منصوبان امام‌خمینی افراد منصوب برای مسئولیت‌ها و مأموریت‌های شرعی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، نظامی و قضایی، پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ۱۳۴۰–۱۳۶۸ش.

منصوبان امام‌خمینی.jpg

امام‌خمینی در طول مرجعیت شرعی خود از سال ۱۳۴۰ و در دوران رهبری خود پس از پیروزی انقلاب اسلامی افرادی را برای کارهای مختلف گمارده است.

امام‌خمینی در بخشی از احکامی که برای تصدی مناصب مختلف صادر کرده است، به حق شرعی خود در نصب افراد و حق قانونی خود بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی، استناد کرده است. ایشان در برخی موارد به شایستگی و تعهد دینی افراد برای تصدی یک منصب توجه داده؛ چنان‌که در مواردی پس از احراز عدم صلاحیت فرد منصوب، او را برکنار کرده است.

احکام صادرشده از امام‌خمینی، خاستگاه‌های مختلفی داشته است. و در پنج حوزه کلی دسته‌بندی می‌شود.

1 ـ منصب‌ها و مأموریت‌های اجرایی و حکومتی: امام‌خمینی برای سامان‌دهی وضعیت اجرایی کشور به‌ویژه در شرایط انقلابی و نبود نهادهای مستقر قانونی یا پس از تدوین قانون اساسی، بر اساس وظایف قانونی به نصب افراد در منصب‌های مختلف اقدام کرده است: به عنوان نمونه؛ نصب اعضای شورای انقلاب، نصب نخست‌وزیر دولت موقت و نصب فقهای شورای نگهبان.

2 ـ نمایندگی‌ها و امامت جمعه: امام‌خمینی در جایگاه ولی فقیه و رهبر جمهوری اسلامی ایران، برخی از وظایف شرعی و قانونی خود را به افراد واگذار می‌کرد: به عنوان نمونه؛ نصب امامان جمعه، نصب نمایندگان ولی‌فقیه در استان‌ها و برخی مراکز.

3 ـ منصب‌ها و مأموریت‌های قضایی: امام‌خمینی در مقام رهبری جمهوری اسلامی افرادی را به سمت‌های قضایی گماشته است. به عنوان نمونه؛ نصب افرادی برای دادستانی و یا برای ریاست دادگاه انقلاب.

4 ـ منصب‌های شرعی و مأموریت‌های تبلیغی: امام‌خمینی در جایگاه مرجعیت دینی افرادی را برای امور مذهبی و تبلیغ دینی نصب کرده است: به عنوان نمونه؛ نصب افرادی برای تولیت اوقاف و حوزه‌های علمیه.

5 ـ منصب‌ها و مأموریت‌های نظامی و انتظامی: امام‌خمینی پس از پیروزی انقلاب در حالی‌که نهادهای نظامی و انتظامی در حال سردرگمی به سر می‌بردند، با دخالت مستقیم، نظم و انضباط را به جامعه برگرداند، و پس از استقرار نهادهای قانونی نیز در مقام فرماندهی کل قوا دست به انتصاباتی در حوزه نظامی و انتظامی زد. به عنوان نمونه؛ نصب افرادی برای ریاست ستاد مشترک و نمایندگی در قوای مسلح.

مفهوم‌شناسی

منصوبان جمع منصوب، از ریشه «نصب» است که به معنای برپاداشتن و چیزی را در جایی ثابت‌کردن[۱] و کسی را به تصدی منصبی گماشتن[۲] می‌آید و «منصوب» به کسی گفته می‌شود که به کاری گماشته شده است.[۳] در ادبیات فقهی نیز به کسی که حاکم اسلامی، او را به کاری می‌گمارد، منصوب گفته می‌شود.[۴]

حکومت و ولایت، به حکم عقل، اختصاص به خداوند دارد و تنها اوست که ولایتش به جعل دیگران استناد پیدا نمی‌کند و ذاتاً دارای حق تدبیر انسان‌ها و اداره امور آنان است، و چون ولایت از امور اعتباری عقلایی است، دیگران هم با جعل و نصب خداوند می‌توانند حکومت و ولایت را در اختیار بگیرند.[۵] پیامبر اکرم(ص) و ائمه اهل بیت(ع) منصوب خداوندند و مجاز به تصرف در امور حکومتی‌اند[۶] و هر کس که آنان نصب کنند، تصرفاتش مشروع خواهد بود.[۷] بدین سبب پیامبر اکرم (ص) پس از تشکیل حکومت اقدام به نصب کارگزاران حکومت کرد و نصب معاذبن‌جبل در منصب حاکم یمن،[۸] علاءبن‌حضرمی برای حکومت قطیف در بحرین،[۹] قضاعةبن‌عمرو به عنوان حاکم بنی‌اسد،[۱۰] خالدبن‌ولید برای دعوت مردم نجران[۱۱] و اسامةبن‌زید به فرماندهی لشکر[۱۲] از آن جمله‌اند؛ چنان‌که امیرالمؤمنین علی(ع) در دوره حکومت، کارگزارانی را منصوب کرد و نصب عثمان‌بن‌حنیف برای حکومت بصره[۱۳] عبیدالله‌بن‌عباس برای یمن[۱۴] و محمدبن‌ابی‌بکر[۱۵] و مالک اشتر برای مصر[۱۶] ازجمله مهم‌ترین آنهاست.

در معنایی عام از نصب که شامل نیابت و وکالت نیز می‌شود، امام‌خمینی نیز در طول مرجعیت شرعی خود از سال ۱۳۴۰ و در دوران رهبری خود پس از پیروزی انقلاب اسلامی افرادی را برای کارهای مختلف گمارد که نخستین آنان بر اساس آنچه در صحیفه امام آمده است، وکالت سیدسجاد حججی در امور حسبیه در فروردین ۱۳۴۰‏[۱۷] و آخرینِ آنان نصب محی‌الدین فاضل هرندی در ستاد مرکزی هیئت‌های هفت‌نفره واگذاری زمین در اردیبهشت ۱۳۶۸‏[۱۸] بوده است.

احکام صادرشده از امام‌خمینی، خاستگاه‌های مختلفی داشته است. برخی احکام ایشان از منصب کلی حاکم شرع به عنوان فقیه جامع شرایط صادر شده است، مانند اجازات شرعی برای تصدی امور حسبیه و نصب افراد برای نظارت بر اوقاف[۱۹] و امامت جماعت[۲۰] و برخی نیز از منصب رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران که از شئون ولایت فقیه است، صادر شده است و خود سه حوزه امور حکومتی و اجرایی مانند نصب برخی وزیران پیش از استقرار نهادهای قانونی در آغاز انقلاب اسلامی[۲۱] و امور قضایی مانند نصب رئیس دیوان عالی کشور[۲۲] یا امور نظامی از باب فرماندهی کل قوا مانند تعیین رئیس ستاد مشترک ارتش[۲۳] یا فرمانده سپاه پاسداران[۲۴] را شامل می‌شود. (ببینید: اجازات امام‌خمینی)

امام‌خمینی در بخشی از احکامی که برای تصدی مناصب مختلف صادر کرده است، به حق شرعی خود در نصب افراد[۲۵] و حق قانونی خود بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۲۶] یا آرای عمومی مردم که از طریق راهپیمایی‌ها ابراز می‌شده،[۲۷] استناد کرده است. ایشان در برخی موارد به شایستگی، تعهد دینی و انقلابیِ افراد برای تصدی یک منصب توجه داده است؛[۲۸] چنان‌که در مواردی پس از احراز عدم صلاحیت فرد منصوب، او را برکنار کرده است.[۲۹] واگذاری برخی منصب‌ها از سوی امام‌خمینی به افراد از حیثیات مختلف برخوردار است که در اینجا محل خدمت افراد ملاک قرار گرفته است؛ برای نمونه تعیین نماینده در نیروهای نظامی از باب حق شرعی فقیه قابل تحلیل است و یک منصب نظامی محسوب نمی‌شود؛ اما چون محل خدمت چنین فردی در ارگان‌های نظامی است، در اینجا در بخش منصوبان نظامی آمده است.

از سوی دیگر، قلمرو این گزارش محدود به نصب‌هایی است که از دوام نسبی برخوردار بوده است و شامل مأموریت‌های خاص و مقطعیِ افراد، مانند اعزام عبدالله جوادی آملی و همراهان به شوروی برای ابلاغ پیام به صدر هیئت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی[۳۰] نمی‌گردد؛ همچنین به مناصبی توجه شده است که منابع آن در دسترس بوده است و مناصبی که به صورت شفاهی از سوی امام‌خمینی به دیگران واگذار شده، نیامده است. برای آسان‌شدن دسترسی، هر یک از موارد گفته شده به صورت مجزا و بر اساس ترتیب تاریخی ذکر شده و مواردی که دارای مدخل مستقل است به مقاله آن نیز در جای خود و برای یک‌بار ارجاع شده است.

منصب‌ها و مأموریت‌های اجرایی و حکومتی

نصب‌های اجرایی و حکومتی، انتصاب‌هایی هستند که امام‌خمینی یا برای سامان‌دهی وضعیت اجرایی کشور به‌ویژه در شرایط انقلابی و نبود نهادهای مستقر قانونی انجام داده یا پس از تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی، بر اساس وظایف قانونی به آن اقدام کرده است. در بخش اول، گاهی مأموریتِ نماینده صرفاً تأسیس یا نظارت بر عملکرد کمیته‌های انقلاب اسلامی به عنوان یک نهاد انتظامی بوده است که در ذیل عنوان نصب‌های نظامی و انتظامی آمده است یا مأموریت اعم از کارهای انتظامی و اقدام‌های اجرایی یا صرفاً اجرایی بوده است که در این بخش ذکر شده است؛ چنان‌که گاهی افراد به یک سمت حکومتی منصوب شده‌اند و به وظایف قانونی خود عمل می‌کرده‌اند و گاهی به نمایندگی از امام‌خمینی به ایفای وظایف محوله خاص می‌پرداخته‌اند:

منصب‌های اجرایی جهت ساماندهی امور انقلاب

  1. جلال‌الدین فارسی، هماهنگی با جنبش فلسطینی الفتح، ۳/۱۰/۱۳۵۷[۳۱] (ببینید: جلال‌الدین فارسی)
  2. مهدی بازرگان، به همراه اکبر هاشمی رفسنجانی، مصطفی کتیرایی و دو تن به انتخاب خود آنان، هیئت پنج‌نفره در مناطق نفتی، ۸/۱۰/۱۳۵۷[۳۲] (ببینید: مهدی بازرگان)
  3. یدالله سحابی، با همراهی محمدجواد باهنر، علی‌اکبر معین‌فر و دو تن دیگر، هیئتی برای تقویت و تنظیم اعتصاب‌ها، ۲۸/۱۰/۱۳۵۷[۳۳] (ببینید: یدالله سحابی)
  4. جلیل ضرابی به همراه سیدصادق طباطبایی، رضا صدر، احمد عزیزی و شهریار روحانی برای تحویل‌گرفتن سفارتخانه ایران در آمریکا، ۲۸/۱۰/۱۳۵۷[۳۴]
  5. سیدمحمدجواد پیشوایی، سامان‌بخشی امور اجتماعی و سیاسی بندر انزلی‏، ۲۷/۱۱/۱۳۵۷[۳۵]
  6. محمود لولاچیان و میرمحمد صادقی، تشکیل کمیته‌ای برای رسیدگی به وضع کارگران، تحت نظر سیدمحمد حسینی بهشتی و سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷[۳۶]
  7. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع کردستان، ۲۹ و ۳۰/۱۱/۱۳۵۷[۳۷] (ببینید: حسین نوری همدانی)
  8. فضل‌الله محلاتی به همراه حبیب‌الله عسکراولادی و محسن لبافی، سرپرستی صندوق تعاون اصناف پایتخت‏، ۱/۱۲/۱۳۵۷[۳۸] (ببینید: فضل‌الله محلاتی و حبیب‌الله عسکراولادی)
  9. محمدحسین شریفی، حفظ کاخ‌ها و اموال خاندان پهلوی در مردآباد کرج‏، ۵/۱۲/۱۳۵۷[۳۹]
  10. علی مقدم به همراه محمدعلی نظام‌زاده و حسین رضوانی، حفظ اموال محمدرضا پهلوی در جزیره کیش، ۹/۱۲/۱۳۵۷[۴۰]
  11. سیدابوالحسن حسینی، اعزام به منطقه مینودشت (برای رسیدگی به مشکلات)، ۱۳/۱۲/۱۳۵۷[۴۱]
  12. علی حاج‌طرخانی به همراه اسدالله عسکراولادی و حبیب‌الله شفیق، ضبط اموال هژبر یزدانی، ۱۵/۱۲/۱۳۵۷[۴۲]
  13. محمد فیض، اعزام به مراغه، میاندوآب، بناب و ملک‌کندی برای رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی، سامان‌دادن به اوضاع محلی و آشناکردن اهالی با وظایف دینی و اجتماعی‏، ۲۱/۱۲/۱۳۵۷[۴۳]
  14. سیدعلی خامنه‌ای، رسیدگی به مشکلات و خواسته‌های مردم سیستان و بلوچستان‏، ۹/۱/۱۳۵۸[۴۴] (ببینید: سیدعلی خامنه‌ای)
  15. علی‌اکبر مشکینی، رسیدگی و سروسامان‌دادن به اوضاع اردبیل، ۱۲/۱/۱۳۵۸[۴۵] (ببینید: علی‌اکبر مشکینی)
  16. محمد یزدی‏، قضاوت و تنظیم امور سقز، قهرمان‌شهر (کرمانشاه)، اسلام‌آباد، ایلام و دیگر شهرها در استان‌های غرب، ۱۸/۱/۱۳۵۸[۴۶] (ببینید: محمد یزدی)
  17. محمدعلی گرامی، ساماندهی وضع مردم و کمیته‌های انقلاب اسلامی شهرکرد و شهرهای مجاور، ۲۵/۱/۱۳۵۸[۴۷]
  18. اسماعیل فردوسی‌پور، ‏رسیدگی به امور مذهبی و مشکلات محلی شهرستان فردوس، ۲/۴/۱۳۵۸[۴۸] (ببینید: اسماعیل فردوسی‌پور)
  19. سیدمرتضی فاضل اصفهانی، تأیید انتخاب وی از سوی حسینعلی منتظری جهت رسیدگی به اوضاع قاین‏، ۱۱/۴/۱۳۵۸[۴۹]
  20. حسین اکبری، رسیدگی به مشکلات اهالی خوزستان به‌ویژه ماهشهر، تیر ۱۳۵۸[۵۰]
  21. سیدمحمد موسوی خوئینی با همکاری صادق قطب‌زاده، تنظیم برنامه‌های رادیو و تلویزیون و جلوگیری از انحراف، ۲۱/۴/۱۳۵۸[۵۱] (ببینید: سیدمحمد موسوی خوئینی)
  22. هادی روحانی، اصلاح کارها و رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی منطقه بابل، ۲۵/۴/۱۳۵۸[۵۲]
  23. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، رسیدگی به مشکلات مناطق آذربایجان، ۳۱/۴/۱۳۵۸[۵۳] (ببینید: سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی)
  24. سیدمحمدتقی شاهرخی، حل مشکلات منطقه بروجن، ۲۲/۵/۱۳۵۸[۵۴]
  25. محمدعلی رحمانی‏، رسیدگی به مشکلات شهرستان قوچان، ۴/۶/۱۳۵۸[۵۵] (ببینید: محمدعلی رحمانی)
  26. احمد خدایی، رفع مشکلات و گرفتاری‌های اهالی مرودشت، ۶/۶/۱۳۵۸‏[۵۶]
  27. حسین کرمانی، رفع مشکلات و کمبودهای کردستان، ۶/۶/۱۳۵۸[۵۷]
  28. عبدالمجید معادیخواه به همراه نماینده وزارت کشور و نماینده جهاد سازندگی و گروه منتخب، رسیدگی به وضع عمرانی کردستان، ۱۰/۶/۱۳۵۸[۵۸]
  29. مصطفی فومنی حائری، رسیدگی به مشکلات منطقه فومنات، ۱۳/۶/۱۳۵۸[۵۹]
  30. مهدی کروبی، رسیدگی به مشکلات الیگودرز و ازنا، ۱۹/۶/۱۳۵۸[۶۰] (ببینید: مهدی کروبی)
  31. سیدمحمد جعفری ورامینی، رسیدگی به مشکلات کمیته انقلاب اسلامی و اهالی خرم‌آباد، ۲۶/۶/۱۳۵۸[۶۱]
  32. سیدمجتبی موسوی لاری، رسیدگی به مشکلات منطقه لارستان، ۱/۷/۱۳۵۸[۶۲]
  33. احمد محسنی گرکانی، رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی در تویسرکان، ۲/۷/۱۳۵۸[۶۳]
  34. محمد جعفری گیلانی، رسیدگی به مشکلات شهرهای لنگرود، رودسر و لاهیجان‏، ۹/۷/۱۳۵۸[۶۴]
  35. علی صفدری و علی‌اکبر آشتیانی رسیدگی به مشکلات اقلید ۶/۸/۱۳۵۸[۶۵]
  36. ابراهیم امینی به همراه علی‌اکبر مسعودی، رسیدگی به مشکلات علی‌آباد گرگان و گنبد قابوس، ۸/۸/۱۳۵۸[۶۶] (ببینید: ابراهیم امینی)
  37. هادی مروی، رسیدگی به مشکلات مردم بهبهان و مسجد سلیمان، ۱۹/۸/۱۳۵۸[۶۷] (ببینید: ابوالقاسم خزعلی)
  38. مهدی ربانی املشی، رسیدگی به مشکلات استان گیلان، ۴/۹/۱۳۵۸[۶۸] (ببینید: مهدی ربانی املشی)
  39. ابراهیم یزدی، به همراه هیئت منتخب، رسیدگی به شکایت‌های استان‌ها، ۲۰/۹/۱۳۵۸[۶۹] (ببینید: ابراهیم یزدی)
  40. عبدالرحیم ربانی شیرازی، رسیدگی به مشکلات مناطق عشایری فارس، ۲۳/۹/۱۳۵۸[۷۰] (ببینید: عبدالرحیم ربانی شیرازی)
  41. ابوالقاسم خزعلی، رسیدگی به مشکلات منطقه خوزستان‏، ۲۵/۹/۱۳۵۸[۷۱] (ببینید: ابوالقاسم خزعلی)
  42. عبدالرحیم ربانی شیرازی، رسیدگی به مشکلات منطقه فارس‏، ۱۰/۷/۱۳۵۹[۷۲]
  43. محمد امامی کاشانی، احمد جنتی، محمدجواد باهنر، محمدعلی شرعی، محمد عبایی و غلامحسین حقانی، تأیید عضویت در شورای عالی تبلیغات، ۲۵/۱۱/۱۳۵۹[۷۳]
  44. محمدرضا مهدوی کنی، موافقت با درخواست عضویت در شورای بهزیستی کشور، ۲۱/۲/۱۳۶۰[۷۴] (ببینید: محمدرضا مهدوی کنی)
  45. محمد صدوقی، رسیدگی به وضع زلزله‌زدگان استان کرمان‏، ۲۲/۳/۱۳۶۰[۷۵] و ۷/۵/۱۳۶۰[۷۶] (ببینید: محمد صدوقی)
  46. سیدموسی موسوی، ادامه مأموریت در کردستان جهت رسیدگی به مشکلات مذهبی و اجتماعی و نابسامانی‌های منطقه، ۲/۶/۱۳۶۱[۷۷]
  47. سیدهاشم رسولی محلاتی، هماهنگی میان ائمه جمعه و قوای اجرایی، ۲۴/۴/۱۳۶۲[۷۸] (ببینید: سیدهاشم رسولی محلاتی)
  48. محمدرضا مهدوی کنی، تشکیل ستاد کمک‌رسانی به مردم مناطق بمباران‌شده، ۱۴/۷/۱۳۶۲[۷۹]
  49. سیداحمد خمینی، تنظیم و تدوین آثار امام‌خمینی، ۱۷/۶/۱۳۶۷[۸۰] (ببینید: سیداحمد خمینی)
  50. سیدحمید روحانی، تأیید تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، ۲۵/۸/۱۳۶۷[۸۱] (ببینید: سیدحمید روحانی)

منصب‌های حکومتی و دولتی

منصب‌های حکومتی و دولتی، منصب‌هایی است که امام‌خمینی پیش از تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به نهادسازی پرداخته و افرادی را در این چارچوب نصب کرده است یا پس از تدوین قانون اساسی، بر اساس وظایف قانونی به نصب افراد در منصب‌های مختلف اقدام کرده است:

  1. سیدمحمد حسینی بهشتی با هماهنگی مرتضی مطهری، تشکیل شورای انقلاب‏، آبان ۱۳۵۷[۸۲] (ببینید: سیدمحمد حسینی بهشتی)
  2. مرتضی مطهری، اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد حسینی بهشتی، عبدالکریم موسوی اردبیلی و محمدجواد باهنر، اعضای اولیه شورای انقلاب ۲۲/۱۰/۱۳۵۷[۸۳] (ببینید: مرتضی مطهری و شورای انقلاب)
  3. مهدی بازرگان، تشکیل دولت موقت، ۱۵/۱۱/۱۳۵۷[۸۴] (ببینید: دولت موقت)
  4. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۴/۱۱/۱۳۵۷[۸۵]
  5. کاظم سامی، وزیر بهداری و بهزیستی، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۴/۱۱/۱۳۵۷[۸۶]
  6. عباس تاج، وزیر نیرو، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷[۸۷]
  7. یدالله سحابی، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷[۸۸]
  8. مهدی کروبی به همراه حبیب‌الله عسکراولادی و حبیب‌الله شفیق‏، تشکیل و سرپرستی کمیته امداد امام‌خمینی، ۱۹/۱۲/۱۳۵۷[۸۹] (ببینید: کمیته امداد امام‌خمینی)
  9. محی‌الدین انواری و فضل‌الله محلاتی، سرپرستی حاجیان ایرانی، ۲۹/۶/۱۳۵۸[۹۰] (ببینید: محی‌الدین انواری)
  10. یدالله سحابی، وزیر مشاور در امور تحقیقات‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸[۹۱]
  11. عزت‌الله سحابی، سرپرستی سازمان برنامه و بودجه‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸[۹۲] (ببینید: عزت‌الله سحابی)
  12. داریوش فروهر، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸[۹۳]
  13. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر نفت‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸[۹۴]
  14. حسین بنی‌اسدی، وزیر مشاور در امور اجرایی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸[۹۵]
  15. عبدالعلی اسپهبدی، وزیر کار و امور اجتماعی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸[۹۶]
  16. محمدعلی رجایی، کفالت وزارت آموزش و پرورش‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸[۹۷] (ببینید: محمدعلی رجایی)
  17. محمدعلی رجایی، وزیر آموزش و پرورش‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۹۸]
  18. حسن حبیبی، وزیر فرهنگ و آموزش عالی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۹۹] (ببینید: حسن حبیبی)
  19. عزت‌الله سحابی، سرپرستی سازمان برنامه و بودجه‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۰]
  20. مصطفی چمران، وزیر دفاع ملی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر و تصویب کلی شورای انقلاب ۸/۷/۱۳۵۸[۱۰۱] و نیز طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۲] (ببینید: مصطفی چمران)
  21. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر نفت‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۳]
  22. ناصر میناچی، وزیر ارشاد ملی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۴]
  23. داریوش فروهر، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۵]
  24. محمود احمدزاده هروی، وزارت صنایع و معادن‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۶]
  25. یوسف طاهری قزوینی، وزیر راه و ترابری‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۷]
  26. رضا صدر، وزیر بازرگانی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۸]
  27. اکبر هاشمی رفسنجانی، سرپرستی وزارت کشور، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸[۱۰۹] (ببینید: اکبر هاشمی رفسنجانی)
  28. سیدابوالحسن بنی‌صدر، وزیر اقتصاد و سرپرستی وزارت امور خارجه، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸[۱۱۰] (ببینید: سیدابوالحسن بنی‌صدر)
  29. حسن عباسپور، وزیر نیرو، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸[۱۱۱]
  30. عباس شیبانی، وزیر کشاورزی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸[۱۱۲]
  31. محسن یحیوی، وزیر مسکن و شهرسازی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸[۱۱۳]
  32. محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر کار، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸[۱۱۴]
  33. موسی زرگر، وزیر بهداری و بهزیستی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸[۱۱۵]
  34. محمود قندی، وزیر پست و تلگراف، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۷/۹/۱۳۵۸[۱۱۶]
  35. صادق قطب‌زاده، امور خارجه، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۸/۹/۱۳۵۸[۱۱۷] (ببینید: صادق قطب‌زاده)
  36. لطف‌الله صافی گلپایگانی، محمدرضا مهدوی کنی، احمد جنتی، غلامرضا رضوانی، یوسف صانعی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، فقهای شورای نگهبان طبق اصل ۹۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)، ۱/۱۲/۱۳۵۸[۱۱۸] (ببینید: شورای نگهبان)
  37. مهدی کروبی، تأسیس و سرپرستی بنیاد شهید انقلاب اسلامی‏، ۲۵/۱۲/۱۳۵۸[۱۱۹]
  38. ابراهیم یزدی، سرپرستی مؤسسه کیهان‏، ۸/۲/۱۳۵۹[۱۲۰]
  39. سیدمحمود دعایی، سرپرستی مؤسسه اطلاعات، ۲۰/۲/۱۳۵۹[۱۲۱] (ببینید: سیدمحمود دعایی)
  40. عبدالله نوری، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی‏، ۲۸/۲/۱۳۵۹[۱۲۲] (ببینید: عبدالله نوری)
  41. محمدجواد باهنر، مهدی ربانی املشی، حسن حبیبی، عبدالکریم سروش، شمس آل‌احمد جلال‌الدین فارسی و علی شریعتمداری‏، اعضای ستاد انقلاب فرهنگی، ۲۳/۳/۱۳۵۹[۱۲۳] (ببینید: شمس آل‌احمد و شورای عالی انقلاب فرهنگی)
  42. محمدرضا توسلی با همکاری سیدعلی هاشمی گلپایگانی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۲۷/۴/۱۳۵۹‏[۱۲۴] (ببینید: محمدرضا توسلی)
  43. محمدعلی رجایی، سرپرستی بنیاد مستضعفان، ۲۶/۶/۱۳۵۹[۱۲۵]
  44. سیدمحمد خاتمی، سرپرستی روزنامه کیهان، ۲۵/۸/۱۳۵۹[۱۲۶] (ببینید: سیدمحمد خاتمی)
  45. ابوالقاسم خزعلی، عضویت در جمع فقهای شورای نگهبان (پس از خروج محمدرضا مهدوی کنی از شورا) ‏، ۱۲/۱۱/۱۳۵۹[۱۲۷]
  46. سیدعبدالمجید ایروانی، سیدعلی هاشمی گلپایگانی، محمدرضا توسلی، حیدرعلی جلالی، و سیدحسن طاهری خرم‌آبادی سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۸/۳/۱۳۶۰[۱۲۸] (ببینید: بعثه حج)
  47. لطف‌الله صافی گلپایگانی، ابقا در جمع فقهای شورای نگهبان پس از استعفا، آبان ۱۳۶۰[۱۲۹] (ببینید: لطف‌الله صافی گلپایگانی)
  48. میرحسین موسوی، ریاست بنیاد مستضعفان، ‏۱۳/۹/۱۳۶۰[۱۳۰] (ببینید: میرحسین موسوی)
  49. محمدرضا مهدوی کنی، عضو ستاد انقلاب فرهنگی‏، ۲/۱۰/۱۳۶۰[۱۳۱]
  50. احمد احمدی، عضو ستاد انقلاب فرهنگی‏، ۲/۱۰/۱۳۶۰[۱۳۲]
  51. عبدالمجید معادیخواه، مسئولیت هماهنگی تبلیغات خارج از کشور، ۲۸/۱۱/۱۳۶۰[۱۳۳]
  52. محمدرضا مهدوی کنی، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۲۱/۱۲/۱۳۶۰[۱۳۴]
  53. حبیب‌الله عسکراولادی، عضو هیئت امنای بنیاد ۱۵ خرداد، ۲۹/۲/۱۳۶۱[۱۳۵]
  54. یوسف صانعی، عضو شورای عالی بازسازی مناطق جنگی‏، ۱۸/۳/۱۳۶۱[۱۳۶] (ببینید: یوسف صانعی)
  55. سیدمحمد موسوی خوئینی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۴/۵/۱۳۶۱[۱۳۷] (ببینید: بعثه حج)
  56. محمدمهدی ربانی املشی، عضو فقهای شورای نگهبان پس از استعفای یوسف صانعی‏، ۲۸/۱۰/۱۳۶۱[۱۳۸]
  57. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی، ۵/۱۱/۱۳۶۱[۱۳۹]
  58. محمد امامی کاشانی، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۱۱/۴/۱۳۶۲[۱۴۰] (ببینید: محمد امامی کاشانی)
  59. محمد مؤمن، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۱۱/۴/۱۳۶۲[۱۴۱] (ببینید: محمد مؤمن)
  60. محمد محمدی گیلانی، عضویت در جمع فقهای شورای نگهبان‏، ۱۲/۴/۱۳۶۲[۱۴۲] (ببینید: محمد محمدی گیلانی)
  61. حسن صانعی، سرپرستی بنیاد ۱۵ خرداد، ۲۲/۴/۱۳۶۲[۱۴۳] (ببینید: حسن صانعی)
  62. علی شریعتمداری، احمد احمدی، عبدالکریم سروش، مصطفی معین، نخست‌وزیر، وزیر فرهنگ و آموزش عالی، وزیر ارشاد اسلامی و دو نفر دانشجو به انتخاب جهاد دانشگاهی‏، عضو ستاد انقلاب فرهنگی، ۸/۶/۱۳۶۲[۱۴۴] (ببینید: شورای عالی انقلاب فرهنگی)
  63. سیدعلی خامنه‌ای، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، اکبر هاشمی رفسنجانی (رؤسای سه قوه)، محمدرضا مهدوی کنی، سیدکاظم اکرمی (وزیر آموزش و پرورش)، سیدرضا داوری، نصرالله پورجوادی و محمدرضا هاشمی‏، اعضای جدید ستاد انقلاب فرهنگی، ۱۹/۹/۱۳۶۳[۱۴۵] (ببینید: شورای عالی انقلاب فرهنگی)
  64. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی، ۵/۳/۱۳۶۴[۱۴۶]
  65. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی، ۲۸/۴/۱۳۶۴[۱۴۷] (ببینید: بعثه حج)
  66. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی در سال‌های بعد‏، ۷/۷/۱۳۶۴[۱۴۸]
  67. لطف‌الله صافی گلپایگانی، احمد جنتی، ابوالقاسم خزعلی، عضو فقهای شورای نگهبان، ۲۲/۳/۱۳۶۵[۱۴۹]
  68. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۸/۶/۱۳۶۶[۱۵۰]
  69. احمد جنتی رسیدگی به انتخابات گرگان، اردیبهشت ۱۳۶۷[۱۵۱] (ببینید: احمد جنتی)
  70. محمد یزدی، عضو فقهای شورای نگهبان پس از لطف‌الله صافی گلپایگانی‏، ۴/۴/۱۳۶۷[۱۵۲]
  71. میرحسین موسوی، سرپرستی امور جانبازان و ایجاد تشکیلات مناسب، ۳/۹/۱۳۶۷[۱۵۳]
  72. احمد جنتی، تأیید ریاست وی بر سازمان تبلیغات اسلامی‏، ۱۴/۱/۱۳۶۸[۱۵۴]
  73. علی‌اکبر مشکینی، سیدحسن طاهری خرم‌آبادی، محمد مؤمن، اکبر هاشمی رفسنجانی، ابراهیم امینی، سیدعلی خامنه‌ای، میرحسین موسوی، حسن حبیبی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، سیدمحمد موسوی خوئینی، محمد محمدی گیلانی، ابوالقاسم خزعلی، محمد یزدی، محمد امامی کاشانی، احمد جنتی، محمدرضا مهدوی کنی، احمد آذری قمی، محمدرضا توسلی، مهدی کروبی و عبدالله نوری‏، شورای بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ۴/۲/۱۳۶۸[۱۵۵] (ببینید: شورای بازنگری قانون اساسی)

نمایندگی‌ها و امامت جمعه

گستردگی وظایف رهبری در یک نظام اسلامی و نیز پهناوربودن کشور ایران، ایجاب می‌کرد امام‌خمینی در جایگاه ولی فقیه و رهبر جمهوری اسلامی ایران، برخی از وظایف شرعی و قانونی خود را به افراد واگذار کند و به صورت غیر مستقیم به هدایت جامعه بپردازد. این موارد به این شرح است:

  1. علی‌اکبر ناطق نوری، نمایندگی روحانیت در ستاد مرکزی جهاد سازندگی، ۷/۴/۱۳۵۸[۱۵۶] (ببینید: علی‌اکبر ناطق نوری)
  2. سیدهاشم موسوی زنجانی، نمایندگی ولی فقیه در زنجان‏، ۱۴/۴/۱۳۵۸[۱۵۷]
  3. سیدهادی خسروشاهی، نمایندگی در وزارت ارشاد ملی، ۲۳/۴/۱۳۵۸[۱۵۸]
  4. سیدعبدالحسین دستغیب، امام‌جمعه شیراز، ۹/۵/۱۳۵۸[۱۵۹] (ببینید: سیدعبدالحسین دستغیب)
  5. سیدمهدی یثربی، امام‌جمعه کاشان‏، ۱۵/۵/۱۳۵۸[۱۶۰] (ببینید: امامان جمعه)
  6. محمد صدوقی، امام‌جمعه یزد، ۳۱/۵/۱۳۵۸[۱۶۱] (ببینید: محمد صدوقی)
  7. قربانعلی درّی نجف‌آبادی، امام‌جمعه در شهر کرد و رسیدگی به امور شرعی و اجتماعی، ۱۷/۶/۱۳۵۸[۱۶۲] (ببینید: امامان جمعه)
  8. حسینعلی منتظری، امام‌جمعه تهران‏، ۲۱/۶/۱۳۵۸[۱۶۳] (ببینید: حسینعلی منتظری)
  9. سیدحسین آیت‌اللهی، امام‌جمعه جهرم‏، ۱/۷/۱۳۵۸[۱۶۴] (ببینید: امامان جمعه)
  10. عطاءالله اشرفی اصفهانی، امام‌جمعه کرمانشاه‏، ۱۴/۷/۱۳۵۸[۱۶۵] (ببینید: عطاءالله اشرفی اصفهانی)
  11. سیدیعقوب موسوی زنجانی، امام‌جمعه خدابنده‏، ۱۴/۷/۱۳۵۸[۱۶۶] (ببینید: امامان جمعه)
  12. اسدالله ایمانی، امام‌جمعه کازرون و تصدی امور حسبیه‏، ۱۶/۷/۱۳۵۸[۱۶۷] (ببینید: امامان جمعه)
  13. سیداسدالله مدنی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه همدان‏، ۲۱/۷/۱۳۵۸[۱۶۸] (ببینید: سیداسدالله مدنی)
  14. سیدکاظم نورمفیدی، امام‌جمعه گرگان‏، ۱/۸/۱۳۵۸[۱۶۹] و نمایندگی ولی فقیه ۱۱/۹/۱۳۶۱[۱۷۰] (ببینید: سیدکاظم نورمفیدی)
  15. سیدجلال‌الدین طاهری اصفهانی، امام‌جمعه اصفهان‏، ۲/۸/۱۳۵۸[۱۷۱] (ببینید: سیدجلال‌الدین طاهری اصفهانی)
  16. سیدروح‌الله خاتمی، امام‌جمعه اردکان یزد‏، ۳/۸/۱۳۵۸[۱۷۲] (ببینید: سیدروح‌الله خاتمی)
  17. سیداسدالله مدنی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه تبریز، ۱۲/۸/۱۳۵۸[۱۷۳]
  18. میرزابیوک‌آقا مروّج، امام‌جمعه اردبیل و رسیدگی به مشکلات منطقه‏، ۱۳/۸/۱۳۵۸[۱۷۴] (ببینید: امامان جمعه)
  19. هادی روحانی، امام‌جمعه بابل‏، ۱۴/۸/۱۳۵۸[۱۷۵] (ببینید: امامان جمعه)
  20. سیدمحمدجواد رکنی حسینی، امام‌جمعه بندرلنگه‏، ۱۴/۸/۱۳۵۸[۱۷۶] (ببینید: امامان جمعه)
  21. احمد جنتی، امام‌جمعه اهواز، ۲۰/۸/۱۳۵۸[۱۷۷]
  22. سیدعبدالعلی لاری، امام‌جمعه لار، ۲۰/۸/۱۳۵۸[۱۷۸] (ببینید: امامان جمعه)
  23. محمدباقر رفیعی، امام‌جمعه شهر ری‏، ۲۳/۸/۱۳۵۸[۱۷۹] (ببینید: امامان جمعه)
  24. هبةالله یکتایی، امام‌جمعه خلخال‏، ۲۶/۹/۱۳۵۸[۱۸۰] (ببینید: امامان جمعه)
  25. سیدعلی خامنه‌ای، امام‌جمعه تهران‏، ۲۴/۱۰/۱۳۵۸[۱۸۱]
  26. سیدصالح طاهری، امام‌جمعه اهواز، ۲۷/۲/۱۳۵۹[۱۸۲] (ببینید: امامان جمعه)
  27. ابوالقاسم دانش آشتیانی، امام‌جمعه آشتیان‏، ۳۰/۲/۱۳۵۹[۱۸۳] (ببینید: امامان جمعه)
  28. هاشم تقدیری، امام‌جمعه سنقر، ۳۰/۲/۱۳۵۹[۱۸۴] (ببینید: امامان جمعه)
  29. ابوالحسن شیرازی، امام‌جمعه مشهد، ۲۷/۳/۱۳۵۹[۱۸۵] (ببینید: ابوالحسن شیرازی)
  30. محمدحسن قدیری، امام‌جمعه کوهپایه و رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی، ۵/۴/۱۳۵۹[۱۸۶] (ببینید: محمدحسن قدیری)
  31. سیدمهدی امام جمارانی، نمایندگی ولی فقیه در اوقاف‏، بنا به تصویب شورای انقلاب، ‏۲۶/۵/۱۳۵۹[۱۸۷] (ببینید: سیدمهدی امام جمارانی)
  32. محمدعلی نظام‌زاده، نمایندگی ولی فقیه در اوقاف، بنا به تصویب شورای انقلاب‏، ۲۶/۵/۱۳۵۹‏[۱۸۸]
  33. محمدرضا مهدوی کنی، نمایندگی در هیئت حل اختلاف با سیدابوالحسن بنی‌صدر، ۱۲/۱/۱۳۶۰[۱۸۹]
  34. هادی باریک‌بین، امام‌جمعه قزوین‏، ۸/۴/۱۳۶۰[۱۹۰] (ببینید: هادی باریک‌بین)
  35. سیدهاشم رسولی محلاتی، نمایندگی در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی‏، ۷/۶/۱۳۶۰[۱۹۱] (ببینید: سیدهاشم رسولی محلاتی)
  36. مسلم ملکوتی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در تبریز، ۲۱/۸/۱۳۶۰[۱۹۲] (ببینید: مسلم ملکوتی)
  37. محمدصادق (محی‌الدین) حائری شیرازی، امام‌جمعه شیراز، ۱۰/۱۰/۱۳۶۰[۱۹۳] (ببینید: محی‌الدین حائری شیرازی)
  38. عبدالله نوری، نمایندگی ولی فقیه در جهاد سازندگی‏، ۱۳/۱۰/۱۳۶۰[۱۹۴]
  39. سیدعلی غیوری، نمایندگی ولی فقیه در هلال احمر، ۱۳/۲/۱۳۶۱[۱۹۵]
  40. محسن قرائتی، نمایندگی ولی فقیه در سازمان نهضت سوادآموزی‏، ۲۱/۲/۱۳۶۱[۱۹۶]
  41. سیدمیرآقا (سیداسماعیل) موسوی زنجانی، امام‌جمعه زنجان‏، ۲۶/۳/۱۳۶۱[۱۹۷] و نمایندگی ولی فقیه در استان زنجان ۵/۵/۱۳۶۲[۱۹۸] (ببینید: امامان جمعه)
  42. سیدروح‌الله خاتمی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه یزد، ۱۵/۴/۱۳۶۱[۱۹۹]
  43. سیدکاظم حسینی میانجی، امام‌جمعه خرم‌آباد، ۴/۷/۱۳۶۱[۲۰۰] (ببینید: امامان جمعه)
  44. محمدعلی موحدی کرمانی، امام‌جمعه کرمانشاه‏، ۲۷/۸/۱۳۶۱[۲۰۱] (ببینید: امامان جمعه)
  45. صادق احسان‌بخش، نمایندگی ولی فقیه در استان گیلان‏، ۸/۱۰/۱۳۶۱[۲۰۲] (ببینید: صادق احسان‌بخش)
  46. حیدرعلی جلالی خمینی، امام‌جمعه خمین، ۲/۱۲/۱۳۶۱ (موقت)[۲۰۳] و ۷/۶/۱۳۶۲[۲۰۴] (ببینید: حیدرعلی جلالی خمینی)
  47. سیدمهدی یثربی، نمایندگی ولی فقیه در منطقه کاشان، ۴/۲/۱۳۶۲[۲۰۵] (وی از پیش امام‌جمعه کاشان بوده است) (ببینید: امامان جمعه)
  48. محمد هاشمی، نمایندگی امام‌خمینی در سازمان صدا و سیما برای به‌عهده‌گرفتن همه مسئولیت‌های مدیر عامل، ۴/۴/۱۳۶۲[۲۰۶] (ببینید: محمد هاشمی)
  49. سیدکاظم حسینی میانجی، نمایندگی ولی فقیه در استان لرستان، ۵/۴/۱۳۶۲[۲۰۷]
  50. سیدابوالحسن موسوی همدانی، امام‌جمعه همدان‏، ۱۰/۷/۱۳۶۳[۲۰۸] (ببینید: امامان جمعه)
  51. سیدمحمد مدنی بروجنی، نمایندگی ولی فقیه در بوشهر، ۱۷/۸/۱۳۶۳[۲۰۹] (ببینید: امامان جمعه)
  52. سیدمهدی امام جمارانی، تصدی امور مربوط به ولی فقیه در اوقاف، ۲۵/۱۰/۱۳۶۳[۲۱۰]
  53. حسین زرندی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در کرمانشاه‏، ۲۲/۳/۱۳۶۴[۲۱۱] (ببینید: امامان جمعه)
  54. محمدرضا ناصری یزدی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در شهرکرد، ۲۰/۴/۱۳۶۶[۲۱۲] (ببینید: امامان جمعه)
  55. محمدعلی انصاری، نمایندگی در بررسی انتخابات مجلس شورای اسلامی، اردیبهشت ۱۳۶۷[۲۱۳] (ببینید: محمدعلی انصاری)
  56. محمدعلی صدوقی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در یزد، ۱۳/۸/۱۳۶۷[۲۱۴] (ببینید: امامان جمعه)
  57. ابراهیم فاضل فردوسی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در بوشهر، ۲/۹/۱۳۶۷[۲۱۵] (ببینید: امامان جمعه)
  58. غلامحسین جمی، ادامه نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در آبادان‏، ۷/۱۰/۱۳۶۷[۲۱۶] (ببینید: غلامحسین جمی)
  59. محی‌الدین فاضل هرندی، نمایندگی در هیئت هفت‌نفره واگذاری زمین‏، ۹/۲/۱۳۶۸[۲۱۷] (ببینید: هیئت‌های هفت‌نفره)

منصب‌ها و مأموریت‌های قضایی

نصب‌های قضایی مربوط به افرادی است که امام‌خمینی در مقام رهبری جمهوری اسلامی آنان را به سمت‌های قضایی گماشته است. این نصب‌ها پیش از استقرار نهادهای قانونی در کشور از فراوانی قابل توجهی برخوردار است و گاهی نصب قاضی در شهرهای کوچک را نیز شامل می‌شود؛ اما پس از رسمیت‌یافتن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ۱۲ آذر ۱۳۵۸و استقرار نهاد قضایی قانونی، نصب‌ها در این حوزه نوعاً در چارچوب قانون اساسی صورت گرفته است؛ در عین حال پس از مشاهده ضعف‌هایی در عملکرد شورای عالی قضایی، امام‌خمینی افرادی را به صورت مستقل برای رسیدگی به امور قضایی نصب کرده است:

  1. (محمد) صادق خلخالی، تشکیل و ریاست دادگاه انقلاب اسلامی‏، ۵/۱۲/۵۷[۲۱۸] (ببینید: محمدصادق خلخالی)
  2. مهدی هادوی‏، دادستانی کل انقلاب اسلامی، ۹/۱۲/۱۳۵۷[۲۱۹]
  3. جعفر صبوری، قاضی دادگاه انقلاب کاشان‏، ۱۷/۱/۱۳۵۸[۲۲۰]
  4. حسن شریعتی و مرتضی مقتدایی‏، قاضی شرع خرمشهر، ۱۹/۱/۱۳۵۸[۲۲۱]
  5. علی تهرانی، قاضی شرع دادگاه‌های انقلاب خراسان‏، ۲۴/۱/۱۳۵۸[۲۲۲] (ببینید: علی تهرانی)
  6. سیدکاظم نورمفیدی، قاضی شرع گرگان و حومه، ۱/۲/۱۳۵۸[۲۲۳]
  7. مرتضی مقتدایی، قاضی شرع ملایر و زنجان‏، ۱۸/۲/۱۳۵۸[۲۲۴]
  8. عبدالله جوادی آملی، قاضی دادگاه‌های انقلاب در آمل، ۲۵/۳/۱۳۵۸ ‏[۲۲۵] (ببینید: عبدالله جوادی آملی)
  9. علی احمدی میانجی، قاضی شرع در میانه‏، ۷/۴/۱۳۵۸[۲۲۶]
  10. احمد آذری قمی، دادستان دادگاه انقلاب تهران‏، ۱۱/۴/۱۳۵۸[۲۲۷] (ببینید: احمد آذری قمی)
  11. سیدحسین موسوی تبریزی، قاضی شرع در تبریز و ارومیه‏، ۱۲/۴/۱۳۵۸[۲۲۸] (ببینید: سیدحسین موسوی تبریزی)
  12. سیدمحمد جعفری ورامینی، رسیدگی به مشکلات زندان قصر، ۱۶/۴/۱۳۵۸[۲۲۹]
  13. سیدکرامت‌الله ملک‌حسینی، رسیدگی به وضع زندانیان در یاسوج، ۱۷/۴/۱۳۵۸[۲۳۰]
  14. سیدمحمدتقی شاهرخی، قاضی شرع دادگاه‌های بروجرد، ۱/۵/۱۳۵۸[۲۳۱]
  15. عبدالجواد جبل‌عاملی، قاضی شرع دادگاه سده اصفهان، ۳/۵/۱۳۵۸[۲۳۲]
  16. حسین اکبری، قاضی دادگاه‌های انقلاب آبادان و خرمشهر، ۸/۵/۱۳۵۸[۲۳۳]
  17. علی قدوسی، دادستانی کل انقلاب اسلامی، ۱۵/۵/۱۳۵۸[۲۳۴] (ببینید: علی قدوسی)
  18. محمد مؤمن قمی، سرپرستی امور زندانیان قم، رسیدگی به کار دادگاه‌ها و اداره امور ستاد انقلاب اسلامی و…، ۱۸/۵/۱۳۵۸[۲۳۵]
  19. احمد مطهری، قاضی دادگاه‌های انقلاب خراسان، ۲۷/۵/۱۳۵۸[۲۳۶]
  20. مهدی بازرگان، تشکیل دادگاه محاکمه خیانتکاران (رؤسای ادارات کشوری و امنیتی و نظامی‏)، از طریق دادگستری، ۲/۶/۱۳۵۸[۲۳۷]
  21. حسن تهرانی، قاضی شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی قم‏، ۲/۶/۱۳۵۸[۲۳۸]
  22. علی احمدی میانجی، رسیدگی به مشکلات قضایی اهالی مشکین‌شهر و دشت مغان، ۷/۶/۱۳۵۸[۲۳۹]
  23. طه مقدسی، قاضی دادگاه‌های انقلاب اسلامی محلات و شهرهای مجاور‏، ۱۱/۶/۱۳۵۸[۲۴۰]
  24. محمدحسن امراللهی، حاکم دادگاه‌های صنفی تهران و قم‏، ۱۶/۶/۱۳۵۸[۲۴۱]
  25. حسین اکبری، قاضی شرع دادگاه انقلاب کرج‏، ۲۱/۶/۱۳۵۸[۲۴۲]
  26. محمد حسینی کاشانی، قاضی دادگاه انقلاب اسلامی کازرون‏، ۶/۷/۱۳۵۸[۲۴۳]
  27. احمد مطهری، قاضی شرع دادگاه انقلاب کرج‏، ۸/۷/۱۳۵۸[۲۴۴]
  28. اسماعیل فردوسی‌پور، قاضی شرع دادگاه انقلاب اسلامی مشهد، ۸/۷/۱۳۵۸[۲۴۵]
  29. سیدمحمد حسینی بهشتی، ریاست دیوان عالی کشور، ۴/۱۲/۱۳۵۸[۲۴۶]
  30. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دادستانی کل کشور، ۴/۱۲/۱۳۵۸[۲۴۷]
  31. حسینعلی منتظری، احراز اجتهاد قضات داوطلب در شورای عالی قضایی، ۲۰/۳/۱۳۵۹[۲۴۸]
  32. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دیوان عالی کشور، ۸/۴/۱۳۶۰[۲۴۹]
  33. محمدمهدی ربانی املشی، ریاست دادستانی کل کشور، ۸/۴/۱۳۶۰[۲۵۰]
  34. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی‏، ۱/۵/۱۳۶۰[۲۵۱]
  35. حسینعلی منتظری، تأیید صلاحیت قضات جهت عضویت در شورای عالی قضایی، ۳/۷/۱۳۶۰[۲۵۲]
  36. محمد محمدی گیلانی، رفع مشکلات شرعی شهرداری تهران، ۹/۸/۱۳۶۱[۲۵۳]
  37. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی «رئیس دیوان عالی کشور»، میرحسین موسوی «نخست‌وزیر»، محمد امامی کاشانی «رئیس دیوان عدالت اداری»، مصطفی محقق «رئیس بازرسی کل کشور»، علی‌اکبر ناطق نوری «وزیر کشور» و غلامرضا آقازاده «وزیر مشاور»، عضو ستاد پیگیری فرمان هشت‌ماده‌ای، ۴/۱۰/۱۳۶۱[۲۵۴] (ببینید: فرمان هشت‌ماده‌ای)
  38. سیدجعفر کریمی، ریاست محکمه قضات‏، ۹/۱۰/۱۳۶۱[۲۵۵] (ببینید: سیدجعفر کریمی)
  39. سیدمحمد ابطحی محمدمهدی گیلانی، سیدجعفر کریمی، سیدحسن طاهری و مهدی قاضی، موافقت با عضویت آنان در ستاد اصلاح امور زندان‌ها، ۲/۳/۱۳۶۲[۲۵۶] (ببینید: دفتر امام‌خمینی)
  40. حسینعلی منتظری، احراز صلاحیت افراد پیشنهادی برای شورای عالی قضایی، ۳/۳/۱۳۶۲[۲۵۷]
  41. حسینعلی منتظری، تأیید صلاحیت نامزدهای عضویت در شورای عالی قضایی، ۲۱/۳/۱۳۶۲[۲۵۸]
  42. یوسف صانعی، دادستان کل کشور، ۱۹/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ۱۷/۲۳۱) و ابقا در این سمت پس از استعفا، ۱۱/۳/۱۳۶۴[۲۵۹]
  43. حسینعلی منتظری، بررسی صلاحیت نامزدهای شورای عالی قضایی، ۱۶/۳/۱۳۶۴[۲۶۰]
  44. سیدمحمد موسوی خوئینی‏، ریاست دادستانی کل کشور، ۱۹/۴/۱۳۶۴[۲۶۱]
  45. محمد یزدی به همراه سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و دو تن از فقهای شورای نگهبان، هیئت تعیین حدود تعزیرات، ۲۸/۸/۱۳۶۴[۲۶۲]
  46. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دیوان عالی کشور، ۷/۴/۱۳۶۵[۲۶۳]
  47. علی فلاحیان، دادستان دادسرای ویژه روحانیت‏، ۲۵/۳/۱۳۶۶[۲۶۴] (ببینید: دادگاه ویژه روحانیت)
  48. علی رازینی، حاکم شرع دادگاه ویژه روحانیت‏، ۲۵/۳/۱۳۶۶[۲۶۵]
  49. هادی مروی، ابقا در مقام ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات پس از مصوبه مجلس شورای اسلامی، ۲۵/۹/۱۳۶۷[۲۶۶]
  50. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به وضعیت قضایی شهرهای سمنان و سیرجان، اسلام‌آباد و دورود، ۱۱/۱۰/۱۳۶۷[۲۶۷]
  51. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به مشکلات قضایی سیرجان و دورود، ۲۳/۱۰/۱۳۶۷[۲۶۸]
  52. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به پرونده‌های راکد در شورای عالی قضایی راجع به حدود و قصاص، ۱/۱۱/۱۳۶۷[۲۶۹]

منصب‌های شرعی و مأموریت‌های تبلیغی

مقصود نصب‌هایی است که امام‌خمینی در جایگاه مرجعیت دینی و فقیه جامع شرایط انجام داده و حوزه فعالیت منصوبان نیز در امور مذهبی و تبلیغ دینی یا در خارج کشور بوده است:

  1. عبدالجلیل جلیلی کرمانشاهی، تولیت مدرسه علمیه در کرمانشاه‏، اسفند ۱۳۴۶‏[۲۷۰]
  2. محمد امامی کاشانی، نظارت بر مدرسه و مسجد سپهسالار (شهید مطهری)، ۲۹/۱۱/۱۳۵۷[۲۷۱]
  3. سیدمحمدباقر خوانساری، امام جماعت مسجد بازار تهران، ۷/۱۲/۱۳۵۷[۲۷۲] و ۲۴/۱۰/۱۳۵۸[۲۷۳] (ببینید: سیدمحمدتقی خوانساری)
  4. محمدباقر ابطحی، فعالیت مذهبی در اقلید فارس، ۱۳/۱۲/۵۷[۲۷۴]
  5. محی‌الدین انواری، امام جماعت مسجد جامع نارمک، ۲۳/۱۲/۱۳۵۷[۲۷۵]
  6. محمد اشرفی، ادامه اقامت و فعالیت‌های تبلیغی در خوزان همایونشهر، ۵/۲/۱۳۵۸[۲۷۶] (ببینید: عطاءالله اشرفی اصفهانی)
  7. سیدعبدالستار محمدی میانجی، امام جماعت در میانه، ‏ ۱۸/۲/۱۳۵۸[۲۷۷]
  8. صادق احسان‌بخش و سیدعبدالله ضیایی، سرپرستی بقاع متبرکه گیلان‏، ۲۱/۲/۱۳۵۸[۲۷۸]
  9. محمدمهدی ربانی املشی، رسیدگی به وضع مذهبی و تبلیغی مازندران و گیلان، ۲۸/۲/۱۳۵۸[۲۷۹]
  10. سیدرضا برقعی، عزیمت به منطقه خلیج فارس و قطر جهت رسیدگی به وضع شیعیان، ۱/۳/۱۳۵۸ و ۱۸/۶/۱۳۵۸[۲۸۰]
  11. سیدمحمدجواد رکنی حسینی، فعالیت مذهبی در بندرلنگه، ۹/۳/۱۳۵۸[۲۸۱]
  12. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع دانشجویان ایرانی مقیم اروپا، ۳۰/۳/۱۳۵۸[۲۸۲]
  13. محمدباقر غروی، بازگشت به قصر شیرین و ادامه فعالیت تبلیغی و مذهبی‏، ۱۲/۴/۱۳۵۸[۲۸۳]
  14. هادی نیری، بازگشت به میانه جهت اصلاح امور اجتماعی و مذهبی‏، ۱۶/۴/۱۳۵۸[۲۸۴]
  15. سیدمحمد سجادی اصفهانی، رسیدگی به وضع مردم جنگزده لبنان‏، ۲۷/۶/۱۳۵۸[۲۸۵]
  16. علیرضا جوادی، اعزام به روستای تنکمان کرج جهت انجام امور مذهبی و اقدام درباره عمران و آبادانی‏، ۲۸/۶/۱۳۵۸[۲۸۶]
  17. سیدعباس مُهری، امام‌جمعه در کویت‏، ۲/۷/۱۳۵۸[۲۸۷] (ببینید: سیدعباس مهری)
  18. حیدرعلی جلالی خمینی، رسیدگی به مشکلات ایرانیان مقیم قطر، ۹/۷/۱۳۵۸[۲۸۸]
  19. محمدعلی امینیان، انجام فعالیت‌های دینی در رشت، ۱۹/۷/۱۳۵۸[۲۸۹]
  20. رمضانعلی قوچانی، انجام امور مذهبی در قوچان‏، ۲۱/۷/۱۳۵۸[۲۹۰]
  21. محمدباقر رفیعی، امام جماعت صحن حضرت عبدالعظیم‏، ۴/۸/۱۳۵۸[۲۹۱]
  22. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع دانشجویان ایرانی مقیم اروپا، ۱۹/۸/۱۳۵۸[۲۹۲]
  23. محمد منهاج، تبلیغ احکام اسلام در استرالیا‏، ۲۴/۹/۱۳۵۸[۲۹۳]
  24. حسین نوری همدانی، اعزام به هند، پاکستان و بنگلادش جهت رسیدگی به وضعیت مسلمانان و حوزه‌های علمیه، ۶/۱۰/۱۳۵۸[۲۹۴]
  25. عباس واعظ طبسی، تولیت آستان قدس رضوی‏، ۱۵/۱/۱۳۵۹[۲۹۵] (ببینید: عباس واعظ طبسی)
  26. محمدرضا رحمت، رسیدگی به امور مذهبی پاکستان‏، ۱۳/۳/۱۳۵۹[۲۹۶]
  27. حسین نوری همدانی، رسیدگی به مشکلات مذهبی ایرانیان خارج از کشور، ۱۸/۳/۱۳۵۹[۲۹۷]
  28. حسین راستی سیدجعفر کریمی، جلال‌الدین طاهرشمس، محسن دوزدوزانی، احمد صابری و علی افتخاری‏، تأیید عضویت در شورای مدیریت حوزه علمیه قم، ۸/۱۲/۱۳۵۹[۲۹۸] (ببینید: حسین راستی کاشانی و شورای مدیریت حوزه علمیه قم)
  29. سیدمحمدمهدی دستغیب‏، تولیت آستانه احمدبن‌موسی شاهچراغ، ۵/۹/۱۳۶۰[۲۹۹]
  30. محمد امامی کاشانی، تولیت مدرسه و مسجد شهید مطهری (سپهسالار)‏، ۱۲/۱۰/۱۳۶۱[۳۰۰]
  31. مجتبی حاج‌آخوند و محمدحسین زرندی، سرپرستی حوزه علمیه باختران، ۶/۱۱/۱۳۶۱[۳۰۱] (ببینید: امامان جمعه)
  32. سیداحمد فهری زنجانی، نمایندگی در لبنان و سوریه‏، ۲۸/۱۱/۱۳۶۱[۳۰۲]
  33. عباس شیرازی، سرپرستی مؤسسه اسلامی نارمک‏، ۱۵/۷/۱۳۶۲[۳۰۳]
  34. سیدمحمد ابطحی، سیدهاشم رسولی محلاتی، محمدرضا توسلی، حسن صانعی، محمد عبایی، محمدجواد کشمیری، سیدعلی قاضی عسگر‏، مسئولیت دبیرخانه مرکزی ائمه جمعه، ۲۹/۵/۱۳۶۳[۳۰۴]
  35. علی‌اکبر مشکینی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، احمد جنتی، محمد فاضل، محمدعلی شرعی، محمدرضا توسلی، حسن صانعی، ‏اعضای هیئت مؤسس مکتب خواهران (جامعة الزهرا)، ۳۱/۵/۱۳۶۳[۳۰۵] (ببینید: محمد فاضل لنکرانی و مکتب خواهران)
  36. محمدرضا مهدوی کنی، تولیت مدرسه مروی تهران‏، ۲۶/۶/۱۳۶۳[۳۰۶]
  37. غلامرضا رضوانی، امام جماعت مسجد سیدعزیزالله تهران‏، ۷/۱۲/۱۳۶۳[۳۰۷] (ببینید: غلامرضا رضوانی)
  38. محمد عبایی خراسانی، نمایندگی ولی فقیه در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم‏، ۲۵/۲/۱۳۶۴[۳۰۸] (ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی)
  39. سیدمحمدعلی ابن‌الرضا، تولیت مؤسسه علمیه و خیریه ولی عصر(ع)، ۳۱/۲/۱۳۶۴[۳۰۹]
  40. احمد جنتی، حل اختلافات میان علمای شیراز، ۱۰/۴/۱۳۶۴[۳۱۰]
  41. محمد یزدی و محمد محمدی گیلانی، بررسی اموال غیر مجهول المالک‏، ۲۳/۲/۱۳۶۵[۳۱۱]
  42. محسن لبّانی، نظارت بر موقوفات مدرسه دینی مروی، ۲۹/۹/۱۳۶۵[۳۱۲]
  43. مهدی باقری کنی، نظارت بر یکی از موقوفات مدرسه مروی، ‏۲۹/۹/۱۳۶۵[۳۱۳]
  44. سیداحمد فهری، امام‌جمعه دمشق‏، ۱۲/۱۲/۱۳۶۶[۳۱۴]
  45. محمدعلی انصاری، مجید انصاری، حسین جاویدی، محمدجواد کشمیری و حسین هاشمیان، هیئت سرپرستی مدارس طلاب کرمانی‌ها در قم و کرمان‏، ۲۴/۳/۱۳۶۷[۳۱۵] (ببینید: مجید انصاری)
  46. مهدی کروبی و حسن صانعی رسیدگی به اموال مجهول المالک، ۶/۲/۱۳۶۸[۳۱۶]

منصب‌ها و مأموریت‌های نظامی و انتظامی

رهبری انقلاب اسلامی ایجاب می‌کرد امام‌خمینی پس از پیروزی انقلاب در حالی‌که تمامی نهادهای نظامی، امنیتی و انتظامی در حال سردرگمی یا فروپاشی به سر می‌بردند، با دخالت مستقیم، نظم و انضباط را به جامعه برگرداند که با ابتکار تأسیس کمیته‌های انقلاب در شهرها و محله‌ها این مسئولیت را به انجام رساند. ایشان در این دوره با نصب و اعزام افراد شناخته‌شده انقلابی در هر منطقه، تلاش کرد وضع امنیتی و انتظامی کشور را برای استقرار نهادهای قانونی آماده سازد؛ چنان‌که ایشان پس از استقرار نهادهای قانونی نیز در مقام فرماندهی کل قوا دست به انتصاباتی در حوزه نظامی و انتظامی زد. از سوی دیگر، صیانت فرهنگی از محیط‌های نظامی و ارتقای فرهنگ دینی نظامیان ایجاب می‌کرد ایشان نمایندگانی را در میان ارگان‌های نظامی و انتظامی بگمارد. افرادی که ایشان به یکی از منصب‌های نظامی گماشته یا در مجموعه نظامیان دارای مأموریت و مسئولیت بوده‌اند، عبارت‌اند از:

  1. محمدطاهر آل‌شبیر خاقانی، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در مناطق خوزستان، ۱/۱۲/۱۳۵۷[۳۱۷] (ببینید: غائله خلق عرب)
  2. محمدعلی رضایی، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در تربت حیدریه، ۴/۱۲/۱۳۵۷[۳۱۸]
  3. سیداصغر ناظم‌زاده، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی قزوین، رشت، بندر انزلی، آستارا و شهرهای نزدیک دیگر، ۶/۱۲/۱۳۵۷[۳۱۹]
  4. قدرت‌الله علیخانی به همراه ابراهیم امیری، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی تاکستان، آبگرم، آوج، بویین زهرا و حومه، ۱۲/۱۲/۱۳۵۷[۳۲۰]
  5. بهاءالدین علم‌الهدی، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی اردبیل، کشت و صنعت دشت مغان و توابع و منطقه پارس‌آباد و مشکین شهر، ۱۳/۱۲/۱۳۵۷[۳۲۱]
  6. سیدحسین مطهری یزدی‏، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در فَشَم، ۱۶/۱۲/۱۳۵۷[۳۲۲]
  7. محمد فقیهی مرندی، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی مرند و ماکو، ۲۰/۱۲/۱۳۵۷[۳۲۳]
  8. ابراهیم امینی همراه با علی‌اکبر مسعودی، ‏سرکشی به امور کمیته‌های انقلاب اسلامی استان ساحلی و بنادر جنوب (هرمزگان)، ۲۳/۱۲/۱۳۵۷[۳۲۴]
  9. تقی ریاحی، وزیر دفاع (طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏)، ۱۱/۱/۱۳۵۸[۳۲۵] و برکناری در شهریور ۱۳۵۸ با دستور امام‌خمینی به نخست‌وزیر[۳۲۶]
  10. صادق احسان‌بخش با همکاری سیدعبدالله ضیایی‏، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی رشت و حومه‏، ۱/۲/۱۳۵۸[۳۲۷]
  11. مصطفی صدوقی‏، نظارت بر کمیته‌های انقلاب اسلامی ساری، ۷/۲/۱۳۵۸[۳۲۸]
  12. مرتضی بنی‌فضل، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی شهر خوی و حومه، ۷/۴/۱۳۵۸[۳۲۹]
  13. مرتضی بنی‌فضل، رسیدگی به امور کمیته‌های انقلاب اسلامی آذربایجان شرقی و غربی، ۱۲/۴/۱۳۵۸[۳۳۰]
  14. محمدحسین کاشانی، رسیدگی به وضع کمیته‌های انقلاب اسلامی لرستان، ۸/۶/۱۳۵۸[۳۳۱]
  15. غلامحسین محمدی گلپایگانی، ارشاد و تبلیغ در پایگاه هوایی اصفهان، ۱۸/۶/۱۳۵۸[۳۳۲]
  16. حسن لاهوتی (سرپرست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران‏)، شرکت در جلسات شورای عالی سپاه، ۲۵/۶/۱۳۵۸[۳۳۳] (ببینید: حسن لاهوتی)
  17. هادی شادمهر، ریاست ستاد مشترک ارتش بنا بر اصل ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران‏، ۱/۱۰/۱۳۵۸[۳۳۴]
  18. سیدابوالحسن بنی‌صدر، (به نمایندگی از خود) فرماندهی کل قوا، ۳۰/۱۱/۱۳۵۸[۳۳۵] و برکناری در ۲۰/۳/۱۳۶۰[۳۳۶]
  19. سیدعلی خامنه‌ای، مشاور شورای عالی دفاع ملی‏، بر مبنای اصل یکصدودهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران‏، ۲۰/۲/۱۳۵۹[۳۳۷]
  20. مصطفی چمران، مشاور شورای عالی دفاع ملی‏، ۲۰/۲/۱۳۵۹[۳۳۸]
  21. فضل‌الله محلاتی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۸/۳/۱۳۵۹[۳۳۹]
  22. محمد امامی کاشانی، نمایندگی ولی فقیه در شهربانی‏، ۲۸/۳/۱۳۵۹[۳۴۰]
  23. مرتضی رضایی، فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۸/۴/۱۳۵۹[۳۴۱]
  24. غلامرضا صفایی، ریاست اداره عقیدتی سیاسی ارتش‏، ۲۲/۱/۱۳۶۰[۳۴۲]
  25. غلامحسین کرباسچی، ریاست اداره سیاسی ایدئولوژیک ژاندارمری‏، فروردین، ۱۳۶۰[۳۴۳] (ببینید: محمدصادق تهرانی)
  26. محمدمهدی موحدی کرمانی، نمایندگی ولی فقیه در شهربانی‏، ۱۹/۳/۱۳۶۰[۳۴۴]
  27. ولی‌الله فلاحی (جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش)، واگذاری اختیارات فرماندهی کل قوا به ستاد مشترک، ۲۱/۳/۱۳۶۰[۳۴۵]
  28. سیدموسی نامجو، عضو شورای عالی دفاع‏، ۱۲/۴/۱۳۶۰‏[۳۴۶]
  29. محسن رضایی، فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۰/۶/۱۳۶۰[۳۴۷] (ببینید: محسن رضایی)
  30. قاسمعلی ظهیرنژاد، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۹/۷/۱۳۶۰[۳۴۸] (ببینید: قاسمعلی ظهیرنژاد)
  31. علی صیاد شیرازی، فرماندهی نیروی زمینی ارتش‏، ۹/۷/۱۳۶۰[۳۴۹] (ببینید: علی صیاد شیرازی)
  32. اکبر هاشمی رفسنجانی، نمایندگی امام‌خمینی در شورای عالی دفاع‏، ۲۱/۷/۱۳۶۰[۳۵۰]
  33. قاسمعلی ظهیرنژاد، استفاده از اختیارات رهبری با مأموریت‌ها و وظایف نظامی، ۲۳/۷/۱۳۶۰[۳۵۱]
  34. سیدحسن طاهری خرم‌آبادی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۳/۹/۱۳۶۰[۳۵۲] و ۸/۴/۱۳۶۲[۳۵۳] (ببینید: سیدحسن طاهری خرم‌آبادی)
  35. علی‌اکبر ناطق نوری‏ (وزیر کشور)، تفویض اختیارات در امور نیروی انتظامی، ۲۷/۱۲/۱۳۶۰[۳۵۴]
  36. علی‌اکبر ناطق نوری، سرپرستی کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۱۷/۵/۱۳۶۱[۳۵۵] (ببینید: کمیته انقلاب اسلامی)
  37. محمدرضا فاکر، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۳/۶/۱۳۶۱[۳۵۶]
  38. سیدعلی خامنه‌ای، هماهنگی در امور ارتش و سپاه، ۱۵/۱/۱۳۶۲[۳۵۷]
  39. اسفندیار حسینی، فرماندهی نیروی دریایی ارتش‏، ۱۰/۲/۱۳۶۲[۳۵۸]
  40. هوشنگ صدیق، فرمانده نیروی هوایی ارتش، ۴/۹/۱۳۶۲[۳۵۹]
  41. اکبر هاشمی رفسنجانی، فرماندهی عملیات و الفجر، ۳۰/۱۱/۱۳۶۲[۳۶۰]
  42. علی‌اکبر آشتیانی، ریاست اداره عقیدتی سیاسی ژاندارمری‏، ۲۳/۴/۱۳۶۳[۳۶۱] (ببینید: علی‌اکبر آشتیانی)
  43. قاسمعلی ظهیرنژاد، نمایندگی امام‌خمینی در شورای عالی دفاع‏، ۱/۸/۱۳۶۳[۳۶۲]
  44. اسماعیل سهرابی، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۳/۸/۱۳۶۳[۳۶۳]
  45. علی سعیدی، مسئولیت حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۹/۸/۱۳۶۳[۳۶۴]
  46. محمدحسین ملک‌زادگان، فرماندهی نیروی دریایی ارتش‏، ۶/۴/۱۳۶۴[۳۶۵]
  47. سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور (وزیر کشور)، سرپرستی کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۲۱/۸/۱۳۶۴[۳۶۶] (ببینید: سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور)
  48. سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور (وزیر کشور)، اختیارات فرماندهی کل قوا در نیروی انتظامی به وزیر کشور، ۲۲/۸/۱۳۶۴[۳۶۷]
  49. سیدسراج‌الدین موسوی، فرماندهی کل کمیته انقلاب اسلامی، ۱۱/۴/۱۳۶۵[۳۶۸] (ببینید: کمیته انقلاب اسلامی)
  50. علی صیاد شیرازی و محسن رفیق‌دوست، عضو شورای عالی دفاع‏، ۲۳/۴/۱۳۶۵[۳۶۹]
  51. حسین حسنی‌سعدی، فرماندهی نیروی زمینی ارتش‏، ۱۱/۵/۱۳۶۵[۳۷۰]
  52. منصور ستاری، فرماندهی نیروی هوایی ارتش‏، ۱۰/۱۱/۱۳۶۵[۳۷۱]
  53. احمد وحیدی، فرماندهی حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران، ۴/۱/۱۳۶۶[۳۷۲]
  54. سیدسراج‌الدین موسوی‏، نمایندگی امام‌خمینی در کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۲۲/۵/۱۳۶۶[۳۷۳]
  55. علی شهبازی، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۱۳/۲/۱۳۶۷[۳۷۴]
  56. اکبر هاشمی رفسنجانی، جانشینی فرماندهی کل قوا، ۱۲/۳/۱۳۶۷[۳۷۵]
  57. علی رازینی، تشکیل دادگاه ویژه تخلفات جنگ‏، ۲/۵/۱۳۶۷[۳۷۶]
  58. رسول منتجب‌نیا، ریاست سازمان عقیدتی ـ سیاسی شهربانی‏، ۲۴/۱۱/۱۳۶۷[۳۷۷]
  59. عبدالله نوری، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۸/۱۲/۱۳۶۷[۳۷۸]

پانویس

  1. فراهیدی، کتاب العین، ۷/۱۳۶؛ راغب، مفردات راغب، ۱/۸۰۷.
  2. دهخدا، فرهنگ‌لغت دهخدا، ۱۳/۱۹۹۰۸.
  3. دهخدا، فرهنگ‌لغت دهخدا، ۱۳/۱۹۱۲۶.
  4. مفید، المقنعه، ۸۱۰؛ طوسی، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، ۳۰۰.
  5. امام‌خمینی، مکاسب، ۲/۱۶۰.
  6. امام‌خمینی، مکاسب، ۲/۱۵۹.
  7. سروش محلاتی، دین و دولت در اندیشه اسلامی، ۴۲۳.
  8. ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، ۵/۱۰۳.
  9. طبری، تاریخ الامم و الملوک، تاریخ الطبری، ۴/۱۲۷۴، ۱۴۳۸ و ۱۵۶۹.
  10. احمدی میانجی، مکاتیب الرسول، ۳/۲۴۱.
  11. واقدی، المغازی، ۱/۲۵۴.
  12. واقدی، المغازی، ۳/۱۱۱۸.
  13. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۵/۳۶.
  14. ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۳/۲۰۱.
  15. شوشتری، قاموس الرجال، ۹/۱۸.
  16. نهج البلاغه، ن۳۸، ۴۳۴.
  17. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱/۴۶.
  18. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۷۲.
  19. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۱۷۳.
  20. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۱۱۷.
  21. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۴۰–۶۴۱.
  22. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۱۶۳.
  23. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۲۶۵.
  24. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۲۲۴.
  25. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۵/۴۲۶.
  26. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۲۸۱.
  27. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۶/۵۴.
  28. امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۲۸۰؛ ۱۲/۲۶۰؛ ۱۳/۳۵۶ و ‏۲۱/۳۸.
  29. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۰۷.
  30. ‏امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۲۲۰.
  31. امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۲۷۳.
  32. امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۳۰۲.
  33. امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۹۵.
  34. امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۹۶.
  35. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۱۵۰.
  36. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۱۷۱.
  37. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۱۸۴ و ۱۹۶.
  38. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۰۹.
  39. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۱۶.
  40. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۶۰.
  41. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۰۵.
  42. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۲۲.
  43. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۶۹.
  44. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۴۲۹.
  45. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۴۵۵.
  46. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۵۰۷.
  47. امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۱۵.
  48. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۲۵۳.
  49. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۳۵۶.
  50. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۲۴۸.
  51. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۴۷.
  52. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۱۰۹.
  53. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۰۷.
  54. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۷۲.
  55. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۴۸.
  56. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۵۳.
  57. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۵۵.
  58. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۷۴.
  59. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۴۰۴.
  60. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۴۸۷.
  61. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۵۵۲.
  62. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۸۵.
  63. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۰۵.
  64. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۹۳.
  65. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۳۷۱.
  66. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۳۹۷
  67. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۲۸.
  68. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۱۱۶.
  69. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۲۰۹.
  70. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۲۳۰.
  71. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۲۴۶.
  72. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۳/۲۵۳.
  73. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۱۱۰.
  74. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۳۳۴.
  75. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۴۲۴
  76. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۵۴.
  77. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۴۳۸.
  78. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۱۰.
  79. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۱۸۰.
  80. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۱۲۵.
  81. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۲۳۹.
  82. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۴/۳۰۷.
  83. امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۲۶.
  84. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۵۴.
  85. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۴۰.
  86. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۴۱.
  87. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۴۳.
  88. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۴۴.
  89. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۶۷.
  90. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۶۱.
  91. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۶۴.
  92. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۶۵.
  93. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۶۶.
  94. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۶۷.
  95. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۶۸.
  96. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۶۹.
  97. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۷۳.
  98. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۵۰۴.
  99. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۵۰۵.
  100. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۵۰۶.
  101. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۱۶۳.
  102. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۵۰۷.
  103. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۵۰۸.
  104. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۵۰۹.
  105. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۵۱۰.
  106. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۵۱۱.
  107. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۵۱۲.
  108. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۵۱۳.
  109. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۵۸.
  110. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۵۹.
  111. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۶۰.
  112. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۶۱.
  113. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۶۲.
  114. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۶۳.
  115. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۶۴.
  116. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۱۳۹.
  117. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۱۵۴.
  118. مهرپور، ۱/بیست و سه.
  119. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۱۸۵.
  120. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۲۶۰.
  121. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۲۸۳.
  122. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۳۰۲.
  123. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۴۳۱.
  124. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۳/۳۷.
  125. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۳/۲۲۰.
  126. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۳/۳۵۶.
  127. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۴۲.
  128. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۴۱۰.
  129. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۳۲۳.
  130. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۴۰۷.
  131. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۴۴۴.
  132. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۴۴۵.
  133. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۶۴.
  134. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۱۰۱.
  135. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۲۵۵.
  136. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۳۱۰.
  137. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۴۰۰.
  138. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۲۴۲.
  139. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۲۵۶.
  140. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۵۱۲.
  141. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۵۱۳.
  142. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۵۱۴.
  143. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۱.
  144. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۸۳.
  145. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۱۱۰–۱۱۱.
  146. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۲۶۹.
  147. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۳۲۱.
  148. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۳۹۴.
  149. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۵۹.
  150. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۳۷۸.
  151. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۴۳.
  152. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۷.
  153. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۱۹۹.
  154. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۳۳۹.
  155. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۳۶۳.
  156. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۵۲.
  157. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۴۴۸.
  158. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۶۹.
  159. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۵۷.
  160. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۶۶.
  161. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۱۹.
  162. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۴۴۸.
  163. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۴۹۲.
  164. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۸۶.
  165. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۲۲۵.
  166. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۲۲۶.
  167. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۲۴۰.
  168. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۲۸۰.
  169. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۳۱۸.
  170. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۱۱۶.
  171. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۳۲۹.
  172. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۳۴۱.
  173. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۴۵۰.
  174. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۴۶۴.
  175. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۴۸۲.
  176. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۴۸۴.
  177. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۴۰.
  178. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۴۱.
  179. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۴۸.
  180. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۳۱۹.
  181. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۱۱۶.
  182. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۳۰۰.
  183. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۳۱۶.
  184. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۳۱۷.
  185. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۴۴۵.
  186. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۴۷۳.
  187. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۳/۱۲۲.
  188. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۳/۱۲۳.
  189. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۲۴۸.
  190. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۵۱۴.
  191. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۱۳۳.
  192. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۳۵۲.
  193. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۴۶۱.
  194. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۴۶۲.
  195. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۲۴۳.
  196. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۲۴۸.
  197. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۳۳۴.
  198. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۲۴.
  199. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۳۷۳.
  200. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۷.
  201. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۹۷.
  202. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۱۹۸.
  203. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۳۴۵.
  204. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۷۶.
  205. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۴۰۹.
  206. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۵۰۵.
  207. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۵۰۷.
  208. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۸۴.
  209. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۱۰۲.
  210. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۱۲۷.
  211. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۲۷۷.
  212. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۳۰۵.
  213. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۳۱.
  214. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۱۸۳.
  215. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۱۹۷.
  216. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۲۱۶.
  217. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۳۷۲.
  218. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۱۵.
  219. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۶/۲۶۸.
  220. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۶/۴۸۳.
  221. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۶/۵۱۱.
  222. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۷/۵.
  223. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۷/۷۲.
  224. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۷/۲۰۶.
  225. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۱۶۴.
  226. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۳۲۳.
  227. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۳۵۷.
  228. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۳۶۵.
  229. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۴۹۳.
  230. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۵۱۸.
  231. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۱۴.
  232. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۴۰.
  233. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۵۳.
  234. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۶۴.
  235. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۷۰.
  236. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۲۸۷.
  237. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۲۴.
  238. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۴۷.
  239. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۵۹.
  240. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۸۱.
  241. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۴۴۷.
  242. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۴۹۳.
  243. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۴۸.
  244. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۷۰.
  245. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۷۱.
  246. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۱۶۳.
  247. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۱۶۴.
  248. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۴۱۱.
  249. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۵۱۲.
  250. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۵۱۳.
  251. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۴۸.
  252. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۲۵۲.
  253. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۷۲.
  254. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۱۷۲.
  255. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۱۹۹.
  256. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۴۵۰.
  257. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۴۵۱.
  258. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۴۸۸.
  259. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۲۷۱.
  260. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۲۷۴.
  261. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۳۱۳.
  262. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۴۲۳–۴۲۴.
  263. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۶۶.
  264. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۲۸۴.
  265. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۲۸۵.
  266. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۲۱۳.
  267. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۲۲۷.
  268. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۲۳۵.
  269. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۲۴۵.
  270. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۵۸۳.
  271. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۶/۱۸۶.
  272. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۶/۲۵۴.
  273. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۱۱۷.
  274. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۰۴.
  275. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۶/۳۷۴.
  276. امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۱۲۲.
  277. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۷/۲۰۳.
  278. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۷/۲۴۳.
  279. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۵۰.
  280. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۷/۴۱۷ و ‏۹/۴۷۲.
  281. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۲۱.
  282. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۲۱۳.
  283. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۳۶۶.
  284. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۸/۵۰۰.
  285. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۲۹.
  286. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۳۰.
  287. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۹۰.
  288. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۱۹۰.
  289. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۲۶۲.
  290. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۲۸۲.
  291. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۰/۳۵۵.
  292. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۲۷.
  293. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۲۳۹.
  294. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۴۳۲.
  295. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۲۲۴.
  296. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۳۷۱.
  297. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۴۱۰.
  298. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۱۶۰.
  299. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۳۹۰.
  300. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۲۱۳.
  301. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۲۵۸.
  302. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۳۳۶.
  303. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۱۸۳.
  304. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۱۶.
  305. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۱۷.
  306. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۷۱.
  307. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۱۷۴.
  308. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۲۶۳.
  309. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۲۶۶.
  310. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۳۰۶.
  311. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۴۳.
  312. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۱۷۳.
  313. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۱۷۴.
  314. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۴۹۳.
  315. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۶.
  316. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۳۶۵.
  317. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۱۰.
  318. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۱۴.
  319. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۲۲.
  320. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۹۸.
  321. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۰۳. ‏
  322. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۳۵.
  323. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۶۸.
  324. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۷۳.
  325. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۴۵.
  326. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۰۷.
  327. امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۷۳.
  328. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۷/۱۴۲.
  329. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۵۱.
  330. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۵۴.
  331. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۳۶۸.
  332. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۹/۴۷۳.
  333. امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۵۴۸.
  334. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۱/۳۶۵.
  335. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۱۵۷.
  336. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۴۲۰.
  337. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۲۸۱.
  338. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۲۸۲.
  339. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۴۵۰.
  340. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۴۵۱.
  341. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۳/۳۸.
  342. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۲۸۲.
  343. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۴/۲۸۳.
  344. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۴۱۹.
  345. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۴۲۱.
  346. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۳۵.
  347. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۲۲۴.
  348. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۲۶۵.
  349. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۲۶۶.
  350. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۳۰۲.
  351. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۳۰۸.
  352. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۴۳۶.
  353. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۵۱۰.
  354. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱۶.
  355. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۴۰۸.
  356. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۶/۴۳۹.
  357. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۳۹۷.
  358. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۴۲۰.
  359. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۲۳۰.
  360. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۳۵۵.
  361. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۵۰۸.
  362. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۸۷.
  363. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۸۸.
  364. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۱۰۴.
  365. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۲۹۸.
  366. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۴۱۵.
  367. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۱۹/۴۲۰.
  368. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۷۰.
  369. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۷۳.
  370. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۸۵.
  371. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۱۹۳.
  372. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۲۳۶.
  373. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۰/۳۵۸.
  374. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۳۸.
  375. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۵۶.
  376. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۱۰۲.
  377. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۲۶۰.
  378. امام‌خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۳۱۳.

منابع

  • ابن‌اثیر، علی‌بن‌محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق.
  • ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
  • ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن‌عمر، البدایة و النهایه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق.
  • احمدی میانجی، علی، مکاتیب الرسول، تهران، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۹۹۸م.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
  • همو، المکاسب المحرمه، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش.
  • دهخدا، علی‌اکبر، لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۷۳ش.
  • راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان، بیروت ـ دمشق، دارالقلم ـ دارالشامیه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
  • سروش محلاتی، محمد، دین و دولت در اندیشه اسلامی، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم، ۱۳۸۶ش.
  • شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
  • طبری، محمدبن‌جریر، تاریخ الامم و الملوک، تاریخ الطبری، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث العربی، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
  • طوسی، محمدبن‌حسن، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۰ق.
  • فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد، کتاب العین، تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرایی، قم، هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
  • مفید، محمدبن‌محمد، المقنعه، قم، کنگره جهانی شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
  • مهرپور، حسین، مجموعه نظریات شورای نگهبان، دوره اول تیر ۱۳۵۹ ـ تیر ۱۳۶۵، تهران، کیهان، چاپ اول، ۱۳۷۱ش.
  • نهج البلاغه، ترجمه سیدجمال‌الدین دین‌پرور، تهران، بنیاد نهج البلاغه، چاپ اول، ۱۳۷۹ش.
  • واقدی، محمدبن‌عمر، المغازی، تحقیق مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، چاپ سوم، ۱۴۰۹ق.

پیوند به بیرون