پرش به محتوا

محمد روحانی کرمانی

از ویکی امام خمینی
محمد روحانی کرمانی
اطلاعات فردی
نام کاملمحمد روحانی
لقبروحانی کرمانی
تاریخ تولد۱۳۰۴ش
زادگاهکرمان
تاریخ وفات۱۰ بهمن ۱۳۷۳
محل دفنمسجد صاحب‌الزمان کرمان
شهر وفاتکرمان
اطلاعات علمی
استادانامام‌خمینی، سیدعبدالهادی شیرازی، سیدابوالقاسم خویی، سیدمحمود شاهرودی، سیدمحسن حکیم، سیدحسین بروجردی
محل تحصیلحوزه علمیه نجف، حوزه علمیه قم
تألیفاتحاشیه عروه‌الوثقی، کتابی در علم اصول، چند کتاب فقهی
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با حکومت پهلوی و همراهی با نهضت امام‌خمینی
اجتماعیامام جماعت مساجد خواجه خضر و طباطبایی کرمان


محمد روحانی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

زادگاه و تحصیل

محمد روحانی معروف به روحانی کرمانی در ۱۳۰۴ش در شهر کرمان به دنیا آمد.[۱] فامیلی ایشان اول شنبه‌زاده بود و سپس به شیعه‌زاده و در نهایت روحانی تبدیل شد.[۲]

محمد روحانی پس از طی دوران ابتدایی در کرمان، به کارگری روی آورد و به ریسندگی در یکی از کارگاه‌های کرمان پرداخت. وی در جوانی راهی معصومیه کرمان شد.[۳] و دروس مقدمات و سطوح حوزوی را در آنجا و پیش عالمانی چون شیخ علی‌اصغر صالحی کرمانی، میرزا علی مهرابی، میرزا عبدالحسین حجتی، شیخ حسین فقیه و حسین شیخ‌الرئیس خواند.

او سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدعبدالهادی شیرازی، سیدابوالقاسم موسوی خویی، سیدمحمود حسینی شاهرودی و سیدمحسن طباطبایی حکیم شرکت کرد. او مدت هفت سال در حوزه علمیه نجف اشرف در درس‌های خارج فقه و اصول آیات مذکور حضور می‌یافت.[۴]

ولی درباره سال‌های دقیق حضور او در عراق گزارشی در دست نیست و به احتمال زیاد در اواخر دهه ۱۳۲۰ و اوایل دهه ۱۳۳۰ش در آن کشور به فراگیری دروس خارج فقه و اصول مشغول بوده است. روحانی کرمانی پس از سال‌ها تحصیل در حوزه علمیه نجف به کشور بازگشت و رهسپار قم شد و در حوزه علمیه آن شهر در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی و امام‌خمینی حضور یافت.

درباره سال‌های دقیق حضور او در درس‌های امام‌خمینی گزارشی در دست نیست، ولی با استناد به سال بازگشت وی به قم می‌توان احتمال داد که از اواخر دهه ۱۳۳۰ش تا سال ۱۳۴۳ش در درس‌های امام‌خمینی در مساجد سلماسی و اعظم قم شرکت می‌کرده است. روحانی در حوزه علمیه قم و در کنار حضور در درس‌های آیت‌الله بروجردی و امام‌خمینی، از بحث‌های تفسیر قرآن علامه سیدمحمدحسین طباطبایی نیز بهره‌مند می‌شد.

تدریس و تبلیغ

محمد روحانی کرمانی در سال ۱۳۴۳ ش به زادگاهش بازگشت و به تدریس در حوزه‌های علمیه آن شهر پرداخت. هم‌زمان امام جماعت مسجد خواجه خضر نیز بود. همچنین سال‌ها امامت مسجد طباطبایی کرمان را بر عهده داشت.[۵]

فعالیت مبارزاتی

او مبارزات سیاسی خود را علیه حکومت پهلوی با آغاز نهضت اسلامی امام‌خمینی آغاز کرد و به گفته محمدجواد حجتی کرمانی، در خفا با برخی از طلاب انقلابی چون حجتی کرمانی و سیدمحمود دعایی در تهیه و تکثیر اعلامیه‌های امام‌خمینی همکاری می‌کرد.[۶] در جریان تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور همراه با علمای برجسته کرمان با ارسال تلگرافی به آیت‌الله میلانی، خواستار اقدام آن مرجع در این زمینه شدند.[۷] او در کرمان و در راستای نهضت اسلامی امام‌خمینی به فعالیت می‌پرداخت و از طریق سخنرانی در مساجد و منابر، علیه رژیم پهلوی افشاگری می‌کرد.[۸]

پس از سرکوب تظاهرات مردم قم (در ۱۰ دی ۱۳۵۶) و تبریز در ۲۹ بهمن همان سال، همراه با روحانیان کرمان با صدور اعلامیه‌ای آن مصیبت‌ها را به مردم تسلیت گفتند و اقدام حکومت پهلوی را تقبیح کردند.[۹] او در دهم فروردین ۱۳۵۷ و در مجلس بزرگداشتی که به مناسبت چهلم شهدای تبریز در مسجد مدرسه معصومیه کرمان برگزار شده بود، شرکت داشت.[۱۰] همچنین در جلسات هم‌اندیشی علمای کرمان برای صدور اعلامیه که در خانه‌های برخی از روحانیان برگزار می‌شد شرکت می‌کرد.[۱۱] در ۴ مرداد ۱۳۵۷ هم در مجلسی به بهانه درگذشت شیخ احمد کافی شرکت داشت که پس از پایان آن مراسم، تظاهراتی در کرمان برگزار شد و در آن شعارهایی در حمایت از امام‌خمینی سر داده شد.[۱۲]

فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب

محمد روحانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ساماندهی به امور کرمان با روحانیان آن شهر همکاری داشت.[۱۳] سپس به فعالیت‌های علمی و تبلیغی در کرمان ادامه داد و در کنار تدریس دروسی چون خارج فقه و اصول، به تألیف و تصنیف می‌پرداخت و آثاری چون حاشیه عروه‌الوثقی، کتابی در علم اصول و چند کتاب فقهی از او بر جای مانده است.[۱۴] همچنین در سال ۱۳۶۰ش از امام‌خمینی اجازه‌ای در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.[۱۵]

درگذشت

محمد روحانی کرمانی ۱۰ بهمن ماه ۱۳۷۳ از دنیا رفت.[۱۶] و در مسجد صاحب‌الزمان کرمان به خاک سپرده شد.[۱۷]

پانویس

  1. «دومین سالگرد»، ص۱.
  2. گوشه‌ای از خاطرات...، ص۴۴.
  3. دانشور، چهره‌های ماندگار کرمان، ص۱۳ ـ ۱۴.
  4. حائری، ج۱، ص۷۷۷.
  5. حائری، ج۱، ص۷۷۸؛ دانشور، چهره‌های ماندگار کرمان، ص۱۳ ـ ۱۵؛ «دومین سالگرد...»، ۱ ـ ۲.
  6. عشق و تلاش: خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد حجتی کرمانی، ص۱۵۴.
  7. آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج۲، ص۱۸۸.
  8. دانشور، چهره‌های ماندگار کرمان، ص۱۶.
  9. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۰۱.
  10. همان، ص۲۰۷.
  11. همان، ص۲۱۴.
  12. همان، ص۲۱۸.
  13. عشق و تلاش: خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد حجتی کرمانی، ص۳۲۰.
  14. دانشور، چهره‌های ماندگار کرمان، ص۱۶.
  15. صحیفه امام، ج ۱۵، ص۵۲۴.
  16. دانشور، چهره‌های ماندگار کرمان، ص۱۶.
  17. «درباره مهدیه و مسجد صاحب‌الزمان کرمان، مزار حاج قاسم سلیمانی».

منابع

  • آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۰)، ج۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۶)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • دانشور، محمد (۱۳۸۸)، چهره‌های ماندگار کرمان، ج۱، کرمان، مرکز کرمان‌شناسی.
  • دانشور، م، «مروری بر فضایل اخلاقی عارف فرزانه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد روحانی کرمانی» (۱۳۷۴)، روزنامه¬ اطلاعات، شماره¬ ۲۰۶۸۹، هشتم تیر.
  • «درباره مهدیه و مسجد صاحب‌الزمان کرمان، مزار حاج قاسم سلیمانی»، https://iraninform.com.
  • «دومین سالگرد ارتحال عالم ربانی حضرت آیت‌الله شیخ محمد روحانی» (۱۳۷۳)، ویژه‌نامه نشریه فتح، ۱۱ بهمن.
  • عشق و تلاش: خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد حجتی کرمانی (۱۳۹۵)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و مؤسسه چاپ و نشر عروج
  • گوشه‌ای از خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی (۱۳۸۷)، مجموعه¬ یادها، شماره¬¬ ۳۵، تهران، ناشر: مؤسسه چاپ و نشر عروج.