۲۱٬۳۲۴
ویرایش
طمأنینه: تفاوت میان نسخه‌ها
←اقسام و درجات
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
[[امام‌خمینی]] خود به مراتب دیگری از طمأنینه اشاره کرده‌است. ایشان دراین‌باره با الهام از سخن [[امیرالمؤمنین(ع)]] که در هر جمال، جلالی و در هر جلال، جمالی نهفته‌است،<ref>نهج البلاغه، خ۸۹، ۱۱۰.</ref> معتقد است یکی از مراتب طمأنینه، در [[قلب]] سالک به دست می‌آید؛ زیرا برخی قلب‌ها، مظهر جمال حق‌اند و بر حسب اقتضای [[فطرت]] خود، همواره متوجه جمال محبوب هستند، و از آنجاکه در هر جمال، جلالی مستور است، در پی [[تجلی]] شهود جمال حق، عظمت و هیبت الهی قلب سالک را فرا می‌گیرد و اضطراب در آن به وجود می‌آید؛ ولی پس از استقرار این حالت، اضطراب سالک به طمأنینه و آرامش تبدیل می‌گردد.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۳؛ امام‌خمینی، سرّ الصلاة، ۹۶.</ref> | [[امام‌خمینی]] خود به مراتب دیگری از طمأنینه اشاره کرده‌است. ایشان دراین‌باره با الهام از سخن [[امیرالمؤمنین(ع)]] که در هر جمال، جلالی و در هر جلال، جمالی نهفته‌است،<ref>نهج البلاغه، خ۸۹، ۱۱۰.</ref> معتقد است یکی از مراتب طمأنینه، در [[قلب]] سالک به دست می‌آید؛ زیرا برخی قلب‌ها، مظهر جمال حق‌اند و بر حسب اقتضای [[فطرت]] خود، همواره متوجه جمال محبوب هستند، و از آنجاکه در هر جمال، جلالی مستور است، در پی [[تجلی]] شهود جمال حق، عظمت و هیبت الهی قلب سالک را فرا می‌گیرد و اضطراب در آن به وجود می‌آید؛ ولی پس از استقرار این حالت، اضطراب سالک به طمأنینه و آرامش تبدیل می‌گردد.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۳؛ امام‌خمینی، سرّ الصلاة، ۹۶.</ref> | ||
به اعتقاد امام‌خمینی هرگاه سالک، قلب خود را به‌طور کامل به حق بسپارد، قلب او نورانی و از مراتب نور الهی می‌شود؛ به گونه‌ای که این نورانیت از قلب به سایر قوای باطنی و اعضای ظاهری او سرایت می‌کند و در این صورت قلب، الهی و لاهوتی می‌شود و حق در تمام مراتب ظاهر و باطن او تجلی می‌کند. در این حال، در قلب سالک، طمأنینه شکل می‌گیرد. مرحله کامل طمأنینه نیز رسیدن به فنای الهی و اتصال به دریای نور مطلق است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۶۱ و ۱۴۳.</ref> همچنین ممکن است ظرفیت قلب سالک بر حسب استعداد ذاتی، محدود باشد و در پی [[سیر و سلوک]]، تنها به مقام محو ([[فنا]]) برسد و در آن متوقف شود و به مقام صحو و هوشیاری (بقا) بازنگردد؛ امّا برخی دیگر از سالکان به مرتبه‌ای بالاتر می‌رسند و به دلیل گستره وجودی‌شان در مرتبه [[فیض اقدس]] و حضرت علمیه، بعد از محو به مقام صحو و مرحله بقا و هوشیاری می‌رسند و حالت طمأنینه می‌یابند؛ به گونه‌ای که حق‌تعالی را با تمام شئونش مشاهده می‌کنند و در عین مشاهده وحدت، [[کثرت]] را نیز مشاهده می‌کنند. همین طمأنینه کامل در [[شهود]]، باعث می‌شود حجاب کثرت مانع آنان برای دیدن وحدت نگردد و حقایق متکثر در عالم را با دید وحدت مشاهده کنند.<ref>امام‌خمینی، سرّ الصلاة، ۱۰۲؛ امام‌خمینی، چهل حدیث، ۵۹۱؛ امام‌خمینی، حدیث جنود، ۳۳۷.</ref> | به اعتقاد امام‌خمینی هرگاه سالک، قلب خود را به‌طور کامل به حق بسپارد، قلب او نورانی و از مراتب نور الهی می‌شود؛ به گونه‌ای که این نورانیت از قلب به سایر قوای باطنی و اعضای ظاهری او سرایت می‌کند و در این صورت قلب، الهی و لاهوتی می‌شود و حق در تمام مراتب ظاهر و باطن او تجلی می‌کند. در این حال، در قلب سالک، طمأنینه شکل می‌گیرد. مرحله کامل طمأنینه نیز رسیدن به فنای الهی و اتصال به دریای نور مطلق است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۶۱ و ۱۴۳.</ref> همچنین ممکن است ظرفیت قلب سالک بر حسب استعداد ذاتی، محدود باشد و در پی [[سیر و سلوک]]، تنها به مقام محو ([[فنا]]) برسد و در آن متوقف شود و به مقام صحو و هوشیاری (بقا) بازنگردد؛ امّا برخی دیگر از سالکان به مرتبه‌ای بالاتر می‌رسند و به دلیل گستره وجودی‌شان در مرتبه [[فیض اقدس]] و حضرت علمیه، بعد از محو به مقام صحو و مرحله بقا و هوشیاری می‌رسند و حالت طمأنینه می‌یابند؛ به گونه‌ای که حق‌تعالی را با تمام شئونش مشاهده می‌کنند و در عین مشاهده وحدت، [[وحدت و کثرت|کثرت]] را نیز مشاهده می‌کنند. همین طمأنینه کامل در [[شهود]]، باعث می‌شود حجاب کثرت مانع آنان برای دیدن وحدت نگردد و حقایق متکثر در عالم را با دید وحدت مشاهده کنند.<ref>امام‌خمینی، سرّ الصلاة، ۱۰۲؛ امام‌خمینی، چهل حدیث، ۵۹۱؛ امام‌خمینی، حدیث جنود، ۳۳۷.</ref> | ||
== منشأ طمأنینه و راه‌های دستیابی == | == منشأ طمأنینه و راه‌های دستیابی == | ||