سیدعبدالله شرفالدین
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سیدعبدالله شرفالدین موسوی عاملی |
| نسب | سادات موسوی |
| تاریخ تولد | ۱۴ رمضان ۱۳۴۵ (۲ اسفند ۱۳۰۵) |
| زادگاه | روستای شحور، جنوب لبنان |
| تاریخ وفات | ۱۹ آبان ۱۳۹۸ |
| محل دفن | روضه الزهرا، شهر صور، لبنان |
| شهر وفات | لبنان |
| خویشاوندان سرشناس | سیدعبدالحسین شرفالدین (پدر)، سیدیوسف شرفالدین موسوی (پدربزرگ) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امامخمینی، سیدکاظم شریعتمداری، سیدمحمدرضا گلپایگانی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم، حوزه علمیه لبنان |
| تألیفات | مع موسوعات رجال الشیعه، معجم رجال الشیعه، تتمه و تعلیق کتاب بغیة الراغبین |
| سایر | قاضی شرع در صور لبنان، مؤسس چندین مؤسسه خیریه |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | فعالیتهای اجتماعی و خیریه در لبنان |
سیدعبدالله موسوی شرفالدین، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امامخمینی.
زادگاه
سیدعبدالله شرفالدین موسوی عاملی معروف به شرفالدین، در ۱۴ رمضان ۱۳۴۵ (۲ اسفند ۱۳۰۵ش) در روستای شحور در جنوب کشور لبنان و در خانوادهای با پیشینه درخشان علمی به دنیا آمد.
خاندان
پدرش آیتالله سیدعبدالحسین شرفالدین، از روحانیان و مراجع تقلید مقیم لبنان و صاحب کتاب المراجعات و النص و الاجتهاد بود که پس از تحصیل در حوزههای علمیه سامرا و نجف اشرف و نزد عالمانی چون محمدتقی شیرازی، ملا محمدکاظم آخوند خراسانی، آخوند سیدمحمدکاظم یزدی و...، در لبنان مقیم شده بود و به فعالیتهای دینی در آن سامان میپرداخت و به سبب مبارزاتش برای استقلال لبنان از شهرت فراوانی برخوردار شد.
او در دوران جنگهای استقلال لبنان، رهبری دینی و سیاسی مردم جبل عامل را بر عهده گرفت و برای شکل دادن به قیام همگانی و هماهنگ کردن حرکتهای ضدفرانسوی در سرتاسر کشور، علما و رهبران جبل عامل را برای تشکیل یک کنگره عمومی در شهر وادیالحجیر ـ در مرز لبنان و سوریه ـ فراخواند و در ضمن سخنرانی در این کنگره، علیه فرانسویان فتوای جهاد داد و به همین سبب از لبنان تبعید شد؛ تبعیدی که به سبب موقعیت او، خیلی زود لغو شد و وی بار دیگر به لبنان بازگشت و رهبری مردم زادگاهش را بر عهده گرفت. همچنین مناظرات او با شیخ سلیم بصری، رئیس وقت جامع الازهر معروف است و مشروح این مناظرات در کتاب المراجعات آمده است.[۱]
پدربزرگ سیدعبدالله شرفالدین هم سیدیوسف شرفالدین موسوی، از عالمان نامور لبنان و از شاگردان آیات میرزا حبیبالله رشتی و شیخ محمدحسین کاظمی بود.[۲]
تحصیل
سیدعبدالله شرفالدین قرائت قرآن را نزد برادرش سیدنورالدین آموخت. سپس بخشی از تحصیلات ابتدایی را در مدرسه جعفریه در شهر صور لبنان درس خواند. سپس به فراگیری دروس حوزوی روی آورد و بخشی از دروس را در لبنان و نزد پدرش فراگرفت. در همان دوران، وی همکار پدرش در تألیف آثارش بود و کتابهای مختلف را برای آیتالله سیدعبدالحسین شرفالدین گردآوری و تنظیم میکرد و در تصحیح و تنقیح آثار به ایشان کمک مینمود و در فرایند این همکاری، اسلوب بحث در تاریخ و کلام و حدیث و نقادی مواضع خلافت و امامت را پدر بزرگوارش فراگرفت و همین آموزهها نقش زیادی در حیات علمی سیدعبدالله شرفالدین داشت.[۳]
وی در سال ۱۹۵۴م (۱۳۳۳ش) راهی شهر قم شد و در حوزه علمیه آن شهر، تحصیلات حوزوی خود را پی گرفت.[۴]
درباره استادان او در دوره مقدمات و سطح در آن حوزه اطلاعی در دست نیست و فقط از شیخ محمد کرمی بهعنوان یکی از استادان او در دوره سطح در حوزه علمیه قم نام برده شده است.[۵]
وی سپس به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درسهای خارج فقه و اصول آیات امامخمینی، سیدکاظم شریعتمداری و سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی بهره برد. سیدعبدالله شرفالدین مورد توجه آیتالله سیدحسین طباطبایی بروجردی هم بود،[۶] ولی درباره حضور وی در درس خارج فقه آیتالله بروجردی گزارشی در دست نیست. یکی از مشوقهای او برای تحصیل در قم، پدرش علامه شرفالدین بود و نامههایی را در این زمینه به پسرش نوشته و در آن نامهها، بر تحصیل پسرش تأکید کرده است.[۷] درباره سالهای حضور او به عنوان یکی از شاگردان امامخمینی[۸] در درسهای خارج فقه یا اصول یا هر دو درس ایشان گزارش دقیقی وجود ندارد، ولی میتوان احتمال داد که در دهه ۱۳۳۰ش و پس از استقرار در قم (در سال ۱۳۳۳ش) و سالهای آغازین دهه ۱۳۴۰، در درسهای امامخمینی در مساجد سلماسی و اعظم قم حضور مییافته است.
خدمات علمی و فرهنگی
شرفالدین در کنار تحصیل در قم، به مطالعات گسترده درباره رجال و تاریخ، تراجم و فرق و مذاهب مختلف پرداخت و سفرهایی علمی به شهرهای مشهد و اصفهان و همچنین کشورهای هند، پاکستان، عراق و سوریه با هدف استفاده از منابع موجود در کتابخانه شهرها و کشورهای فوق انجام داد. همزمان در حوزه علمیه قم به تدریس و تألیف آثار علمی هم میپرداخت. شرفالدین پس از مدت ۱۵ سال تحصیل در قم، در سال ۱۳۴۸ش به کشور لبنان بازگشت.
او پس از استقرار در قم، در شهر صور مقیم شد و بهعنوان قاضی شرع، رسیدگی به امور حقوقی و قضایی شیعیان لبنان را بر عهده گرفت.[۹] او همچنین به فعالیتهای اجتماعی و علمی در آنجا پرداخت. ازجمله خدمات اجتماعی او در صور لبنان، میتوان به تأسیس چندین مؤسسه خیریه اشاره کرد.[۱۰] او همچنین به علم انساب و رجال علاقه داشت و کتابهایی را دراینباره نوشت که کتاب مع موسوعات رجال الشیعه (در سه جلد)، معجم رجال الشیعه (در زندگینامه و طبقات رجال شیعه در سی جلد) و تتمه و تعلیق کتاب بغیة الراغبین پدرش علامه شرفالدین از آثار اوست.[۱۱]
او در کتاب مع موسوعات رجال الشیعه به تصحیح خطاها و اشتباهات کتابهای الذریعه، طبقات اعلام الشیعه، اعیان الشیعه، مستدرک اعیان الشیعه، امل الآمل، انوار البدرین، ماضی النجف و حاضرها، فوائد الرضویه، موارد الاتحاف فی نقبا و الاشراف و منیه الراغبین فی طبقات النسابین، شهدا الفضیله و رجال نجاشی پرداخته است.[۱۲]
درگذشت
سیدعبدالله شرفالدین در ۱۹ آبان ۱۳۹۸ در لبنان درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط سیدمحمدعلی امین در روضه الزهرا در شهر صور به خاک سپرده شد.[۱۳]
پانویس
- ↑ شرفالدین، مناظرات شیعه و سنی، ص۳۱-۴۴.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله شرفالدین»، ص۱۷۶.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله شرفالدین»، ص۱۷۶.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله شرفالدین»، ص۱۷۶؛ «آیتالله شرفالدین از...».
- ↑ «شرفالدین، عبدالله».
- ↑ «بزرگداشت علامه سیدعبدالله شرفالدین»، ص۱۰.
- ↑ «بزرگداشت علامه سیدعبدالله شرفالدین»، ص۱۰.
- ↑ باقری بیدهندی، «بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آیتالله العظمی حاج آقا روحالله خمینی»، ص۱۳۱.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله شرفالدین»، ص۱۷۶.
- ↑ «آیتالله شرفالدین از...».
- ↑ «شرفالدین، عبدالله».
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله شرفالدین»، ص۱۷۶.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله شرفالدین»، ص۱۷۷.
منابع
- انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۸)، «درگذشتگان: آیتالله شرفالدین»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال سیام، شماره ۱۸۰، بهمن و اسفند.
- باقری بیدهندی، ناصر(۱۳۶۸)، «بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آیتالله العظمی حاج آقا روحالله خمینی»، ماهنامه نور علم، دوره سوم،شماره ۳۱، تیر.
- «بزرگداشت علامه سیدعبدالله شرفالدین» (۱۳۹۸)، دوهفتهنامه افق حوزه، شماره ۶۰۹، ۴ آذر.
- شرفالدین، عبدالحسین (۱۳۸۰)، مناظرات شیعه و سنی (ترجمه المراجعات)، مترجم: حیدرقلی سردار کابلی، تهران، نشر تهران.
- «آیتالله شرفالدین از علمای برجسته لبنان درگذشت» (۱۳۹۸).