سیدمحمدباقر موسوی درچه‌ای، از شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی.
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سیدمحمدباقر موسوی درچه‌ای |
| لقب | سیدباقر درچه‌ای |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۰ش |
| زادگاه | احتمالاً درچه اصفهان |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام‌خمینی، سیدحسین بروجردی، حسینعلی منتظری |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم |
| اجازه اجتهاد از | امام‌خمینی (۱۳۴۸) |
| سایر | امام جمعه فرخ‌شهر (۱۳۶۵) |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی |
| اجتماعی | امام جماعت مسجد جوادالائمه شهرری |
زادگاه و تحصیل
سیدمحمدباقر موسوی درچه‌ای معروف به سیدمحمدباقر و همچنین سیدباقر درچه‌ای در سال ۱۳۱۰ش به دنیا آمد. در زندگینامه او، درج شده در دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور که بر اساس اسناد شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه سراسر کشور تهیه شده، اشاره‌ای به محل تولد او نشده است.[۱] ولی با استناد به پسوند او می‌توان احتمال داد که در درچه اصفهان به دنیا آمده باشد.
تحصیل
در منبع فوق همچنین درباره تحصیلات او اطلاعات چندانی ارائه نشده است. به نظر می‌رسد پس از آنکه خواندن و نوشتن را در زادگاهش فراگرفت، به قم رفت و در حوزه علمیه آن شهر به تحصیل پرداخت ولی. درباره استادان او در دوره مقدمات و سطح هم اطلاعاتی در دست نیست و تنها از حسینعلی منتظری به عنوان یکی استادان دوره سطح او نام برده شده است. وی پس از پایان دوره سطح در درس خارج فقه (قضا) آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی شرکت کرد. در درس خارج اصول هم از شاگردان امام‌خمینی بود.[۲] اگرچه درباره سال دقیق حضور او در درس امام‌خمینی اطلاعاتی در دست نیست، ولی با استناد به حضور او در درس خارج فقه آیت‌الله بروجردی، می‌توان گفت که در دهه ۱۳۳۰ش در آن درس شرکت می‌کرده و هم‌زمان از درس‌های خارج اصول امام‌خمینی هم بهره می‌برده است. سیدمحمدباقر موسوی درچه‌ای در سال ۱۳۴۴ش در قم حضور داشت،[۳] بنابراین می‌توان احتمال داد تا آن سال از درس خارج اصول امام‌خمینی در مساجد محمدیه، سلماسی و اعظم قم بهره می‌برد.
فعالیت مبارزاتی
موسوی درچه‌ای یکی از روحانیان مبارزی بود که با آغاز نهضت اسلامی به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت. او در سال ۱۳۴۴ش وقتی امام‌خمینی از ترکیه به عراق مهاجرت کرد، همراه با جمعی از روحانیان و طلاب حوزه علمیه قم، نامه‌ای به امام‌خمینی ارسال کردند و در آن خرسندی خود را از انتقال ایشان به نجف اشرف ابراز نمودند. امضاکنندگان ازجمله موسوی درچه‌ای در آن نامه، ادامه تبعید آن مرجع عالی‌قدر به خاطر دفاع از قرآن و حقوق ملت اسلام و حمایت از استقلال و تمامیت ارضی کشور اسلامی ایران را موجب تأثر و تنفر عموم ملت ایران دانستند و اعلام کردند «ملت شریف مسلمان ایران و حوزه علمیه قم که از منویات مقدس آن قائد عظیم‌الشأن پیروی می‌کنند و برای تأمین و اجرای آن از هیچ‌گونه فداکاری دریغ ندارند، انتظار دارند که به‌زودی موانع برطرف شود تا با مراجعت حضرتعالی به حوزه علمیه قم و با تدبیرات خردمندانه و رهبری‌های ارزنده آن زعیم عالی‌قدر، مصالح عالیه اسلام و ایران و حقوق از دست رفته ملت تأمین گردد».[۴] پس از آن، او به فعالیت‌های سیاسی خود ادامه داد و چند سال در شهر خمین و روستاهای اطراف آن به تبلیغ پرداخت.[۵]
موسوی درچه‌ای در ۱۲ آبان ۱۳۴۸ از امام‌خمینی اجازه‌ای در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.[۶] وی سپس به شهرری رفت و امامت جماعت مسجد جوادالائمه آن شهر را بر عهده گرفت.[۷] در سال‌های ۱۳۵۶-۱۳۵۷ ش از روحانیان مبارز شهرری و تهران بود و همراه با روحانیان مبارز تهران، اعلامیه‌هایی را علیه حکومت پهلوی امضا می‌کرد. ازجمله وقتی در اردیبهشت ۱۳۵۷ مأموران حکومت پهلوی به بیوت آیات سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و سیدکاظم شریعتمداری حمله کردند، همراه با جمعی از علمای تهران نامه‌ای نوشتند و در آن هجوم مأموران به منازل مراجع عظام تقلید و ضرب‌وجرح و قتل طلاب علوم حوزوی را که «عملی حساب‌شده از طرف رژیم حاکم بود»، محکوم کردند و آن را موجب تنفر بیش‌ازپیش جامعه روحانیت و عموم مسلمانان از حکومت پهلوی دانستند و در پایان بر این نکته تأکید کردند که این‌گونه اعمال وحشیانه و غیرقابل‌تحمل، خشم شدید ملت مسلمان ایران را برانگیخته است.[۸] در خرداد ۱۳۵۷ و در سالروز قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ نیز همراه با جمعی از عالمان و روحانیان تهران، روز ۲۷ خرداد را در اعتراض به اقدامات حکومت پهلوی در کشتار مردم در شهرهای مختلف و حمله به خوابگاه‌های دانشجویی در تهران و شهادت تنی چند از دانشجویان، به‌عنوان روز عزای عمومی اعلام کردند.[۹] پس از حمله مأموران حکومت پهلوی به تظاهرات مردم اصفهان و نجف‌آباد که نتیجه خشم حکومت پهلوی از برگزاری تظاهرات گسترده روزهای تاسوعا و عاشورای آن سال بود، موسوی درچه‌ای و جمعی از روحانیان با صدور اعلامیه‌ای، از آن اقدام به‌عنوان تلاش مذبوحانه حکومتی در حال سقوط نام بردند. آنان در اعلامیه‌ای که در این باره صادر کردند، بر تداوم مبارزه تا سقوط کامل حکومت پهلوی تأکید نمودند.[۱۰]
موسوی درچه‌ای پس از پیروزی انقلاب اسلامی به اقامه نماز در مسجد جوادالائمه شهرری ادامه داد. او در ۲۶ فروردین ۱۳۶۵ به سمت امام جمعه فرخ‌شهر منصوب شد و تا آذر همان سال در آن سمت بود.[۱۱]
پانویس
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۸۶۴.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۸۶۴.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۷۷.
- ↑ دوانی، ج۵، ص۱۵۸-۱۵۹؛ خسروشاهی، اسناد نهضت اسلامی، ص۹۴-۱۰۰؛ روحانی، ج۱، ص۸۷۶ ـ ۸۷۷؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۷۸-۱۷۳.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۸۶۴.
- ↑ صحیفه امام، ج۲، ص۲۵۰.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۸۶۴.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۲۸۹-۲۹۰.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۳۱۲-۳۱۴.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۵۰۳-۵۰۴.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۸۶۴.
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- خسروشاهی، سیدهادی (۱۳۹۰)، اسناد نهضت اسلامی، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- سیر مبارزات امام در آیینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- کاظمینی، میرزا محمد (۱۳۸۴)، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، تهران، برگ رضوان.