پرش به محتوا

سیدضیاءالدین روحانی رودسری

از ویکی امام خمینی
سیدضیاءالدین روحانی رودسری
اطلاعات فردی
نام کاملسیدضیاءالدین روحانی رانکوهی
لقبروحانی رودسری
نسبسیدابوجعفر الثائر بالله علوی
تاریخ تولد۱۳۱۱ش
زادگاهرودسر، ایران
تاریخ وفات۲۸ فروردین ۱۳۸۱
محل دفنامامزاده سیدابوجعفر ابیض، قریه میانده چابکسر
شهر وفاترودسر، ایران
خویشاوندان
سرشناس
سیدمحمدهادی روحانی (پدر)
اطلاعات علمی
استادانسیدحسین بروجردی، امام‌خمینی، سیداحمد خوانساری، سیدمحمد محقق داماد، سیدمحمدرضا گلپایگانی، سیدکاظم شریعتمداری، حسینعلی منتظری، میرزا هاشم آملی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدابوالقاسم خویی، سیدمحمود شاهرودی، سیدعبدالهادی شیرازی
محل تحصیلحوزه علمیه قم، حوزه علمیه نجف
اجازه اجتهاد ازسیدمحمود حسینی شاهرودی، میرزا هاشم آملی
تألیفاتاسلام و مسیحیت (ترجمه)، فروید و فرویدیسم (ترجمه)، فریب خوردگان: مزدوران استعمار در لباس مذهب، معجزه جاویدان (درباره اعجاز علمی قرآن)، مجموعه مقالات در مجلاتِ مکتب اسلام و مکتب تشیع، ترجمه کتاب علی ولید الکعبه از علامه اردوبادی، چهار بانوی بزرگ، دیوان اشعار و مراثی، تاریخ ائمه اطهار، اصول اعتقادات، امامت و ولایت، کتاب القضاء، تقریرات درس استادان قم و نجف، تفسیر بعضی از سوره‌های قرآن، ترجمه کتاب بشریت بر سر دوراهی
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با رژیم پهلوی و همراهی با نهضت امام‌خمینی
اجتماعیفعالیت‌های تبلیغی و ارشادی در گیلان


سیدضیاءالدین روحانی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

زادگاه و نسب

سیدضیاءالدین روحانی رانکوهی معروف به روحانی رودسری در سال ۱۳۱۱ش در رودسر و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد.

پدرش سیدمحمدهادی روحانی، از شاگردان آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری و از روحانیان برجسته رودسر بود و نسبشان به سیدابوجعفر الثائر بالله علوی می‌رسد.

تحصیل

سیدضیاءالدین روحانی خواندن و نوشتن را در زادگاهش فراگرفت. سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و احتمالاً مقدمات را در رودسر خواند، ولی دراین‌باره اطلاعاتی در دست نیست. او سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را پیش آقایان شیخ محمد صدوقی یزدی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و جعفر سبحانی خواند.[۱] سپس در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی، امام‌خمینی،[۲] سیداحمد موسوی خوانساری، سیدمحمد محقق داماد، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، سیدکاظم شریعتمداری، حسینعلی منتظری، میرزا هاشم آملی و سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی شرکت کرد.

درباره سال‌های دقیق حضور او در درس امام‌خمینی گزارشی در دست نیست، ولی با استناد به سال‌های حضور او در قم (۱۳۲۳-۱۳۴۰ش) می‌توان گفت که در دهه ۱۳۳۰ش در آن درس‌ها در مساجد محمدیه و سلماسی قم شرکت می‌کرده است.

فعالیت در مجله مکتب اسلام

روحانی رانکوهی در مدت حضور در قم، در مجله مکتب اسلام فعالیت می‌کرد و مقالاتی را در آن نشریه می‌نگاشت.[۳] همچنین در سال ۱۳۳۸ش مقاله‌ای از او با عنوان «دین در عصر دانش: پیدایش عقیده (نخستین منشأ پیدایش عقیده دینی چیست؟)» در مجموعه حکمت منتشر شد.[۴] انصاری او را از بنیان‌گذاران مجله مکتب تشیع معرفی کرده است.[۵] و احتمالاً مقالاتی را در همان مجله منتشر کرده است.

تحصیل در نجف

او در سال ۱۳۴۰ش برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدابوالقاسم موسوی خویی، سیدمحمود حسینی شاهرودی و سیدعبدالهادی شیرازی شرکت کرد.[۶] او که از امام‌خمینی[۷] و آیات گلپایگانی، سیدمحمدهادی حسینی میلانی، سیدمحسن طباطبایی حکیم و خویی اجازاتی در امور شرعیه و از آیات شاهرودی و میرزا هاشم آملی اجازه اجتهاد دریافت کرده بود.

فعالیت سیاسی و اجتماعی

پس از دو سال حضور در نجف اشرف در سال ۱۳۴۲ش به زادگاهش بازگشت و پس از درگذشت پدرش در همان شهر ماندگار شد و به تبلیغ دین و ارشاد مردم آن سامان پرداخت. او در رودسر در تأسیس و تجدید بنای مساجدی چند و دارالقرآن ولی‌عصر (عج) شرکت داشت.[۸]

در سال ۱۳۴۳ و پس از آزادی امام‌خمینی از حبس و حصر در تهران و بازگشت به شهر قم، سیدضیاءالدین روحانی همراه با جمعی از روحانیان مبارز گیلان نامه‌ای به امام‌خمینی ارسال و ضمن اعلام خرسندی از آزادی ایشان، از تلاش‌های روحانیان سراسر کشور برای آزادی امام‌خمینی تقدیر کردند.[۹] ساواک در گزارشی در سال ۱۳۵۲ش اعلام کرد که اعلامیه امام‌خمینی در آن سال به او ارسال شده بود.[۱۰]

او در سال ۱۳۵۷ش در تظاهرات و راهپیمایی‌های مردم رودسر شرکت می‌کرد و ساواک در گزارشی به این حضور اشاره کرده است.[۱۱] وقتی حکومت پهلوی به تظاهرات مردم در روزهای تاسوعا و عاشورای سال ۱۳۵۷ش حمله کرد، روحانیان مبارز سراسر کشور در اعتراض به این اقدام، روز ۲۷ آذر ۱۳۵۷ را روز عزای ملی اعلام کردند و در پی آن روحانی همراه با جمعی از روحانیان رشت اعلامیه‌ای در آن باره صادر کرد.[۱۲] این اقدامات باعث شد تا حکومت پهلوی او را به‌عنوان یکی از روحانیان افراطی رشت معرفی کند؛ کسی که بی‌چون‌وچرا درصدد پیاده کردن مقاصد امام‌خمینی است و به همین علت ساواک خواستار کنترل و نظارت بر رفتار وی شد.[۱۳]

روحانی رانکوهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت‌های تبلیغی در گیلان ادامه داد.

آثار علمی

از آثار علمی او می‌توان به اسلام و مسیحیت (ترجمه، از سیدقطب)، فروید و فرویدیسم (ترجمه، از سیدقطب)، فریب خوردگان: مزدوران استعمار در لباس مذهب، معجزه جاویدان (درباره اعجاز علمی قرآن)، مجموعه مقالات در مجلاتِ مکتب اسلام و مکتب تشیع، ترجمه کتاب علی ولید الکعبه از علامه اردوبادی، چهار بانوی بزرگ، دیوان اشعار و مراثی، تاریخ ائمه اطهار، اصول اعتقادات، امامت و ولایت، کتاب القضاء، تقریرات درس استادان قم و نجف، تفسیر بعضی از سوره‌های قرآن،[۱۴] ترجمه کتاب بشریت بر سر دوراهی (اثر محمد قطب و همراه با سیدهادی خسروشاهی).[۱۵] و مقاله « دین در عصر دانش: پیدایش عقیده (نخستین منشأ پیدایش عقیده دینی چیست؟)» اشاره کرد.[۱۶]

درگذشت

سیدضیاءالدین روحانی رانکوهی در ۲۸ فروردین ۱۳۸۱ش در زادگاهش درگذشت و پیکرش پس از تشییع، در آستانه مبارکه امامزاده سیدابوجعفر ابیض در قریه میانده چابکسر به خاک سپرده شد.[۱۷]

پانویس

  1. انصاری قمی، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، ص۱۲۲.
  2. انصاری قمی، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، ص۱۲۲؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۵، ص۲۱۳.
  3. انصاری قمی، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، ص۱۲۲.
  4. روحانی، «دین در عصر دانش: پیدایش عقیده»، ص۲۳-۲۶.
  5. انصاری قمی، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، ص۱۲۲.
  6. انصاری قمی، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، ص۱۲۲؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۵، ص۲۱۳.
  7. صحیفه امام، ج۱، ص۴۷۱.
  8. انصاری قمی، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، ص۱۲۲ـ۱۲۳.
  9. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان گیلان، ج۱، ص۵۲.
  10. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان گیلان، ج۱، ص۳۴۰.
  11. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، ج۱۵، ص۸۴.
  12. انقلاب اسلامی در گیلان، ص۱۹۳ ـ ۱۹۴.
  13. انقلاب اسلامی در گیلان، ص۱۹۵ ـ ۱۹۷.
  14. انصاری قمی، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، ص۱۲۲-۱۲۳.
  15. فهرست کتاب‌های فارسی‌شده چاپی از آغاز تا سال ۱۳۷۰، ج۲، ص۱۱۸۳.
  16. روحانی، «دین در عصر دانش: پیدایش عقیده»، ص۲۱-۲۶.
  17. انصاری قمی، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، ص۱۲۳.

منابع

  • انصاری قمی، ناصرالدین (۱۳۸۲)، «درگذشتگان: آیت‌الله روحانی رانکوهی»، دوماهنامه آینه پژوهش، شماره ۸۱، مرداد و شهریور.
  • انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۳)، ج۱۵، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • انقلاب اسلامی در گیلان، با استفاده از اسناد ساواک و شهربانی گیلان (بی‌تا)، بی‌جا، بی‌تا، بی‌نا.
  • انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان گیلان (۱۳۸۹)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • روحانی، سیدضیاءالدین (۱۳۳۸)، «دین در عصر دانش: پیدایش عقیده (نخستین منشأ پیدایش عقیده دینی چیست؟)»، مجموعه حکمت، شماره ۴۵.
  • شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج۵، تهران، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
  • صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • فهرست کتاب‌های فارسی‌شده چاپی از آغاز تا سال ۱۳۷۰ (۱۳۸۰) ج۲، به کوشش محسن ناجی نصرآبادی، عباس کیهان‌فر، موسی‌الرضا باشتی و مهین فضایلی جوان، مشهد، آستان قدس رضوی: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.