محمدعلی رسولی اراکی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | محمدعلی رسولی کرهرودی |
| لقب | رسولی اراکی |
| تاریخ تولد | ۱۳۰۶ش |
| زادگاه | کرهرود، اراک |
| تاریخ وفات | ۳۰ تیر ۱۳۹۶ |
| محل دفن | بقعه شهید مفتح، حرم حضرت معصومه(س) |
| شهر وفات | قم |
| خویشاوندان سرشناس | قاضی عبدالخالق کرهرودی (جد) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امامخمینی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمدرضا گلپایگانی، سیدمحمدحسین طباطبایی، سیدکاظم شریعتمداری |
| محل تحصیل | حوزههای علمیه اراک، قم و نجف |
| تألیفات | خطابههای پیامبر(ص) به علی(ع)، آیین زندگی، ایمان به خداوند، کتب اخلاقی متعدد |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی، همراهی با نهضت امامخمینی |
| اجتماعی | تبلیغ دین، مبارزه با فرقه بهائیت، مؤسس و بازسازنده دهها مسجد و حسینیه در ایران |
محمدعلی رسولی اراکی، از شاگردان درس خارج اصول امامخمینی.
زادگاه و خاندان
محمدعلی رسولی کرهرودی معروف به رسولی اراکی در سال ۱۳۰۶ش در کرهرود اراک به دنیا آمد. جد اعلای او قاضی علاءالدین عبدالخالق کرهرودی از شاگردان شیخ بهایی و از عالمان و متکلمان شهیر عصر صفویه و صاحب کتاب ارزنده تحفة الشاهیة بود.
تحصیل
رسولی اراکی خواندن و نوشتن را در کرهرود اراک فراگرفت. سپس راهی اراک شد و در حوزه علمیه محمدابراهیم اراک به تحصیل پرداخت.[۱] در آنجا ادبیات را نزد شیخ قنبر رفیعی فراگرفت[۲] و همچنین از درسهای میرزا فضلالله نصیرالاسلامی و میرزا کاظم کوشا بهره برد و مقدمات و بخشی از سیوطی را نزد آنان خواند.[۳] آنگاه در سال ۱۳۲۳ش به قم رفت و در حوزه علمیه آن شهر تحصیلات خود را پی گرفت.
رسولی اراکی در آن حوزه دروس سطح را نزد آقایان شیخ محمد فکور یزدی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و میرزا محمد مجاهدی تبریزی به پایان رساند.[۴] سپس در درس خارج فقه و اصول آیتالله سیدحسین طباطبایی بروجردی شرکت کرد و سالها از درسهای ایشان بهره برد. همزمان در درسهای خارج فقه و اصول امامخمینی، آیات سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و سیدکاظم شریعتمداری هم بهرهمند میشد.[۵]
او در مصاحبه با حریم امام از حضور در درس خارج اصول امامخمینی در مسجد سلماسی و همچنین مسجد اعظم قم سخن گفته است. همچنین بر حضور ۳-۴ ساله در درس خارج اصول امامخمینی سخن گفته است،[۶] بنابراین میتوان گفت که از اواخر دهه ۱۳۳۰ش و اوایل دهه ۱۳۴۰ش در درس خارج اصول امامخمینی در مساجد فوق شرکت میکرده است. درباره سالهای دقیق حضور او در درسهای امامخمینی گزارشی در دست نیست، ولی میتوان احتمال داد که در دهه ۱۳۳۰ از درسهای خارج فقه و اصول ایشان در مساجد محمدیه، سلماسی و اعظم قم استفاده میکرده است. علاوه بر آن، از درسهای علامه سیدمحمدحسین طباطبایی هم بهره میبرد.[۷]
فعالیتهای مبارزاتی
رسولی اراکی یکی از خطبا و واعظان برجسته قم بود و برای وعظ و خطابه به دیگر شهرهای کشور هم سفر میکرد. بهخصوص در ماههای تبلیغ (محرم و صفر و همچنین رمضان)، در امر تبلیغ کوشا بود. در این سفرها به مبارزه با بهاییان میپرداخت.[۸]
او با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امامخمینی، وارد مبارزه با حکومت پهلوی شد و در ۱۳۴۲ و پس از دستگیری و انتقال امامخمینی به تهران در ۱۵ خرداد، نامهای به آیتالله گلپایگانی ارسال و در آن دستگیری امامخمینی را محکوم کرد و از آن مرجع و دیگر مراجع تقلید خواست تا با برخی اقدامات ایذایی، با حکومت پهلوی در مخدوش کردن چهره روحانیان بهویژه امامخمینی، از مراجع مسلم تقلید مقابله و مقام شامخ امامخمینی را به عموم مردم اعلام کنند.[۹] سپس همراه با جمعی از روحانیان مبارز اراک، در نامهای دیگر به آیتالله گلپایگانی ضمن اعلام تأثر شدید از دستگیری امامخمینی و تداوم حبس ایشان در تهران، از آن مرجع خواستند تا برای آزادی ایشان همه تلاش خودشان را مصروف دارند.[۱۰] پس از آنکه حکومت پهلوی پارهای اتهامات علیه امامخمینی طرح کرد، همراه با جمعی از روحانیان اراک در نامهای به آیتالله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، ضمن ابراز نفرت و انزجار خود از اتهامات و اکاذیب مذکور، از محضر آیتالله گلپایگانی و سایر آیات عظام تقاضا کردند «نظریات خود را در این خصوص و تنزیه مقام شامخ حضرت آیتاللهالعظمی خمینی مدظله به اطلاع عموم برساند».[۱۱] به سبب این مبارزات و فعالیتها بود که ساواک استان مرکزی در نامهای به ریاست اداره کل سوم ساواک از رسولی اراکی بهعنوان یکی از افراد مظنون در آن استان نام برد.[۱۲]
رسولی اراکی پس از آن هم به مبارزات خود علیه حکومت پهلوی ادامه داد و در سال ۱۳۵۶ش و پس از رحلت مشکوک سیدمصطفی خمینی در مشهد به سخنرانی پرداخت.[۱۳] سپس به قم رفت و در مجلس ختمی که به مناسبت رحلت سیدمصطفی خمینی در قم برگزار شده بود سخنرانی کرد و در آن سخنرانی با نام بردن از امامخمینی، از ایشان تجلیل کرد.[۱۴] گذشته از آن همراه با روحانیان مبارز قم، اعلامیههایی را علیه حکومت پهلوی امضا میکرد. بهویژه در صدور اعلامیههای انتقادی در استان مرکزی نقش داشت. وی در همان زمان با خطیبان آن شهر درخصوص نحوه مبارزه و سخنرانی رایزنی میکرد.[۱۵]
فعالیتها پس از پیروزی انقلاب اسلامی
او پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیتهای تبلیغی خود در آن شهر ادامه داد. یکی از اقدامات او، اهتمام به فعالیتهای اجتماعی و تأسیس یا نوسازی مساجد در نقاط مختلف کشور بود که از آن جمله میتوان به ساخت مسجدی در سه بند خوزستان در نزدیکی بندر ماهشهر، ساخت مسجدی در قریه آجین و دوجین، مسجدی در اطراف ساوه، مسجد بزرگ کوچه حاج زینل قم، مسجدی در قریه ثامن ملایر، حسینیهای در هندیجان[۱۶] و مسجدی در شهر اراک اشاره کرد.[۱۷]
از تألیفات او میتوان به تحقیق تحفه شاهیه (اثر ملا عبدالخالق کرهرودی)، خطابههای پیامبر (ص) به علی(ع)، آیین زندگی، ایمان به خداوند، وفای به عهد، امانتداری در اسلام، صبر در اسلام و حیا در اسلام اشاره کرد.
درگذشت
محمدعلی رسولی اراکی در ۳۰ تیر ۱۳۹۶ در شهر قم درگذشت و پیکرش پس از تشییع در قم و اقامه نماز توسط غلامرضا صلواتی در بقعه شهید مفتح در صحن حرم حضرت فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد.[۱۸]
پانویس
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، ص۱۵۹.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، ص۱۵۹.
- ↑ حسینی، «زندگینامه آیتالله محمدعلی رسولی اراکی»، ص۲۵.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، ص۱۵۹.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، ص۱۵۹؛ شریفرازی، ج۲، ص۱۵۷.
- ↑ «آیتالله محمدعلی رسولی اراکی: بین علما جنبههای اخلاقی را بیشتر بگویی»، ص۲۶.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، ص۱۵۷.
- ↑ شریفرازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۵۷؛ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، ص۱۵۷.
- ↑ آیتاللهالعظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی، ج۱، ص۵۳.
- ↑ آیتاللهالعظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی، ج۱، ص۵۷.
- ↑ آیتاللهالعظمی سیدشهابالدین مرعشی نجفی، ج۱، ص۷۶.
- ↑ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان مرکزی، ج ۱، ص۱۴۶.
- ↑ «آیتالله محمدعلی رسولی اراکی: بین علما جنبههای اخلاقی را بیشتر بگویی»، ص۲۶.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۸، ۶۹؛ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، ج۱، ص۲۰.
- ↑ «آیتالله محمدعلی رسولی اراکی: بین علما جنبههای اخلاقی را بیشتر بگویی»، ص۲۶؛ حسینی، «زندگینامه آیتالله محمدعلی رسولی اراکی»، ص۲۶.
- ↑ شریفرازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۵۷.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، ص۱۵۹.
- ↑ انصاری، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، ص۱۵۹.
منابع
- آیتاللهالعظمی سیدشهابالدین مرعشی نجفی (۱۳۸۸)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- آیتاللهالعظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۵)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- «آیتالله محمدعلی رسولی اراکی: بین علما جنبههای اخلاقی را بیشتر بگویی» (۱۳۹۶)، هفتهنامه حریم امام، سال ششم، شماره ۲۷۸، ۵ مرداد.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان مرکزی (۱۳۹۲)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۶)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۶)، «درگذشتگان: آیتالله رسولی اراکی»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال بیست و هشتم، شماره ۱۶۵، مرداد و شهریور.
- حسینی، زهرا سادات (۱۳۹۶)، «زندگینامه آیتالله محمدعلی رسولی اراکی»، هفتهنامه حریم امام، سال ششم، شماره ۲۷۸، ۵ مرداد.
- شریفرازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج۲، تهران، اسلامیه.
- سیر مبارزات یاران امامخمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۸، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.