضیح المسائل]]. «[[حاشیه رساله توضیح المسائل]]» حواشی امام‌خمینی بر رساله توضیح المسائل [[سیدحسین بروجردی]] است که در آغاز مرجعیت امام‌خمینی در اختیار عموم قرار گرفته است {{ببینید|متن=ببینید| حاشیه بر رساله توضیح المسائل}}.
# [[رساله مناسک حج]] تألیف شده در سال ۱۳۸۴ق و [[رساله توضیح المسائل امام‌خمینی|رساله توضیح المسائل]]. «[[حاشیه رساله توضیح المسائل]]» حواشی امام‌خمینی بر رساله توضیح المسائل [[سیدحسین بروجردی]] است که در آغاز مرجعیت امام‌خمینی در اختیار عموم قرار گرفته است.{{ببینید|متن=ببینید| حاشیه بر رساله توضیح المسائل}}.
# پاسخ‌های ایشان به استفتائات مقلدان که در بیش از ده هزار سند موجود است، در ده مجلد و ضمن [[موسوعة الامام‌الخمینی]] تنظیم شده است؛ البته بخشی از استفتائات امام‌خمینی از سال ۱۳۶۰ به بعد در سه جلد به چاپ رسیده است {{ببینید|متن=ببینید| استفتائات}}.
# پاسخ‌های ایشان به استفتائات مقلدان که در بیش از ده هزار سند موجود است، در ده مجلد و ضمن [[موسوعة الامام‌الخمینی]] تنظیم شده است؛ البته بخشی از استفتائات امام‌خمینی از سال ۱۳۶۰ به بعد در سه جلد به چاپ رسیده است.{{ببینید|متن=ببینید| استفتائات امام‌خمینی}}.
# [[تحریر الوسیله]] کتاب فتوایی دیگری است که ایشان جلد اول آن را در زمان [[تبعید]] به بورسای [[ترکیه]] در سال ۱۳۸۴ق/ ۱۳۴۳ش و جلد دوم را در نجف اشرف تألیف کرده است. ایشان در این اثر کتاب‌ها و فصول و مسائلی را افزون بر کتاب‌ها و فصول وسیلة النجاة آورده است {{ببینید|متن=ببینید| تحریر الوسیله}}.
# تحریر الوسیله کتاب فتوایی دیگری است که ایشان جلد اول آن را در زمان تبعید به [[بورسا|بورسای ترکیه]] در سال ۱۳۸۴ق/ ۱۳۴۳ش و جلد دوم را در [[نجف اشرف]] تألیف کرده است. ایشان در این اثر کتاب‌ها و فصول و مسائلی را افزون بر کتاب‌ها و فصول وسیلة النجاة آورده است.{{ببینید|متن=ببینید| تحریر الوسیله}}.
# امام‌خمینی پاره‌ای از مباحث فقهی استادان خود را نیز تقریر کرده است. از ایشان تقریر مباحث فقهی به‌خصوص درس [[نکاح]] [[عبدالکریم حائری یزدی]] گزارش شده است.<ref>گرامی، خاطرات، ۱۶۹</ref>
# امام‌خمینی پاره‌ای از مباحث فقهی استادان خود را نیز تقریر کرده است. از ایشان تقریر مباحث فقهی به‌خصوص درس نکاح [[عبدالکریم حائری یزدی]] گزارش شده است.<ref>گرامی، خاطرات، ۱۶۹</ref>


== اصول فقه ==
== اصول فقه ==
کتاب [[انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه]] دربردارنده دیدگاه‌های امام‌خمینی در علم اصول فقه است. این تعلیقه‌ها نقد و نظرهای ایشان بر مباحث عقلی کتاب [[کفایة الاصول]] [[آخوند خراسانی]] است که در سال‌های ۱۳۶۴ق تا ۱۳۶۸ق هم‌زمان با تدریس مباحث عقلی و [[اصول عملی]] اصول فقه نوشته شده است {{ببینید|متن=ببینید|انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه}}.
کتاب انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه دربردارنده دیدگاه‌های امام‌خمینی در [[علم اصول فقه]] است. این تعلیقه‌ها نقد و نظرهای ایشان بر مباحث عقلی کتاب [[کفایة الاصول]] [[آخوند خراسانی]] است که در سال‌های ۱۳۶۴ق تا ۱۳۶۸ق هم‌زمان با تدریس مباحث عقلی و اصول عملی اصول فقه نوشته شده است.{{ببینید|متن=ببینید|انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه}}.دو جلد کتاب مناهج الوصول الی علم الاصول اثر اصولی دیگر ایشان است که هم‌زمان با تدریس دوره دوم اصول فقه در سال‌های ۱۳۳۰ش/ ۱۳۷۰ق تا ۱۳۳۴ش/ ۱۳۷۴ق و بر اساس مباحث تدریس‌شده در درس خارج اصول به ترتیب کفایة الاصول تألیف شده است.{{ببینید|متن=ببینید| مناهج الوصول الی علم الاصول (کتاب)}}. کتاب دیگر که به کوشش [[مجتبی تهرانی]] یکی از شاگردان ایشان انتشار یافته، الرسائل است که در سال ۱۳۸۴ق به چاپ رسیده و شامل این رساله‌ها می‌شود: «[[التعادل و الترجیح (کتاب)|رسالة فی التعادل و الترجیح]]»، «[[الاجتهاد و التقلید (کتاب)|رسالة فی الاجتهاد و التقلید]]»، «[[الاستصحاب (کتاب)|رسالة فی الاستصحاب]]» و «[[بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر (کتاب)|رسالة فی قاعدة لا ضرر]]» و «[[رسالة فی التقیه]]». رساله‌های گردآمده در الرسائل تا پیش از ۱۳۷۰ق هم‌زمان با تدریس این مباحث نوشته شده‌اند.
{{سخ}}
دو جلد کتاب [[مناهج الوصول الی علم الاصول]] اثر اصولی دیگر ایشان است که هم‌زمان با تدریس دوره دوم اصول فقه در سال‌های ۱۳۳۰ش/ ۱۳۷۰ق تا ۱۳۳۴ش/ ۱۳۷۴ق و بر اساس مباحث تدریس‌شده در [[درس خارج اصول]] به ترتیب کفایة الاصول تألیف شده است {{ببینید|متن=ببینید| مناهج الوصول الی علم الاصول}}. کتاب دیگر که به کوشش [[مجتبی تهرانی]] یکی از شاگردان ایشان انتشار یافته، الرسائل است که در سال ۱۳۸۴ق به چاپ رسیده و شامل این رساله‌ها می‌شود: «رسالة فی التعادل و الترجیح»، «رسالة فی الاجتهاد و التقلید»، «رسالة فی الاستصحاب» و «رسالة فی قاعدة لا ضرر» و «رسالة فی التقیه». رساله‌های گردآمده در الرسائل تا پیش از ۱۳۷۰ق هم‌زمان با تدریس این مباحث نوشته شده‌اند.
{{سخ}}
{{سخ}}
[[امام‌خمینی]] همچنین رساله‌های «قاعدة من ملک شیئاً ملک الاقرار به»، «فی تداخل الاسباب»، «قیاس الاوامر التشریعیة بالعلل التکوینیة و ما یترتب علیه»، «فی موضوع علم الاصول»، «فی التکلم فی بعض جهات ما نقل عن رسول‌الله(ص) من قوله علی الید ما اخذت حتّی تؤدی» را در موضوع [[قواعد فقهی]] و [[قواعد اصولی|اصولی]] در دوران جوانی به نگارش درآورده است و با عنوان الفوائد الخمسه منتشر شده است {{ببینید|متن=ببینید| الرسائل العشره}}.
[[امام‌خمینی]] همچنین رساله‌های «[[قاعدة من ملک شیئا ملک الاقرار به (رساله)|قاعدة من ملک شیئاً ملک الاقرار به]]»، «[[فی تداخل الاسباب (رساله)|فی تداخل الاسباب]]»، «قیاس الاوامر التشریعیة بالعلل التکوینیة و ما یترتب علیه»، «[[فی موضوع علم الاصول (رساله)|فی موضوع علم الاصول]]»، «فی التکلم فی بعض جهات ما نقل عن رسول‌الله(ص) من قوله علی الید ما اخذت حتّی تؤدی» را در موضوع [[قواعد فقهی]] و [[قواعد اصولی|اصولی]] در دوران جوانی به نگارش درآورده است و با عنوان الفوائد الخمسه منتشر شده است {{ببینید|متن=ببینید| الرسائل العشره}}.
{{سخ}}
{{سخ}}
تقریر مباحث اصولی [[عبدالکریم حائری یزدی]] با نام الفوائد نیز یکی دیگر از تقریرات امام‌خمینی است.<ref>سبحانی، مقدمه لمحات، ۳۳</ref> کتاب [[لمحات الأصول]] حاصل درس‌های اصول فقه [[سیدحسین بروجردی]] است که در سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۰ق/ ۱۳۲۴ تا ۱۳۳۰ش تدریس شده و امام‌خمینی آن را تقریر کرده است {{ببینید|متن=ببینید| لمحات الاصول}}.
تقریر مباحث اصولی [[عبدالکریم حائری یزدی]] با نام الفوائد نیز یکی دیگر از تقریرات امام‌خمینی است.<ref>سبحانی، مقدمه لمحات، ۳۳</ref> کتاب [[لمحات الاصول (کتاب)|لمحات الأصول]] حاصل درس‌های اصول فقه [[سیدحسین بروجردی]] است که در سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۰ق/ ۱۳۲۴ تا ۱۳۳۰ش تدریس شده و امام‌خمینی آن را تقریر کرده است.{{ببینید|متن=ببینید| لمحات الاصول}}.


== تفسیر و حدیث ==
== تفسیر و حدیث ==
[[امام‌خمینی]] در کتاب [[سرّ الصلاة]] با اشاره‌هایی اجمالی سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره توحید|توحید]] را به مشرب عرفانی تفسیر کرده<ref>امام‌خمینی، سرّ الصلاة، ۸۵–۹۳</ref> و در کتاب [[آداب الصلاة]] علاوه بر این دو سوره، به [[تفسیر]] [[سوره قدر]] پرداخته است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۴۰–۲۴۶</ref>
[[امام‌خمینی]] در کتاب [[سرّ الصلاة]] با اشاره‌هایی اجمالی سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره توحید|توحید]] را به مشرب عرفانی تفسیر کرده<ref>امام‌خمینی، سرّ الصلاة، ۸۵–۹۳</ref> و در کتاب [[آداب الصلاة]] علاوه بر این دو سوره، به [[تفسیر]] [[سوره قدر]] پرداخته است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۴۰–۲۴۶</ref>
{{سخ}}
{{سخ}}
تفسیر گفتاری آیات اول [[سوره حمد]] نیز از ایشان است که در سال ۱۳۵۸ از برنامه «با قرآن در صحنه» [[تلویزیون جمهوری اسلامی ایران]] پخش شده است {{ببینید|متن=ببینید| تفسیر سوره حمد}}. همچنین تفسیر و توضیح سوره‌ها و آیاتی که در آثار امام‌خمینی وجود دارد، حتی سوره حمد، در اثری با عنوان [[تفسیر و شواهد قرآنی]] گردآوری، تدوین و منتشر شده است {{ببینید|متن=ببینید| تفسیر و شواهد قرآنی}}.
تفسیر گفتاری آیات اول سوره حمد نیز از ایشان است که در سال ۱۳۵۸ از برنامه «با قرآن در صحنه» تلویزیون جمهوری اسلامی ایران پخش شده است {{ببینید|متن=ببینید| تفسیر سوره حمد}}. همچنین تفسیر و توضیح سوره‌ها و آیاتی که در آثار امام‌خمینی وجود دارد، حتی سوره حمد، در اثری با عنوان تفسیر و شواهد قرآنی گردآوری، تدوین و منتشر شده است.{{ببینید|متن=ببینید| تفسیر و شواهد قرآنی}}.
{{سخ}}
 
[[آیات الأحکام]] نیز کتابی است که [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] در آن مباحث و توضیحات مربوط به آیات فقهی موجود در آثار فقهی و اصولی ایشان را گردآوری کرده است {{ببینید|متن=ببینید| آیات الأحکام فی تراث الامام‌الخمینی}}. تصحیح و چاپ و انتشار جلد غدیر از کتاب [[عبقات الأنوار]]، نوشته [[میرحامد حسین هندی]] نیز ازجمله کارهای امام‌خمینی است.<ref>امام‌خمینی، کشف اسرار، ۱۴۱؛ خوانساری، مصاحبه، ۵۳؛ استادی، خاطرات، ۲۹۴؛ گلی زواره، فرازهای فروزان، ۴۷۵</ref>
[[آیات الأحکام]] نیز کتابی است که [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] در آن مباحث و توضیحات مربوط به آیات فقهی موجود در آثار فقهی و اصولی ایشان را گردآوری کرده است {{ببینید|متن=ببینید| آیات الاحکام فی تراث الامام‌الخمینی}}. تصحیح و چاپ و انتشار جلد غدیر از کتاب [[عبقات الأنوار]]، نوشته [[میرحامد حسین هندی]] نیز ازجمله کارهای امام‌خمینی است.<ref>امام‌خمینی، کشف اسرار، ۱۴۱؛ خوانساری، مصاحبه، ۵۳؛ استادی، خاطرات، ۲۹۴؛ گلی زواره، فرازهای فروزان، ۴۷۵</ref>


== پیام‌ها و نامه‌ها ==
== پیام‌ها و نامه‌ها ==
۱۵٬۹۹۴

ویرایش