لطایف عرفانی برگرفته از آثار امامخمینی، کتابی به قلم مجید زمانپور است که به تبیین و معرفی آراء و عبارات گزینششده عرفانی امامخمینی پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۸۰ش توسط مؤسسه فرهنگی و انتشاراتی پازینه منتشر شده است.
مؤلف
مجید زمانپور، متولد ۱۳۳۸ش، پژوهشگر علوم اسلامی میباشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده است.
محتوا
کتاب لطایف عرفانی برگرفته از آثار امامخمینی، به گزیدهای از نظرات و آراء و دیدگاههای عرفانی امامخمینی در حوزه معارف الهی پرداخته است.[۱] در این کتاب بدون آنکه نویسنده تحلیلی از مطالب عرفانی امام انجام داده باشد، برگزیدههایی از مطالب عرفانی امام از سراسر آثار ایشان آورده شده است نظیر حقیقت اخلاص، به اعتقاد امامخمینی حقیقت آن اخلاصی که در روایت به آن اشاره شده که هر کس چهل روز اخلاص به خدا داشته باشد، چشمههای حکمت از دل او بر زبانش جاری میشود.[۲]
در بخشی از این کتاب آمده که درباره خلوت با محبوب میگوید: از سیرهٔ انبیاء عظام و حضرت ائمه معصومین(ع) نیز چنان ظاهر میشود که با آنکه مقامات آنها بالاتر از صبر و رضا و تسلیم بوده مع ذلک هیچگاه از دعا و عجز و تضرع در درگاه معبود خودداری نمیکردند و عرض حاجات خود را به حضرت حق تعالی مینمودند و این مخالفت با مقامات روحانیه نیست؛ بلکه تذکر حق و انس خلوت با محبوب و اظهار عبودیت و ذلت در پیشگاه حق تعالی است.[۳]
امامخمینی در بیان آفات سلوک بر این باور است که مادامی که انسان در حال غشوهٔ عالم طبع و مست شراب هیولی است، نمیتواند خود و ذات خود را شهود کند و کتاب ذاتش را بخواند؛ لذا باید از این دار ظلمت بیرون آمد و حجاب طبع و طبیعت را پاره کرد تا ظهور حق تعالی را در همه اشیاء و احاطه او را مشاهده کرد.[۴] به اعتقاد امامخمینی کسی که معرفت به سعه رحمت و بسط نعمت حق و ایمان به حق دارد، حالت رجاء برای او حاصل شود و همین معرفت، او را به تزکیه اعمال و تصفیه اخلاق میکشاند.[۵]
ساختار
کتاب لطایف برگرفته از آثار عرفانی امامخمینی، دارای ساختار منظمی نیست و بعد از بیان یک مقدمه به بیان مطلبی به عنوان فهرست کتاب پرداخته است؛ از جمله:
- توحید؛ سلطنت مطلق، ذات مقدس، کیفیت تجلی، عظمت فعل الهی، صراط مستقیم و توحید تام.
- اسماء الهی؛ اسم اعظم و اقسام آن، مقام الوهیت و تجلی اسم اعظم، ظهور اسمالله، همه موجودات اسماء الهیاند و سر سجده ملائکه بر آدم.
- قرآن؛ کتاب تکوین و کلمات آن، بطنهای کتاب تکوینی و تدوینی، بسم الله در نظر عارف و تمام دایره وجود.
- انبیا و ائمه؛ انسان کامل، مقام ظلومیت و جهولیت، شجره طیبه و تمیز عابد از معبود.
- وجود؛ حقیقت وجود.
- ذکر؛ کاملترین و برترین مراتب ذکر، ذکر قلبی.
- عوالم غیبی
- فطرت
- عبادت و سرّ بزرگ عبادات
- قلب
- نفس
- مؤمن
- نماز
- دعا و اقسام آن
- سیر و سلوک
- عارفان و اهل معرفت
- حضرت آدم(ع)
- انسان
- علم
- صفات فاضله
- صفات رذیله
- شیطان
- دنیا
- سراب و کلیدهای قرب به خدا
نقدها بر نظریات مؤلف
کتاب لطایف عرفانی برگرفته از آثار امامخمینی، فاقد فهرست منظم میباشد و همچنین فقط عبارتهای عرفانی و اخلاقی امامخمینی گزینش شده بیآنکه تحلیل و بررسی و توضیح صورت بگیرد.
وضعیت نشر
چاپ اول کتاب لطایف عرفانی برگرفته از آثار امامخمینی، در سال ۱۳۸۰ش توسط مؤسسه چاپ فرهنگی و انتشاراتی پازینه منتشر شده است.
پانویس
منابع
- امامخمینی، سیدروحالله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش.
- امامخمینی، سیدروحالله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۷ش.
- امامخمینی، سیدروحالله، شرح دعاء السحر، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ سوم، ۱۳۸۳ش.
- زمانپور، مجید، لطایف عرفانی برگرفته از آثار امامخمینی، تهران، مؤسسه چاپ فرهنگی و انتشاراتی پازینه، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.