سیدعلی انگجی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سیدعلی انگجی |
| نسب | سادات شنبغازان |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۸ش |
| زادگاه | تبریز |
| خویشاوندان سرشناس | سیدابوالحسن انگجی (پدربزرگ)، سیدمهدی انگجی (پدر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امامخمینی، سیدمحمد محقق داماد، سیدمحمدرضا گلپایگانی، سیدکاظم شریعتمداری، سیدمحمدحسین طباطبایی |
| محل تحصیل | تبریز، قم، نجف |
| اجازه روایت از | . |
| تألیفات | تقریرات دروس امامخمینی، تفسیر سوره نور، شرح زیارت جامعه کبیره، جامعه الاحادیث |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | همراهی با نهضت امامخمینی |
| اجتماعی | مؤسس مؤسسات خیریه و قرضالحسنه |
سیدعلی انگجی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امامخمینی.
زادگاه و خاندان
سیدعلی انگجی در سال ۱۳۱۸ش در خانوادهای با پیشینه درخشان علمی در تبریز به دنیا آمد.[۱] نسب او به سادات شنب غازان از سادات مدینه میرسد که در زمان سلطان محمود غازان و با دعوت او، از مدینه راهی تبریز شدند و در شنب غازان اقامت گزیدند.
اجداد او همه در سلک روحانیت بودند و پدربزرگش آیتالله سیدابوالحسن انگجی از عالمان و مجتهدان بنام تبریز بود و در مبارزه علیه حکومت رضاشاهی هم شرکت داشت.
پدرش سیدمهدی انگجی هم از عالمان تبریز بود که پس از سالها تحصیل و تدریس در حوزه علمیه قم، در تهران مقیم شده و به اقامه نماز جماعت و تدریس دروس حوزوی مشغول بود.[۲]
وی پس از پایان دوره ابتدایی، به تحصیل علوم دینی پرداخت و مقدمات و ادبیات عرب را در تبریز نزد میرزاعلیاکبر نحوی و میرزا عمران علیزاده آموخت. سپس در درس شرح لمعه پدرش شرکت کرد و بخشی از آن را نزد ایشان خواند.
تحصیل
انگجی در سال ۱۳۳۲ش برای تکمیل دروس، رهسپار قم شد و باقیمانده کتاب شرح لمعه را نزد سیدجواد خطیبی در حوزه علمیه قم خواند. رسایل را هم پیش آیات جعفر سبحانی و حسین نوری همدانی فراگرفت و در درس مکاسب از شاگردان میرزا علیاکبر مشکینی بود. کفایهالاصول را هم پیش آقایان حسینعلی منتظری و سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی فراگرفت.
همزمان در درس منظومه محمد مفتح و شرح تجرید الاعتقاد سیدحسین قاضی طباطبایی شرکت میکرد. تفسیر قرآن را هم نزد علامه سیدمحمدحسین طباطبایی خواند. در درس اخلاق هم از بحثهای شیخ علی سعادتپرور تهرانی معروف به پهلوانی و محمدتقی بهجت استفاده میکرد.
او از سال ۱۳۳۹ش به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس آیات سیدمحمد محقق داماد، امامخمینی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و سیدکاظم شریعتمداری بهره میبرد؛[۳] بنابراین میتوان گفت که از سال ۱۳۳۹ش تا خرداد ۱۳۴۲ش که امامخمینی دستگیر و به تهران منتقل شد، در درسهای امامخمینی که در مسجد سلماسی و سپس مسجد اعظم قم تشکیل میشد، حضور مییافت. او بحثهای استصحاب و همچنین بیع امامخمینی را تقریر کرده است.[۴]
وی همزمان با تحصیل در قم، از تدریس غافل نبود و با فراگیری سطوح بالاتر، سطوح پایینتر را تدریس میکرد.[۵] همچنین از آیات امامخمینی، سیدمحمدهادی حسینی میلانی، سیدمحسن طباطبایی حکیم، سیدابوالقاسم موسوی خویی، سیدمهدی حسینی انگجی، لطفالله صافی گلپایگانی، سیدعلی حسینی سیستانی و سیدعلی خامنهای اجازاتی در امور حسبیه دریافت کرده است.[۶] از هممباحثهایهای او میتوان به شیخ هادی فقهی اشاره کرد.[۷] او مورد اعتماد امامخمینی بود و امامخمینی به افرادی که توسط وی و یکی دیگر از روحانیان معرفی شده بود، اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه داده بود.[۸]
سیدعلی انگجی در سال ۱۳۴۳ش و پس از درگذشت پدرش سیدمهدی انگجی، امام جماعت مسجد ملک تهران، به تهران رفت و به دستور آیتالله سیداحمد خوانساری، امامت جماعت آنجا را بر عهده گرفت. وی پس از استقرار امامخمینی در نجف اشرف و آغاز درس خارج فقه در آنجا، به نجف اشرف رفت و عزم خود را برای ماندن در نجف با ایشان در میان نهاد، ولی امامخمینی بر حضور سیدعلی انگجی در مسجد ملک تأکید کرد. انگجی پس از آن به کشور بازگشت و به اقامه نماز جماعت و تدریس دروس حوزوی و همچنین تفسیر قرآن در آن مسجد پرداخت.[۹] او در تهران در درسهای خارج فقه آیتالله شیخ محمدتقی آملی حضور مییافت.[۱۰]
فعالیت های مبارزاتی
او در سالهای نهضت امامخمینی، به پشتیبانی از نهضت پرداخت و بهویژه همراه با روحانیان مبارز تهران، در صدور اعلامیههای انتقادی علیه حکومت پهلوی و در حمایت از امامخمینی نقش داشت و نام او در برخی از آن اعلامیهها دیده میشود.[۱۱] بر اساس گزارشی که ساواک درباره روحانیان تهران تهیه کرده بود، از وی بهعنوان مروج مرجعیت امامخمینی و آیتالله خویی نام برده شده است.[۱۲]
فعالیت ها پس از پیروزی انقلاب
انگجی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به اقامه نماز جماعت در مسجد ملک ادامه داد. در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی، بارها در جبهههای جنگ حضور یافت. او در کنار فعالیتهای فرهنگی در مسجد ملک تهران، به مدت ده سال اداره مدرسه علوم حوزوی ولیعصر تهران را بر عهده داشت. همزمان به تدریس دروس حوزوی در آن مدارس نیز میپرداخت. وی در تهران به فعالیتهای اجتماعی گستردهای دست زد. ازجمله صندوق قرضالحسنهای را در مسجد لرزاده تهران تشکیل داد. تشکیل مؤسسه خیریه و ایتام مسجد ملک از دیگر اقدامات او بود. همچنین برای پشتیبانی از جبهههای جنگ، ستاد کمکرسانی به جبههها را به احتمال زیاد در مسجد ملک بنیان نهاد. تشکیل مؤسسه کمکرسانی به بیماران هموفیلی و ساخت بیمارستان حسنآباد در تهران از دیگر اقدامات وی بود.
تالیفات
از تألیفات سیدعلی انگجی میتوان به تقریرات بحثهای استصحاب و بیع امامخمینی (که بهواسطه تبعید ایشان به ترکیه ناتمام ماند)، تقریرات بحث اجاره و صلات آیتالله شریعتمداری، تقریرات بحث طهارت آیتالله گلپایگانی، تفسیر سوره نور، شرح زیارت جامع کبیره، جامعه الاحادیث، اخلاقیات، حقایق تحریفشده و تفسیر بعضی سور قرآنی دیگر اشاره کرد. او هماکنون به اقامه نماز جماعت در مسجد ملک ادامه میدهد و از علمای شاخص بازار تهران به شمار میرود.[۱۳]
پانویس
- ↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ص۱۱۹.
- ↑ الوانساز خویی، «سیدحسن انگجی مجاهدی نستوه»، ص۵۹-۶۲.
- ↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۱، ص۱۱۹-۱۲۰)
- ↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۱، ص۱۲۰.
- ↑ «سیدعلی انگجی».
- ↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۱، ص۱۲۰.
- ↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۱، ص۱۲۰.
- ↑ صحیفه امام، ج۱، ص۴۷۳، ۴۷۴.
- ↑ «گفتگو با آیتالله انگجی: اهمیت مساجد...».
- ↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۱، ص۱۲۰.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام درآینه اسناد، ج۹، ص۱۸۵-۱۸۶؛ ج۱۱، ص۴۹۷؛ ج۱۲، ص۱۱۳-۱۱۴ و ۳۰۴-۳۰۵؛ ج۱۳، ص۳۱۷-۳۱۹.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب ۵۹، ص۲۴۷.
- ↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۱، ص۱۲۰-۱۲۱.
منابع
- الوانساز خویی، محمد (۱۳۸۵)، «سیدحسن انگجی مجاهدی نستوه»، ستارگان حرم، ج۱۷، قم، زائر.
- الوانساز خویی، محمد (۱۳۹۴)، گلشن ابرار آذربایجان، به کوشش عبدالصمد جودتی استیار، ج۱، تهران، پژوهشکده باقرالعلوم.
- «سیدعلی انگجی» (۱۳۹۷)، اندیشمندان اسلامی: مرکز پژوهشهای اسلامی سازمان صداوسیما.
- سیر مبارزات یاران امامخمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲ و ۱۳، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.
- صحیفه امام (۱۳۷۸)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.
- «گفتگو با آیتالله انگجی: اهمیت مساجد به زیباییهای ظاهری آن نیست، بلکه به امام جماعت است؛ امام جماعت باید حوصله داشته باشد»، پایگاه تخصصی مسجد.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۵۹: آیتالله حاج سیدمحمدصادق لواسانی (۱۳۹۵)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.